Μεταξύ κοροναϊού και απέλασης : Η τραγωδία των αιτούντων άσυλο στις ΗΠΑ

Στις αρχές Ιουνίου, ο αιτών άσυλο Χοσέ Μουνόζ αποφάσισε ότι είχε έρθει η στιγμή να τρέξει για να σώσει τη ζωή του. Η λύση ήταν η απέλαση από το κέντρο κράτησης προσφύγων του Τέξας, όπου ο κοροναϊός έπληττε σφοδρά τους κρατούμενους. Επέστρεψε στον τόπο καταγωγής του, το Ελ Σαλβαδόρ.

Καθώς τα κρούσματα κοροναϊού αυξάνονταν στο κέντρο κράτησης του Χιούστον, φτάνοντας τουλάχιστον τα 105 σύμφωνα με τα στοιχεία του Σώματος Μετανάστευσης και Δασμών των ΗΠΑ (ICE), ο Μουνόζ αναφέρει στο Reuters ότι το μόνο πράγμα που είχε για να προστατεύσει τον εαυτό του ήταν μια υφασμάτινη μάσκα. Την 1^η Ιουνίου στην εγκατάσταση ζούσαν 375 κρατούμενοι, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία του ICE.

Αν και μόλις 19 ετών, ο Μουνόζ ανησυχούσε ότι η υψηλή του χοληστερίνη, μια συννοσηρότητα που έχει συνδεθεί με ορισμένους θανάτους κοροναϊού, τον ενέτασσε στις ευπαθείς ομάδες.

Μήνες νωρίτερα, ο φοιτητής από το Ελ Σαλβαδόρ είχε ζητήσει άσυλο στις ΗΠΑ, αφού όπως λέει δέχτηκε επίθεση επειδή αρνήθηκε να μεταφέρει ναρκωτικά για μια συμμορία, την οποία αρνήθηκε να κατονομάσει από φόβο για την ασφάλειά του. Ο δικηγόρος του και η ένορκη κατάθεση που είχε υπογράψει και η οποία βρίκσεται στη διάθεση του Reuters επιβεβαιώνουν την ιστορία του. Όμως μέχρι τον Ιούνιο φοβόταν ότι η ζωή του κρεμόταν από μια κλωστή, γνωρίζοντας ότι η επόμενη εξέταση της αίτησης ασύλου του θα μπορούσε να απέχει ακόμη και ολόκληρους μήνες ακόμη, αν συνέχιζε να παλεύει για αυτό.

«Ένιωθα ότι εδώ κινδυνεύω περισσότερο από ό,τι στη χώρα μου», δήλωσε σε τηλεφωνική του συνέντευξη.

Το Reuters μίλησε με περισσότερους από 30 δικηγόρους, συνηγόρους μετανάστευσης, κρατούμενους και μέλη των οικογενειών τους, οι οποίοι δηλώνουν ότι οι φόβοι για διασπορά του ιού στα κέντρα κράτησης έχει οδηγήσει πολλούς ανθρώπους στην επιδίωξη της… απέλασης.

Δεκαπέντε δικηγόροι μετανάστευσης, οι οποίοι δηλώνουν ότι έχουν λάβει συνολικά εκατοντάδες αιτήματα από κρατούμενους που επιθυμούν να φύγουν από τα κέντρα κράτησης σε οκτώ πολιτείες των ΗΠΑ επικαλούμενοι λόγους υγείας, δήλωσαν στο Reuters ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι εγκαταλείπουν τις προσπάθειές τους για άσυλο. Το Reuters εντόπισε 12 περιπτώσεις κρατουμένων που σταμάτησαν τις προσπάθειες και αντ’ αυτού συμφώνησαν να απελαθούν ή έφυγαν εκούσια εξαιτίας της πανδημίας.

Εκπρόσωπος του ICE δήλωσε στο Reuters ότι η υπηρεσία σέβεται το δικαίωμα των μεταναστών να αποφασίσουν αν θέλουν να προσπαθήσουν για την υπόθεσή τους ή όχι.

Το Reuters δεν κατάφερε να διαπιστώσει αν ο αριθμός εκείνων που επιδιώκουν την απέλαση έχει πράγματι αυξηθεί.

Ο Σάμιουελ Κόουλ, δικαστής μετανάστευσης στις ΗΠΑ, ο οποίος μίλησε στο Reuters ως διευθυντής επικοινωνίας της Εθνικής Ένωσης Δικαστών Μετανάστευσης, αναφέρει ότι έχει διαπιστώσει αύξηση των μεταναστών που επιθυμούσαν να φύγουν από τα κέντρα κράτησης στους πρώτους μήνες της πανδημίας, ακόμη και με κόστος την απόρριψη των αιτήσεών τους.

Πρόσβαση σε μάσκες και αντισηπτικά

Το ICE έχει μειώσει τις συλλήψεις και έχει απελευθερώσει ορισμένους μετανάστες υπό όρους. Ωστόσο, δέχεται σφοδρή κριτική για το γεγονός ότι μετακινούσε κρατούμενους από το ένα κέντρο στο άλλο εν μέσω πανδημίας. Η υπηρεσία υποστηρίζει ότι αυτό συνέβαινε στο πλαίσιο της προσπάθειας εφαρμογής μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης. Επιπλέον, η υπηρεσία κατηγορείται ότι απέλασε περισσότερους από 100 φορείς κοροναϊού στις χώρες καταγωγής τους.

Τα στοιχεία του ICE δείχνουν ότι 2,742 άνθρωποι στα κέντρα κράτησης και 45 υπάλληλοι της υπηρεσίας έχουν βγει θετικοί στον κοορναϊό. Δύο μετανάστες έχουν χάσει τη ζωή τους από την ασθένεια. Χιλιάδες άνθρωποι που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες παραμένουν στα κέντρα κράτησης, σύμφωνα με στοιχεία του ICE.

