«Δεν έχουμε κρεβάτια για ανθρώπους σαν κι εσένα» – Αυξάνει την κακοποίηση ηλικιωμένων ο κοροναϊός

Όταν ο παππούς της Σούζι Μποντέκο παρουσίασε τα πρώτα συμπτώματα κοροναϊού και δυσκολευόταν να αναπνεύσει, τον μετέφερε σε ένα νοσοκομείο της Κινσάσα, της πρωτεύουσας της Δημοκρατίας του Κονγκό. Εκεί, ο ηλικιωμένος άνδρας διασωληνώθηκε.

Εκείνη επέστρεψε στο σπίτι της για να πάρει λίγο φαγητό. Όταν επέστρεψε, ενημερώθηκε από μέλος του προσωπικού ότι τον είχαν αποσυνδέσει από τη μηχανική υποστήριξη, καθώς έθεσαν σε προτεραιότητα άλλο ασθενή.

«Το νοσοκομείο είχε μόνο τρεις αναπνευστήρες, ενώ υπήρχε μεγάλη ζήτηση», εξηγεί η ίδια στον Guardian. «Πέντε λεπτά αργότερα, ο παππούς μου πέθανε. Το προσωπικό μου είπε ότι έπρεπε να δώσουν τον αναπνευστήρα σε έναν νεότερο άνδρα, καθώς αυτή είναι η πολιτική του νοσοκομείου. Να δίνει προτεραιότητα στους νεότερους ασθενείς».

Η 33χρονη ανέφερε το περιστατικό στο Anatole Bandu, που εκπροσωπεί στη χώρα της τη φιλανθρωπική οργάνωση HelpAge International. Σύμφωνα με δηλώσεις εκπροσώπου της οργάνωσης στον Guardian: «Δυστυχώς δεν είναι η πρώτη φορά που ακούμε ότι κάποιος ηλικιωμένος πέθανε επειδή έπρεπε να παραχωρήσουν τον αναπνευστήρα του σε κάποιον νεότερο. Δυστυχώς, στη Δημοκρατία του Κονγκό οι ηλικιωμένοι αντιμετωπίζονται ως αναλώσιμοι».

Αύξηση των διακρίσεων εις βάρος των ηλικιωμένων

Οι διακρίσεις εναντίον ηλικιωμένων έχουν σημειώσει αύξηση από το ξέσπασμα της πανδημίας, όπως αποκαλύπτει ο οργανισμός. Αναφορές από πολλές χώρες κάνουν λόγο για θανάτους ηλικιωμένων από κοροναϊό, επειδή οι νεότεροι τίθενται σε προτεραιότητα – ή απλώς επειδή δεν γίνονται καν δεκτοί στα νοσοκομεία, εξαιτίας του φόβου ότι θα μεταδώσουν τον ιό και σε άλλους ασθενείς.

Στα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Κοξ Μπαζάρ στο Μπαγκλαντές, για παράδειγμα, οι υγειονομικοί υπάλληλοι φοβούνται να περιθάλψουν ηλικιωμένους με εποχική γρίπη, εξαιτίας του ενδεχόμενου να πάσχουν από κοροναϊό. Στο Καμερούν, ένας ηλικιωμένος με αναπηρία που ζει στο χωριό Κόα καταγγέλλει ότι δεν έγινε δεκτός στο νοσοκομείο, αν και υπέφερε από πνευμονία. Όπως είπε ο ίδιος: «Δεν με φρόντισαν, μου είπαν ότι δεν υπάρχουν κρεβάτια για ανθρώπους σαν κι εμένα».

Αυξάνονται και τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας

Αν και η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη αποτελεί τεράστια πρόκληση για τους ηλικιωμένους στη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, η πανδημία φαίνεται ότι έχει αυξήσει τη βία και την κακοποίηση εις βάρος των ηλικιωμένων σε όλο τον κόσμο.

Ο Κρις Ρόουλς, διευθυντής της Age International, τονίζει: «Δυστυχώς, η πανδημία έχει εντείνει την κακοποίηση και την αμέλεια που ήδη υφίσταντο οι ηλικιωμένοι μέσα στον ίδιο τον τόπο κατοικίας τους».

«Είναι υπερβολικά συχνές οι περιπτώσεις κακοποίησης ηλικιωμένων που αποσιωπούνται και δεν καταγγέλλονται. Οι ηλικιωμένοι μπορεί να φοβούνται τα αντίποινα και το στίγμα, ενδέχεται να μην αντιλαμβάνονται την κατάσταση που βιώνουν ως κακοποίηση, ενώ και τα κράτη τα οποία ζουν συχνά δεν καταγράφουν την κακοποίηση εις βάρος ηλικιωμένων ατόμων».

Προσθέτει: «Βάσει της εμπειρίας μας, ανησυχούμε ότι οι ηλικιωμένοι θα περιθωριοποιούνται όλο και περισσότερο καθώς ο κοροναϊός συνεχίζει να αναδιαμορφώνει τον κόσμο το 2020, παρά τις εξόφθαλμες αποδείξεις ότι ανήκουν σε εκείνους που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο από την ασθένεια».

