Δασικοί χάρτες: «Απεγκλωβίζονται» αγροτικές (και άλλες) εκτάσεις

Την Υπουργική Απόφαση για την αναμόρφωση και την εκ νέου ανάρτηση των δασικών χαρτών, υπέγραψε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωστής Χατζηδάκης, εξειδικεύοντας τις προβλέψεις του περιβαλλοντικού νόμου 4685/2020.

Στην απόφαση, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται όλες οι πράξεις της διοίκησης (διοικητικές πράξεις), με τις οποίες εκτάσεις απώλεσαν τον δασικό τους χαρακτήρα πριν το 1975, ώστε να μην εμφανίζονται οι περιοχές αυτές ως δασικές και αναγκάζονται οι ιδιοκτήτες να περνούν από τη διαδικασία των αντιρρήσεων. Το πρόβλημα είχε δημιουργηθεί καθώς οι προδιαγραφές των δασικών χαρτών δεν συμπεριλάμβαναν αναδασμούς, απαλλοτριώσεις, παραχωρητήρια αγροτικών κλήρων και άλλες πράξεις ώστε να μπορούν αυτές οι εκτάσεις να εξαιρεθούν.

Επίσης, στην Υπουργική Απόφαση προβλέπονται οι διαδικασίες για την αναμόρφωση των δασικών χαρτών που αναρτήθηκαν πριν την εφαρμογή του νέου περιβαλλοντικού νόμου (συμπεριλαμβανομένων των μερικώς ή ολικώς κυρωθέντων). Οι ίδιες διαδικασίες θα αφορούν και στους δασικούς χάρτες οι οποίοι ήταν υπό ανάρτηση, αυτές τις ημέρες αναμορφώνονται και εντός του επόμενου διμήνου (έως 30/9) θα αναρτηθούν. Προβλέπονται επίσης οι διαδικασίες για τη γρήγορη εξέταση των πρόδηλων σφαλμάτων και των αντιρρήσεων.

«Βάζουμε τέρμα στο παραλογισμό του κράτους, που ενώ από την εποχή του Ελευθέριου Βενιζέλου ή του Κωνσταντίνου Καραμανλή έχει παραχωρήσει με επίσημες αποφάσεις εκτάσεις στους αγρότες, θεωρώντας ότι δεν είναι δασικές, με τους δασικούς χάρτες αμφισβήτησε τις ίδιες της αποφάσεις του. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι 170.000 οικογένειες υπέβαλλαν αντιρρήσεις για τους δασικούς χάρτες στο ήμισυ της επικράτειας. Με την Υπουργική Απόφαση τίθενται σαφείς κανόνες κατ’ εφαρμογή του νέου νόμου ώστε να δοθούν απλές και δίκαιες λύσεις για το θέμα», σημειώνει ο Χατζηδάκης.

Ειδικότερα, με την Υπουργική Απόφαση με θέμα «Καθορισμός των διοικητικών πράξεων, των λοιπών πρόσφορων στοιχείων, των τεχνικών προδιαγραφών και της διαδικασίας για την αυτεπάγγελτη αναμόρφωση, κατάρτιση και ανάρτηση των δασικών χαρτών κατά το άρθρο 48 του ν. 4685/2020 (ΦΕΚ Α 92)», μεταξύ άλλων, καταγράφονται οι πράξεις της διοίκησης, οι οποίες ενσωματώνονται πλέον στους νέους δασικούς χάρτες. Οι συγκεκριμένες πράξεις θα αποτελούν βασικό και αναπόσπαστο στοιχείο των δασικών χαρτών για τη σωστή απεικόνιση του χαρακτήρα των εκτάσεων.

Ειδικότερα, αποτυπώνονται και οριοθετούνται για πρώτη φορά οι εκτάσεις που απώλεσαν το δασικό τους χαρακτήρα πριν το 1975, με νόμιμες πράξεις της διοίκησης και διατηρούν σήμερα τη χρήση που τους αποδόθηκε, με αποτέλεσμα να μη θεωρούνται ότι διέπονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας. Αυτές οι διοικητικές πράξεις είναι:

– Αποφάσεις των Επιτροπών Απαλλοτριώσεων για το σύνολο των εκτάσεων που επελήφθησαν, οι οποίες απέδωσαν γεωργική, κτηνοτροφική ή μικτή (γεωργοκτηνοτροφική) χρήση.