Εκπρόσωπος του ICE δήλωσε ότι η υπηρεσία λαμβάνει υπόψη της το ποινικό μητρώο των μεταναστών και το κατά πόσον αποτελούν πιθανή απειλή για τη δημόσια ή την εθνική ασφάλεια όταν αποφασίζει αν θα επιτρέψει την κατ’ εξαίρεση απελευθέρωσή τους.

Πολλά από τα 14 άτομα που κρατούνταν ή κρατούνται στα κέντρα κράτησης και μίλησαν στο Reuters, δήλωσαν ότι δεν είχαν πρόσβαση σε προϊόντα υγιεινής όπως το σαπούνι και τα αντισηπτικά. Έξι κρατούμενοι ανέφεραν ότι εκτέθηκαν σε άλλους κρατούμενους που είχαν πυρετό, επίμονο βήχα ή μυϊκούς πόνους, τα οποία είναι συνηθισμένα συμπτώματα του ιού.

Σκληρή καταστολή

Ένας από τους μετανάστες που εξακολουθούν να κρατούνται υποστηρίζει ότι όσοι τόλμησαν να διαμαρτυρηθούν για τις συνθήκες υγιεινής τιμωρούνταν με απομόνωση, πράγμα που επιβεβαιώνουν και δικηγόροι αλλά και υπερασπιστές των προσφύγων που εργάζονται στα κέντρα κράτησης τεσσάρων διαφορετικών πολιτειών.

Το ICE ισχυρίζεται ότι σέβεται το δικαίωμα των κρατουμένων να διαμαρτύρονται.

Δεύτερη εκπρόσωπος του ICE ισχυρίζεται ότι η υπηρεσία παρείχε σαπούνι και αντισηπτικό «σε όσα σημεία μπορούσε» προσθέτοντας ότι η υπηρεσία έλαβε μέτρα για τον περιορισμό της πανδημίας και τη διατήρηση της υγείας των κρατουμένων, του προσωπικού και άλλων ατόμων εντός των κέντρων κράτησης.

Αρκετοί δικηγόροι υποστήριξαν μιλώντας στο Reuters ότι η στάση του ICE εντάσσεται στη γενικότερη προσπάθεια της αμερικανικής κυβέρνησης να περιορίσει τη μετανάστευση.

«Απλώς υπογράψτε»

Πρόσφυγες που είχαν εγκαταλείψει τη χώρα τους μετά από επιθέσεις εμπόρων ναρκωτικών και άλλων επικίνδυνων εγκληματιών, τώρα επιλέγουν να επιστρέψουν, αφού φοβούνται περισσότερο ότι θα χάσουν τη ζωή τους από τον ιό.

Μάλιστα, οκτώ μετανάστες δήλωσαν στο Reuters ότι οι φύλακες προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν τους φόβους των κρατουμένων για να τους πιέσουν να συμφωνήσουν με την απέλασή τους.

Ο Λούκας Κάστρο, ένας Μεξικανός αιτών άσυλο από διαβήτη, κρατούνταν στο Σωφρονιστικό Κέντρο La Palma της Αριζόνα. Όπως δηλώνει, οι κρατούμενοι ζητούσαν συχνά πληροφορίες για την πανδημία και ρωτούσαν αν θα μπορούσαν να λάβουν απελευθέρωση υπό όρους για ανθρωπιστικούς λόγους.

«Αντ’ αυτού, ένας αξιωματικός, αρμόδιος για τις απελάσεις, ερχόταν και μας έλεγε ότι αν φοβόμασταν στ’ αλήθεια έπρεπε απλώς να υπογράψουμε την απέλασή μας», θυμάται ο Κάστρο. Δύο ακόμη πρώην κρατούμενοι του ίδιου κέντρου διηγήθηκαν την ίδια ιστορία στο Reuters. Ο Κάστρο δηλώνει ότι ο φόβος του για τον ιό τον έκανε να ζητήσει την απέλασή του από το δικαστή, πράγμα που όπως δείχνουν τα αρχεία των ΗΠΑ συνέβη στα τέλη Μαΐου.

Αναμονή ακόμη και για την απέλαση

Η δεύτερη εκπρόσωπος του ICE αναφέρει ότι η υπηρεσία δεν έχει πολιτική ενθάρρυνσης σε απέλαση των κρατουμένων που εκφράζουν ανησυχίες για τον κοροναϊό. Προσθέτει ότι το Σωφρονιστικό Κέντρο La Palma δεν έχει καταγεγραμμένη καταγγελία του Κάστρο σε σχέση με τα υποτιθέμενα σχόλια του προσωπικού.

Μπλοκαρίσματα του συστήματος εξαιτίας της πανδημίας, έχουν δημιουργήσει καθυστερήσεις ακόμη και στον επαναπατρισμό ορισμένων μεταναστών.

Ο Τιμοτέο Βικέντε, αιτών άσυλο με καταγωγή από τη Γουατεμάλα, τονίζει ότι επέλεξε να μην εφεσιβάλει την απόρριψη του ασύλου του τον Μάρτιο εν μέρει γιατί οι ιατρικές υπηρεσίες εντός του κέντρου κράτησης ήταν ανεπαρκής, γεγονός που τον έκανε να ανησυχεί για το ενδεχόμενο έξαρσης κρουσμάτων.

Ωστόσο, τρεις μήνες αργότερα παραμένει κρατούμενος, περιμένοντας πλέον την απέλασή του.

«Βρίσκομαι σε μια άβυσσο», δήλωσε ο Βικέντε στο Reuters. «Δεν ξέρω τι πρόκειται να συμβεί».

Πηγή: www.reuters.com