Με τα κρούσματα να αυξάνονται ραγδαία ανά τον κόσμο και την ανησυχία να κλιμακώνεται και στη χώρα μας λόγω των τουριστών, όλοι επανέρχονται στο βασικό ερώτημα: Πότε θα είναι έτοιμο το εμβόλιο κατά του κοροναϊού;

Η κατάσταση στην Ελλάδα

Τριάντα τρία νέα κρούσματα κοροναϊού ανακοίνωσε σήμερα η Ελλάδα, ανεβάζοντας τον συνολικό απολογισμό σε 3.622. Εκ των σημερινών κρουσμάτων, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ τα 21 εντοπίστηκαν κατόπιν ελέγχων στις πύλες εισόδου τις χώρας.

  • είκοσι ένα (21) κρούσματα κατά τους ελέγχους που διενεργήθηκαν στις πύλες εισόδου της χώρας,
  • τρία (3) εισαγόμενα κρούσματα που προσήλθαν αυτοβούλως σε εργαστήριο για έλεγχο,
  • δύο (2) κρούσματα στην περιφερειακή ενότητα Δράμας,
  • δύο (2) κρούσματα στην περιφερειακή ενότητα Καστοριάς,
  • ένα (1) κρούσμα στην περιφερειακή ενότητα Καβάλας,
  • τρία (3) κρούσματα στην περιφερειακή ενότητα Αττικής,
  • ένα (1) κρούσμα στην περιφερειακή ενότητα Ξάνθης

Από τα συνολικά κρούσματα το 54.7% αφορά άνδρες, ενώ 892 (24.6%) θεωρούνται σχετιζόμενα με ταξίδι από το εξωτερικό και 1.946 (53.7%) είναι σχετιζόμενα με ήδη γνωστό κρούσμα. 

Επιπλέον, 9 συμπολίτες μας νοσηλεύονται διασωληνωμένοι. Η διάμεση ηλικία τους είναι 58 ετών. 3 (33.3%) είναι γυναίκες και οι υπόλοιποι άνδρες. To 88.9% έχει υποκείμενο νόσημα ή είναι ηλικιωμένοι 70 ετών και άνω. 121 ασθενείς έχουν εξέλθει από τις ΜΕΘ.

Τέλος, δεν έχει καταγραφεί κανένας νέος θάνατος ενώ έχουμε 193 θανάτους συνολικά στη χώρα. 62 (32.1%) γυναίκες και οι υπόλοιποι άνδρες. Η διάμεση ηλικία των θανόντων συμπολιτών μας ήταν τα 76 έτη και το 95.9% είχε κάποιο υποκείμενο νόσημα ή/και ηλικία 70 ετών και άνω.

Καμπανάκι από τον ΠΟΥ

Πριν από λίγα 24ωρα, ο ΠΟΥ σήμανε «καμπανάκι» για αφύπνιση και ενεργοποίηση.

«Ήρθε πράγματι η ώρα οι χώρες να κοιτάξουν τους αριθμούς. Σας παρακαλώ, μην αγνοείτε αυτά που σας λένε οι αριθμοί», δήλωσε ο Μάικ Ράιαν, ο επικεφαλής του προγράμματος εκτάκτων υγειονομικών καταστάσεων του ΠΟΥ, κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των δημοσιογράφων.

«Άπαντες πρέπει να αφυπνιστούν. Οι αριθμοί δεν ψεύδονται και η κατάσταση επί του πεδίου δεν ψεύδεται», πρόσθεσε υπογραμμίζοντας ότι «δεν είναι ποτέ πολύ αργά, σε μια επιδημία, να πάρεις τον έλεγχο».

«Ο ΠΟΥ κατανοεί πλήρως ότι υπάρχουν καλοί λόγοι για τις χώρες που θέλουν να ανασυγκροτήσουν τις οικονομίες τους», δήλωσε. «Ωστόσο, ούτε μπορείτε να αγνοείτε το πρόβλημα, το οποίο δεν θα εξαφανιστεί δια μαγείας», τόνισε. «Πρέπει να μετάσχουμε στη μάχη τώρα. Πρέπει να σταματήσουμε αυτόν τον ιό τώρα», επέμεινε.

Το εφιαλτικό σενάριο

Η πιο ανησυχητική εκτίμηση δημοσιεύθηκε στον Economist και σύμφωνα με αυτή, έως την άνοιξη του 2021 αναμένεται να έχουν χάσει τη ζωή τους έως και 3,7 εκατ. άνθρωποι.

