ΗΠΑ: Ο παράγοντας «ρατσισμός» στην εξίσωση των προεδρικών εκλογών

Οι προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ πλησιάζουν.

Οι τέσσερις μήνες που μεσολαβούν ως την 3η Νοεμβρίου αποδεικνύονται εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα, μέσα στο οποίο οι υποψήφιοι Ντόναλντ Τραμπ και Τζο Μπάιντεν καλούνται να ελιχθούν εντός ενός πολιτικού ναρκοπεδίου, που ενεργοποιήθηκε ύστερα από την δολοφονία του αφροαμερικανού Τζορτζ Φλόιντ από λευκό αστυνομικό στη Μινεσότα την 25η Μαΐου.

«Οι ζωές των μαύρων μετράνε»

Λίγες ώρες μετά την κυκλοφορία του βίντεο που κατέγραφε με κάθε λεπτομέρεια τον βάναυσο τρόπο που ο αστυνομικός Ντέρεκ Σόβιν οδηγούσε τον Φλόιντ στον θάνατο, οι δρόμοι δεκάδων πόλεων των ΗΠΑ αλλά και της υπόλοιπης υφηλίου ασφικτιούσαν από διαδηλωτές που ζητούσαν το αυτονόητο: την κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων και της αστυνομικής βίας.

Ο χαρακτήρας όμως των διεκδικήσεων στις ΗΠΑ γενικεύτηκε και πολύ σύντομα η «καυτή πατάτα» του συστημικού ρατσισμού, του γεγονότος δηλαδή ότι οι ΗΠΑ γεννήθηκαν, δομήθηκαν και συνεχίζουν να λειτουργούν έχοντας ως θεμέλια ρατσιστικές αντιλήψεις και πολιτικές, τέθηκε στο προσκήνιο εντονότερα από ποτέ.

Οι διαδηλώσεις ήταν γεμάτες ένταση αλλά όλο και περισσότεροι άρχισαν να νιώθουν ότι αυτό δεν είναι αρκετό.

«Τίποτα δεν θα αλλάξει αν απλώς διαδηλώνουμε» απαντούσε στο περιοδικό TIME ο 19χρονος επικεφαλής διαδηλωτών στο Μπρούκλιν, Γιασίγια Βάινς, κρατώντας πλάκατ που πάνω του έγραφε «23 Ιούνιου», την ημερομηνία δηλαδή διεξαγωγής των αμερικανικών προκριματικών εκλογών του Δημοκρατικού Κόμματος στη Νέα Υόρκη. «Όλοι εσείς εδώ: χρησιμοποιείστε τα συναισθήματά σας στις ψηφοφορίες, χρησιμοποιείστε τα συναισθήματά σας μέσα στο παραβάν» φώναζε.

Πόσο όμως η δολοφονία του Τζόρτζ Φλόιντ και τα όσα ακολούθησαν μπορούν να επηρεάσουν στην πράξη, το αποτέλεσμα των επικείμενων προεδρικών εκλογών.

Κάποια πρώτα συμπεράσματα, μπορούν να εξαχθούν από τις προκριματικές εκλογές των Δημοκρατικών. Πολιτικοί αναλυτές αναφέρουν ότι είναι ήδη ορατή η προτίμηση των ψηφοφόρων προς τους μαύρους ή μη λευκούς υποψηφίους.

Οι μη λευκοί υποψήφιοι ισχυροποιούνται

Χαρακτηριστική είναι η επικράτηση στις προκριματικές της Νέας Υόρκης της 28χρονης ισπανόφωνης πολιτικού και ακτιβίστριας Αλεξάντρια Οκάσιο – Κορτέζ , έναντι του λευκού βουλευτή Τζο Κράουλι με ποσοστό 57,5% έναντι 42,5%. Μάλιστα ο Κράουλι, ηγέτης του Δημοκρατικού Κόμματος στην κομητεία του Κουίνς, και τέταρτος στην ιεραρχία των Δημοκρατικών στη Βουλή των Αντιπροσώπων. ήταν ένας από τους πιθανούς υποψήφιος για την προεδρία της Βουλής.