– Παραχωρητήρια αγροτικών κλήρων εκδοθέντα κατ’ εφαρμογή της αγροτικής νομοθεσίας.

– Αποφάσεις κύρωσης διανομών και αναδασμών για το σύνολο των εκτάσεων που αναφέρονται στα σχετικά κτηματολογικά διαγράμματα, οι οποίες φέρουν διακριτό αριθμό τεμαχίου και τους αποδόθηκε χρήση γεωργική, κτηνοτροφική ή μικτή (γεωργοκτηνοτροφική) χρήση.

– Αποφάσεις Υπουργού Γεωργίας ή Νομάρχη, δια των οποίων δόθηκαν άδειες για κατάτμηση – αγοραπωλησία αγροτικών εκτάσεων με γεωργική ή κτηνοτροφική ή μικτή (γεωργοκτηνοτροφική) χρήση.

– Αποφάσεις Υπουργού Γεωργίας περί παραχώρησης γαιών σύμφωνα με τις διατάξεις του Αγροτικού Κώδικα.

– Άδειες Υπουργού Γεωργίας προς σύναψη συμφωνιών εκούσιας μεταβίβασης καλλιεργήσιμων εκτάσεων προς ακτήμονες καλλιεργητές ή κύρωσης των ήδη συναφθεισών, σύμφωνα με τον Αγροτικό Κώδικα.

– Αποφάσεις Επιτροπών Απαλλοτριώσεων περί παραχώρησης αγροτικών δημοσίων κτημάτων (Ιμλιακίων), μπασταινουχικών κτημάτων, εξαγορασθεισών εμφυτεύσεων και εμφυτευτικών γαιών Κρήτης.

– Αποφάσεις διάθεσης εξαγορασθέντων από το Δημόσιο κτημάτων, δυνάμει ειδικών νόμων.

– Ειδικά Αγροτικά Μητρώα (Αμπελουργικό και Ελαιουργικό μητρώο), στα οποία περιλαμβάνονται εκτάσεις οι οποίες καταλαμβάνονται από νόμιμες πράξεις της Διοίκησης.

– Διοικητικές πράξεις που αναφέρονται σε απαλλοτριώσεις και μεταβιβάσεις εκτάσεων με σκοπό τη βιομηχανική ή τουριστική ανάπτυξη ή άδειες εγκατάστασης παραγωγικών βιομηχανικών μονάδων ή τουριστικών μονάδων και σχετικές άδειες λειτουργίας τους, ανεξαρτήτως του οργάνου από το οποίο εκδόθηκαν.

– Επίσης, πράξεις της Διοίκησης (αποφάσεις Νομάρχη, Προεδρικά Διατάγματα) καθορισμού ορίων οικισμών, σύμφωνα με τις διατάξεις των προεδρικών διαταγμάτων 21.11/1.12.1979 (Δ΄ 693), 2.3/13.3.1981 (Δ΄ 138) ή 24.4/3.5.1985 (Δ΄ 181). Οι περιοχές για τις οποίες υφίστανται εγκεκριμένα σχέδια πόλεως ή καταλαμβάνονται υπό οικισμών, τα όρια των οποίων έχουν εγκριθεί με πράξεις της Διοίκησης, σύμφωνα με τις διατάξεις των προεδρικών διαταγμάτων 21.11/1.12.1979 (Δ΄ 693), 2.3/13.3.1981 (Δ΄ 138) ή 24.4/3.5.1985 (Δ΄ 181) ή βρίσκονται εντός ορίων εγκεκριμένων πολεοδομικών μελετών ή ρυμοτομικών σχεδίων και όπως τα όρια αυτά έχουν εφαρμοσθεί στο έδαφος ή πρόκειται περί οικοδομήσιμων εκτάσεων των οικιστικών περιοχών του ν. 947/1979 ή αποτελούν εκτάσεις Οργανωμένων Υποδοχέων Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων, που οργανώθηκαν, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4458/1965, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 742/1977, καθώς και τις διατάξεις του ν. 2545/ 1997 και όπως ορίζονται στην παρ. 4 του άρθρου 41 του ν. 3982/2011 (Α΄ 143) για τις οποίες έχει εγκριθεί η οριοθέτηση ή το ρυμοτομικό τους σχέδιο ή είναι περιοχές βιομηχανικών βιοτεχνικών εγκαταστάσεων που περιλαμβάνονται σε ζώνες οικιστικού ελέγχου του άρθρου 29 του ν. 1337/1983 (Α’ 33), ως προς τα ακίνητα επί των οποίων έχουν εγκατασταθεί επιχειρήσεις, κατόπιν ισχυουσών αδειών ή άλλων διοικητικών πράξεων που καλύπτονται από το τεκμήριο νομιμότητας ή βεβαιώσεων ή άλλων εγγράφων πληροφοριακού χαρακτήρα του αρμοδίου Δασάρχη ή του Διευθυντή Δασών ότι δεν εμπίπτουν σε δάσος ή δασική έκταση.

