Η πρόκληση ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου

Από πολλές πλευρές το νέο ΕΣΠΑ αντιμετωπίζεται ως η λύση για όλα τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. Μόνο που οι περισσότεροι το αντιμετωπίζουν κυρίως ως ένα πακέτο χρημάτων, που απλώς θα μοιραστεί σε διάφορα έργα και μορφές ενισχύσεων, καλύπτοντας ένα μέρος από τις μεγάλες απώλειες που έχουν ήδη πολλοί κλάδοι εξαιτίας των μέτρων για την πανδημία αλλά και της μεγάλης οικονομικής ύφεσης. Δεν διαφωνώ ως προς τη σημασία που έχουν τόσο μεγάλα κονδύλια σε μια οικονομία με σημαντικά προβλήματα όπως η ελληνική.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Η αλήθεια για το ΕΣΠΑ κρύβεται στις ράγες των τρένων…

Ομως, είναι λάθος να θεωρήσουμε ότι το ΕΣΠΑ είναι απλώς μια μεγάλη ένεση ρευστότητας στην ελληνική οικονομία ή ένα μεγάλο πακέτο επιδοτήσεων προς διαφόρους κλάδους ή απλώς η δυνατότητα να γίνουν πολλά έργα που ανεξάρτητα από τη χρησιμότητά τους, η κατασκευή τους θα συμβάλει στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στη συντήρηση αρκετών επιχειρήσεων.

Η διαφωνία μου δεν είναι ιδεολογική. Προκύπτει από τη διαπίστωση των αποτελεσμάτων που είχαν προηγούμενα ΕΣΠΑ που ακολούθησαν τη λογική που περιέγραψε προηγουμένως, μια λογική που οδήγησε σε έργα και προγράμματα που πρόσκαιρα συντήρησαν επιχειρήσεις, έδωσαν δουλειές, έλυσαν κάποια προβλήματα, αλλά δεν κατάφεραν να αλλάξουν τη χώρα και να την κάνουν πραγματική έτοιμη να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του μέλλοντος.

Αυτό αποδεικνύει το γεγονός ότι παρά τα μεγάλα ποσά που ήρθαν από την Ευρωπαϊκή Ενωση μεγάλα έργα όπως αυτά που αφορούν την επέκταση του σιδηροδρομικού δικτύου ή τη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή δεν προωθήθηκαν στην κλίμακα που έπρεπε, με αποτέλεσμα η χώρα μας σε κρίσιμους τομείς των υποδομών να υστερεί σημαντικά του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Σήμερα, υπάρχει μια ευκαιρία. Να συζητήσουμε το ΕΣΠΑ με όρους όχι απλώς απορροφησιμότητας κονδυλίων αλλά αναπτυξιακού υποδείγματος. Να δούμε ποιες είναι οι προτεραιότητες, τεχνολογικές, οργανωτικές, εκπαιδευτικές, ερευνητικές, κοινωνικές μιας νέας πορείας της χώρας και εκεί να ρίξουμε βάρος. Να στοχαστούμε δηλαδή τι σημαίνει πραγματικά πράσινη μετάβαση, κοινωνική συνοχή και αυξημένες δεξιότητες σε μια νέα εποχή μεγάλων κινδύνων αλλά και ευκαιριών.