Ένα παγκόσμιο πρόβλημα

Πριν τον κροναϊό, υπολογίζεται ότι ένας στους έξι ηλικιωμένους υφίστατο κακοποίηση, όμως αναδυόμενα στοιχεία δείχνουν ότι το πρόβλημα έχει αυξηθεί ραγδαία από την έναρξη της κρίσης, προειδοποιεί η οργάνωση.

Η κακοποίηση μπορεί να είναι σωματική, οικονομική, ψυχολογική, λεκτική και σεξουαλική. Οι γυναίκες και τα άτομα με αναπηρίες διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο.

Στο Νεπάλ, οι κλήσεις στην αστυνομία για την κακοποίηση ηλικιωμένων έχουν διπλασιαστεί μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου σε σύγκριση με τους τρεις μήνες που προηγήθηκαν.

Η ενδοοικογενειακή βία έχει επιδεινωθεί, ενδεχομένως λόγω του αυξημένου χρόνου που αναγκάζονται να περάσουν μαζί οι οικογένειες μετά τους περιορισμούς στη μετακίνηση.

Ένα κέντρο κρίσεων στο Κιργιστάν, το οποίο έχει λάβει 29 κλήσεις από ηλικιωμένους που κατήγγειλαν ενδοοικογενειακή βία τονίζει ότι πολλοί από εκείνους που αναζητούν βοήθεια διαμαρτύρονται ότι τα μέλη της οικογένειάς τους τους κλέβουν τις συντάξεις, ιδιαιτέρως στις περιπτώσεις που είναι εξαρτημένα από το αλκοόλ.

Στην Ιορδανία, το Ινστιτούτο «Η Αλληλεγγύη είναι Παγκόσμια» έχει καταγράψει 812 αιτήματα άμεσης βοήθειας στη διάρκεια των πρώτων δύο μηνών του lockdown –  περισσότερα από ότι λαμβάνει συνήθως μέσα σε έναν ολόκληρο χρόνο. Το ένα πέμπτο των κλήσεων σχετίζονταν με την ενδοοικογενειακή βία και πολλές εξ αυτών είχαν πραγματοποιηθεί από ηλικιωμένους.

Παρ’ όλα αυτά, η Άσμα Καντέρ, διευθύνουσα σύμβουλος του οργανισμού, αναφέρει ότι το μεγαλύτερο μέρος της κακοποίησης ηλικιωμένων δεν καταγράφεται, αφού τα θύματα δεν έχουν πρόσβαση σε τηλέφωνο ή φοβούνταν να μιλήσουν.

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, μόλις το 4% των περιστατικών κακοποίησης ηλικιωμένων καταγράφονται.

«Οι κυβερνήσεις πρέπει να αναγνωρίσουν ότι η κακοποίηση ηλικιωμένων υφίσταται και να διασφαλίσουν ότι υπάρχει σχετικό νομικό πλαίσιο που επιτρέπει τη δίωξη των θυτών», τονίζει η Τζορτζίνα Βέιτς, παγκόσμια σύμβουλος για ζητήματα βίας και έμφυλης ανισότητας στην HelpAge International.

Συχνά η κακοποίηση γίνεται ανεκτή γιατί οι ηλικιωμένοι που πλήττονται δυσανάλογα από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας, εξαρτώνται πλήρως από τη στήριξη των συγγενών τους. Εκείνοι που ζουν σε φτωχές και μεσαίου επιπέδου χώρες βρίσκονται στη χειρότερη κατάσταση, ιδίως οι γυναίκες που ήδη πριν την πανδημία ήταν αντιμέτωπες με κοινωνικά και οικονομικά εμπόδια.

Όπως τονίζει η οργάνωση, είναι καίριο οι κυβερνήσεις να μην κάνουν διακρίσεις εναντίον των ηλικιωμένων και να μην θέτουν σε περαιτέρω κίνδυνο την ήδη εύθραυστη υγεία τους, ιδιαιτέρως τώρα που οι περισσότερες χώρες έχουν εγκαταλείψει ή ετοιμάζονται να εγκαταλείψουν το lockdown.

Επιπλέον εγείρει ανησυχίες για τις χώρες που έχουν απαγορεύσει την κυκλοφορία στα άτομα άνω των 65 ετών, όπως η Τυνησία, το Αζερμπαϊτζάν και αρκετές περιοχές της Ρωσίας.

«Η χαλάρωση των μέτρων των lockdown θα πρέπει να στηρίζεται σε επιστημονικά δεδομένα και όχι στην ηλικία», σημειώνει η Μπρίτζετ Σλιπ, σύμβουλος στρατηγικής στην HelpAge.

Επιπλέον προσθέτει: «Ο περιορισμός της εξάπλωσης του ιού είναι σημαντικός στόχος, όμως δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε βαριοπούλα όταν προσπαθούμε να σπάσουμε ένα καρύδι. Οι μεγάλες περίοδοι απομόνωσης είναι επικίνδυνες για τη σωματική και νοητική υγεία των ηλικιωμένων».

Πηγή: www.theguardian.com