Το κίνημα Black Lives Matter, που ιδρύθηκε το 2013 και εκτόξευσε τη δυναμική του ύστερα από την δολοφονία του Τζόρτζ Φλόιντ, έχει κάνει αρκετά μέλη της αφροαμερικανικής κοινότητας να δείξουν για τις προεδρικές εκλογές πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον απ’ ό,τι στο παρελθόν.

Η μη κερδοσκοπική οργάνωση Rock The Vote ενέγραψε 150.000 νέους ψηφοφόρους τις δύο πρώτες εβδομάδες του Ιουνίου, αριθμός που ξεπερνά οποιονδήποτε άλλον αριθμό εγγραφών νέων ψηφοφόρων σε διάστημα 15 ημερών σε όλη την εκλογική διαδικάσία.

Στην πολιτεία της Τζόρτζια, όπου οι λευκοί αποτελούν το 60% των κατοίκων και οι μαύροι το 30%, οι Δημοκρατικοί κατέγραψαν νέο ρεκόρ συμμετοχής στις προκριματικές εκλογές του με πάνω από 1 εκατομμύριο ψηφοφόρους. Σημαντική λεπτομέρεια ότι το ρεκόρ που καταρρίφθηκε είχε σημειωθεί κατά την εκλογική μονομαχία  Μπάρακ Ομπάμα και Χίλαρι Κλίντον.

«Ο κόσμος περίμενε για ώρες στην ουρά», δήλωσε ο Ένζι Ούφο διευθύνων σύμβουλος του οργανισμού πολιτικής ευαισθητοποίησης και εγγραφής νέων ψηφοφόρων, The New Georgia Project, συμπληρώνοντας «Μπορείτε να φανταστείτε τη δύναμη, και τη σιδηρά αποφασιστικότητα στο βλέμμα που ο κόσμος θα έχει όταν πάνε να ψηφίσουν τον Νοέμβριο;»

Η μάχη των πολιτικών καταλόγων

Μια αντίστοιχη οργάνωση η «Collective Pac» αναζητά πόρτα – πόρτα αφροαμερικανούς που αν και έχουν το δικαίωμα, δεν έχουν ακόμα εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους. «Δεν έχει νόημα να το κάνεις ψηφιακά, μέσα σε μια ασφάλεια», δηλώνει ο Κούεντιν Τζέιμς, συνιδρυτής της Collective PAC, που έθεσε ως στόχο να συγκεντρώσει τους τηλεφωνικούς αριθμούς όσων περισσότερων συμμετεχόντων στις διαδηλώσεις για τον θάνατο του Τζορτζ Φλόιντ είναι δυνατόν.

«Γνωρίζουμε, ποιοι είναι οι μη εγγεγραμμένοι αφροαμερικανοί, έχουμε τα ονόματά τους, τις διευθύνσεις τους. Γνωρίζουμε ποιοι μαύροι έχουν εξαιρεθεί και στοχεύουμε συγκεκριμένα σε αυτούς».

Όπως ανέφερε ο Τζέιμς, σε έξι ημέρες πάνω από 1000 άτομα κλίκαραν στις διαφημίσεις που έχει αναρτήσει ο οργανισμός στο διαδίκτυο, για εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους, χρησιμοποιώντας γεωγραφικά κριτήρια, στοχεύοντας στους κατοίκους συγκεκριμένων περιοχών.

Μάλιστα σύμφωνα με το TIME o Μάικλ Μπλούμπεργκ διέθεσε στην Collective PAC 2 εκατομμύρια δολάρια για την εγγραφή 250.000 ψηφοφόρων σε πολιτείες με κομβικό ρόλο στη διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος.

Οι «πολύτιμοι» ψηφοφόροι

Όλα τα στοιχεία συγκλίνουν στο ότι οι πιο πολύτιμοι ψηφοφόροι είναι μη λευκού χρώματος.

