Μετά από τρεις μήνες ασταμάτητης διαμάχης για το αν η Σουηδία αντιμετώπισε καλά ή όχι την πανδημία του κοροναϊού, ο κορυφαίος επιδημιολόγος της σκανδιναβικής χώρας ετοιμάζεται να πάει διακοπές.

Ωστόσο, ο Αντερς Τέγκνελ μάλλον δεν θα μπορέσει να πάει μακριά από το σπίτι του και τη Σουηδία, αφού ένα μεγάλο μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης την έχει αποκλείσει από τις
λεγόμενες «ασφαλείς ταξιδιωτικές λίστες».

Ο Τέγκνελ ήταν ο άνθρωπος που συνέστησε στην κυβέρνηση να μην επιβάλει περιοριστικά μέτρα όπως τα περισσότερα κράτη και η τακτική αυτή συνδέθηκε με ένα από τα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας λόγω Covid-19 στον κόσμο.Ο ίδιος επιμένει ότι ο κόσμος ουσιαστικά παρεξήγησε τη στρατηγική της Σουηδίας.

Την περασμένη εβδομάδα, ο Σουηδός επιδημιολόγος φιγουράρισε στα πρωτοσέλιδα όταν κατηγόρησε τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για τον χαρακτηρισμό «τρελές» στις χώρες που επέλεξαν να μην εφαρμόσουν αυστηρούς περιορισμούς.

Όπως είπε ο «ο κόσμος βρίσκεται μόλις στο πρώτο στάδιο απέναντι σε μια μακρά και αβέβαιη μάχης με τον Covid-19. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η στρατηγική της Σουηδίας, να διατηρεί δηλαδή ανοιχτό το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας και παράλληλα να εκπαιδεύει τους ανθρώπους να τηρούν τις οδηγίες περί αποστασιοποίησης, είναι ο μόνος ρεαλιστικός τρόπος αντιμετώπισης μακροπρόθεσμα».

Όπως είπε «ανυπομονώ για μια πιο σοβαρή αξιολόγηση του έργου μας από ό, τι έχει γίνει μέχρι τώρα, καθώς δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζουμε πώς θα τελειώσει όλο αυτό».

Μια άποψη υπέρ της πολιτικής της Σουηδίας

Την Παρασκευή, ο Τέγκνελ κέρδισε τη δημόσια μάχη απέναντι στον ΠΟΥ, κατηγορώντας τον οργανισμό ότι υπέπεσε σε ένα λάθος. Ο ΠΟΥ είχε αρχικά εντάξει τη Σουηδία σε μια ομάδα 11 χωρών οι οποίες παρουσίαζαν «νέα αύξηση των κρουσμάτων η οποία εάν δεν αντιμετωπιστεί με περιοριστικά μέτρα θα οδηγήσει σε έξαρση της νόσου, την όποια δεν θα αντέξουν τα συστήματα υγείας».

Κάτι τέτοιο όμως δεν επιβεβαιώθηκε από τα επίσημα στοιχεία της χώρας γεγονός που ανάγκασε τον ΠΟΥ να ανασκευάσει, καθώς τα κρούσματα παραμένουν σταθερά. Τα υψηλά ποσοστά κρουσμάτων συνδέθηκαν με την αύξηση των τεστ.

Σύμφωνα με τον William Hanage, επίκουρο καθηγητή επιδημιολογίας στο Harvard: «Η πολιτική της Σουηδίας είναι ασυνήθιστη καθώς η προσέγγισή της στην πρόληψη κρουσμάτων ήταν πολύ λιγότερο αυστηρή σε σχέση με άλλες χώρες, όμως εφαρμόστηκε και πολύ νωρίτερα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, πριν ακόμα αρχίσει η διασπορά του ιού στον πληθυσμό».

«Ίσως η προσέγγιση της Σουηδίας είναι βιώσιμη τελικά σε σχέση με των άλλων χωρών, σημειώνει ο καθηγητής, ο οποίος όμως σημειώνει ότι ασφαλή συμπεράσματα θα υπάρξουν στο τέλος της πανδημίας.

Ωστόσο, το κόστος της πολιτικής της Σουηδίας ήταν ότι η θνησιμότητα ανά 100.000 κατοίκους είναι πενταπλάσια σε σχέση με τη γειτονική Δανία.

Ιδιαίτερα δραματική ήταν η κατάσταση στους οίκους ευγηρίας της Σουηδίας.

Πώς υπερασπίζεται ο Τέγκνελ την προσέγγισή του

Το κύριο επιχείρημα του Tέγκνελ είναι ότι τα αυστηρά lockdown ενδέχεται να αποτρέψουν προσωρινά την εξάπλωση του ιού, αλλά δεν θα τον εμποδίζουν να επιστρέψει. Επίσης τα lockdown έχουν οικονομικές επιπτώσεις που παραμένουν.

«Με τον ίδιο τρόπο που όλα τα φάρμακα έχουν παρενέργειες, τα μέτρα κατά της πανδημίας έχουν επίσης αρνητικές επιπτώσεις σε όλο το φάσμα της δημόσιας υγείας. Κι όπως φάνηκε αυτό μπορεί να είναι η ενδοοικογενειακή βία, η μοναξιά και η ανεργία».

Σε ενημερωτικό email του ΠΟΥ, αναφέρεται ότι «υπάρχουν θετικά στοιχεία στη Σουηδία, όπως η συνεχής μείωση των νέων κρουσμάτων με σοβαρές επιπλοκές της ασθένειας, η μείωση των εισαγωγών σε ΜΕΘ από τον Απρίλιο και η μείωση των θανάτων από κοροναϊό».

«Η Σουηδία έβαλε τους πολίτες στο προσκήνιο της αντιμετώπισης της πανδημίας και μπόρεσε να κρατήσει τη διασπορά σε μεγέθη διαχειρίσιμα από το σουηδικό σύστημα υγείας», σημειώνει ο ΠΟΥ.

Οι άγνωστοι παράγοντες

Βέβαια, είναι ακόμα πολύ νωρίς για να πούμε ποιο μοντέλο αντιμετώπισης της πανδημίας είναι το πιο σωστό.

«Πολλοί θεωρούν ότι η Σουηδία δεν έκανε τίποτα απολύτως», εξηγεί ο Hanage στο Bloomberg. «Αν υποθέσουμε ότι υπάρχει ένα αρχικό σημείο όταν αποφασίζεται ότι η διασπορά είναι αναπόφευκτη, εγείρεται το ερώτημα πώς θα αποτραπεί η διασπορά και πώς θα συντηρηθεί το σύστημα υγείας. Όσο πιο νωρίς κατά τη διάρκεια της πανδημίας λάβεις μέτρα για να επιβραδύνεις τη διασπορά, τόσο μικρότερο χρειάζεται να είναι το εύρος τους».

«Υπό αυτήν την έννοια, η στρατηγική της Σουηδίας ήταν πιο έξυπνη από άλλες χώρες που επέτρεψαν τη διασπορά μέχρι να καταστούν αναγκαία τα lockdowns. Αυτό όμως συνέβη με μεγάλο κόστος στους ηλικιωμένους. Πρέπει να είναι πιο άμεση και ευέλικτη η απάντηση. Αν υπάρχει έξαρση, πρέπει να την εντοπίσεις και να ξέρεις τι να κάνεις για να την αποτρέψεις», σημειώνει ο Hanage.

Headlines