Αναμόρφωση Δασικών Χαρτών σε όλα τα στάδια

Οι δασικοί χάρτες σύμφωνα με την ΥΑ θα αναμορφώνονται, σε όποιο στάδιο της διαδικασίας κύρωσης κι αν βρίσκονται, προκειμένου να συμπεριλάβουν τις προβλεπόμενες διοικητικές πράξεις. Στο πλαίσιο αυτό, οι δασικοί χάρτες που αναρτήθηκαν πριν την ισχύ του νέου περιβαλλοντικού νόμου (συμπεριλαμβανομένων των μερικώς ή ολικώς κυρωθέντων), αφού αναμορφωθούν και διορθωθούν, θα αναρτηθούν εκ νέου στο σύνολο τους.

Διορθώσεις πρόδηλων σφαλμάτων

Οι αιτήσεις για διόρθωση των πρόδηλων σφαλμάτων, επί των αναρτώμενων δασικών χαρτών, θα υποβάλλονται εφεξής αποκλειστικά ηλεκτρονικά, στον διαδικτυακό τόπο του Ελληνικού Κτηματολογίου (παρ. 11 του άρθρου 13 ν. 3889/2010) μέσα σε 105 μέρες από την πρόσκληση που αναρτάται (παρ. 1 του άρθρου 15 ν. 3889/2010).

Επίσης, σε συμμόρφωση με την πρόσφατη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι δεκάδες χιλιάδες αιτήσεις διόρθωσης προδήλων σφαλμάτων που είχαν υποβληθεί και απορριφθεί (είτε σιωπηρά, είτε διότι δεν θεωρήθηκαν ότι εμπίπτουν στην κατηγορία διόρθωσης προδήλων σφαλμάτων) παραπέμπονται, με επιμέλεια της Διοίκησης, ώστε να εξεταστούν ως εμπροθέσμως ασκηθείσες αντιρρήσεις από τις Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) των δασικών χαρτών. Έτσι, οι θιγόμενοι πολίτες ανακτούν το δικαίωμα να προβάλουν και να εξεταστούν οι προβαλλόμενοι ισχυρισμοί τους.

Οι Διευθύνσεις Δασών θα προωθήσουν τις σχετικές αιτήσεις στις ΕΠΕΑ προς εξέταση, με ταυτόχρονη ενημέρωση του διοικουμένου. Η διαδικασία αυτή θα ακολουθείται και στις νέες αιτήσεις διόρθωσης προδήλων οι οποίες πλέον δεν θα απορρίπτονται, αλλά θα παραπέμπονται να εξεταστούν ως αντιρρήσεις.

Ακόμη, κατά των εκ νέου αναρτηθέντων χαρτών μπορούν να υποβάλλουν αντιρρήσεις – σε προθεσμία 105 ημερών – όσοι πολίτες δεν είχαν ασκήσει αντίρρηση ενώ, όσοι έχουν ασκήσει, δύνανται να υποβάλλουν πρόσθετους ισχυρισμούς που αφορούν στη σύννομη αλλαγή χρήσης, σύμφωνα με τις ευεργετικές διατάξεις του άρθρου 48 του ν. 4685/2020.