Όπως αναφέρει ο ρεπουμπλικανός αναλυτής Στιούαρτ Στίβενς, οι πιθανότητες να επανεκλεγεί ο Ντόναλντ Τραμπ εκτοξεύονται, αν οι μη λευκοί ψηφοφόροι των Δημοκρατικών επιλέξουν να μείνουν σπίτι τους. Στις εκλογές του 1980, ο Ρόναλντ Ρήγκαν κέρδισε το 55% των λευκών ψηφοφόρων και εξελέγη, ενώ το 2008 ο Τζον Μακέιν με το ίδιο ποσοστό λευκών ψηφοφόρων έχασε, κυρίως επειδή οι μη λευκοί ψηφοφόροι στήριξαν τον Ομπάμα. Το 2016, η Χίλαρι Κλίντον έχασε, εν μέρει λόγω της χαμηλής συμμετοχής μαύρων ψηφοφόρων σε μεγάλες πόλεις όπως το Γουισκόνσιν και η Πενσυλβανία.

Πάντως, αν και οι μεγαλύτερης ηλικίας μαύροι αποτελούν κατά πλειοψηφία πιστούς ψηφοφόρους των Δημοκρατικών που «έδωσαν» στον Μπάιντεν την υποψηφιότητα, οι νεαρής ηλικίας ακτιβιστές  ζητούν περισσότερα. «Αν ο Μπάιντεν δεν ‘έρθει’ σωστά, θα ‘τρακάρει’», δηλώνει μέλος της οργάνωσης Black Voters Matter.

Δύσκολα δεν αντιλαμβάνεται κανείς τον κίνδυνο να πέσουν οι μη λευκές κοινότητες, και κατ’ επέκταση τα φυλετικά δικαιώματα, θύματα μιας κυνικής πολιτικής εργαλειοποίησης, αφού συχνά αντιμετωπίζονται απλώς και μόνο ως ένα δημογραφικό διαβατήριο προς την εκλογική νίκη.

Επιπλέον, η συμμετοχή των μη λευκών ψηφοφόρων με τρόπο δίκαιο στις επικείμενες εκλογές, ακόμα και αν αυτή επιτευχθεί,  δεν μπορεί από μόνη της να εξασφαλίσει και τη δικαίωση των διαχρονικών αιτημάτων για ισονομία και κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων.

Σύμφωνα με παλαιότερη έρευνα του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν,  αυτό δεν το κατόρθωσε ούτε καν η εκλογή του Μπάρακ Ομπάμα το 2008. Αν και συνέβαλε στη μεταστροφή ρατσιστικών και διχαστικών αντιλήψεων, παρ’ όλα αυτά δεν έκανε τις πολιτικές κατά των φυλετικών ανισοτήτων να φανούν ελκυστικότερες στον μέσο αμερικανό ψηφοφόρο.

Ο Νίκολας Βαλεντίνο, καθηγητής επικοινωνίας και πολιτικής επιστήμης και επικεφαλής της εργασίας αυτής είχε αναφέρει: «Όταν σημειώνεται πρόοδος σχετικά με τις φυλετικές διακρίσεις και γίνεται αντιληπτή από πολλούς Αμερικανούς ποικίλων φυλετικών χαρακτηριστικών, η αύξηση των αντιδράσεων κατά των θετικών μέτρων ίσως δείχνει παράδοξη, η απάντηση όμως είναι απλή: Οταν το ‘γήπεδο’ φαίνεται περισσότερο ισορροπημένο, τότε η ανάγκη για πολιτικές κατά της ανισότητας μειώνεται».

Αυτό πάντως που προέχει τώρα είναι να μην αποκλειστεί κανείς από το δικαίωμά του να ψηφίσει τον πρόεδρο που επιθυμεί.

Αν δεν επιτευχθεί η απρόσκοπτη συμμετοχή κάθε ψηφοφόρου, ανεξαρτήτως των φυλετικών του χαρακτηριστικών, στις επικείμενες προεδρικές εκλογές, οποιαδήποτε συζήτηση για τη μελλοντική εφαρμογή πολιτικών κατά των φυλετικών διακρίσεων είναι κενή περιεχομένου.