Καταγράφοντας την έκρηξη κρουσμάτων που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα, ο Economist αναφέρει στο άρθρο του:

«Ο κόσμος δεν αντιμετωπίζει ένα δεύτερο κύμα. Δεν ξεπέρασε ποτέ το πρώτο κύμα. Περίπου 10 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν προσβληθεί μέχρι σήμερα από τον κοροναϊό και κρούσματα καταγράφονται σε κάθε περιοχή του πλανήτη. Για κάθε χώρα όπως η Κίνα, η Ταϊβάν, το Βιετνάμ, που δείχνουν ότι μπορούν να περιορίσουν την πανδημία, υπάρχουν άλλες στη Λατινική Αμερική και τη Νότια Ασία όπου η πανδημία μαίνεται».

Ο Economist επισημαίνει ότι «σε περιοχές, όπως οι ΗΠΑ, υπάρχει κίνδυνος να χαθεί ο έλεγχος». Σημειώνει ότι η Αφρική βρίσκεται στην πρώτη φάση της πανδημίας και η Ευρώπη σε μια ενδιάμεση κατάσταση, τα χειρότερα όμως έρχονται.

Βασιζόμενη σε ερευνητικά δεδομένα από 84 χώρες, μια ομάδα στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης κατέληξε στο συμπέρασμα ότι για κάθε δηλωμένο κρούσμα υπάρχουν 12 που δεν καταγράφονται και πως σε κάθε δυο θανάτους από κοροναϊό αντιστοιχεί ένας θάνατος που λαθεμένα αποδίδεται σε άλλα αίτια.»

Οι ερευνητές από τη Μασαχουσέτη αναφέρουν ότι «χωρίς κάποια ιατρική πρόοδο, ο συνολικός αριθμός κρουσμάτων θα ανέλθει στα 200 με 600 εκατομμύρια μέχρι την άνοιξη του 2021.

»Σε αυτό το σημείο, θα έχουν χάσει τη ζωή τους 1,4 έως 3,7 εκατομμύρια άνθρωποι. Ακόμα και τότε, όμως, πάνω από το 90% του παγκόσμιου πληθυσμού θα είναι ευάλωτο στη μόλυνση και ακόμα περισσότεροι αν η ανοσία αποδειχθεί παροδική.»

Πότε θα είναι έτοιμο το εμβόλιο;

Το πιο αισιόδοξο σενάριο για το εμβόλιο  κατά του κοροναϊού είναι στα τέλη του χρόνου ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι απέχουμε 12 έως 18 μήνες για να είναι ευρέως διαθέσιμο.

Ειδικότερα, ο Ηλίας Μόσιαλος ανέφερε απόψε στον ΣΚΑΙ, ότι υπάρχουν εξελίξεις στην υπόθεση του εμβολίου κατά του κοροναϊού από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Σύμφωνα με τον καθηγητή πολιτικής της υγείας LSE κατά το δεύτερο 15νθήμερο του Αυγούστου.

Σύμφωνα με τον κ. Μόσιαλο ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η γ’ φάση των δοκιμών του εν λόγω εμβολίου σε ηλικιωμένους και σε παιδιά.

Εξήγησε ότι οι ερευνητές αναμένουν να είναι αποτελεσματικό κατά 70% με 75%, ποσοστό καλύτερο από εκείνο του εμβολίου της γρίπης.

«Το εμβόλιο δεν περιμένουμε να είναι 100% αποτελεσματικό. Αποτελεσματικό 100% είναι της πολιομυελίτιδας με την αναμνηστική του δόση, είναι 93% με 96% το εμβόλιο της ιλαράς, αυτό (του κορωνοϊού) περιμένουμε ότι θα είναι περίπου 70 με 75%. Αλλά αν είναι έτσι, θα είναι πολύ καλύτερο από το εμβόλιο της γρίπης», τόνισε ο κ. Μόσιαλος.

Ανέφερε επίσης, ότι υπάρχει το ενδεχόμενο το εμβόλιο να καλύπτει εκείνον που το έχει κάνει προκειμένου να αποφεύγει σοβαρές επιπλοκές της νόσου COVID-19 αλλά μπορεί να μην περιορίζει τη διασπορά του ιού.

«Δηλαδή μπορεί να έχουμε το εμβόλιο και να προστατευόμαστε εμείς που το έχουμε κάνει, αλλά να συνεχίζουμε να μεταδίδουμε τη νόσο. Να περιμένουμε όμως το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Ας ελπίζουμε ότι θα είναι θετικές (οι ανακοινώσεις) για να ξεκινήσει και η παραγωγή του εμβολίου τους επόμενους μήνες, ανέφερε ο καθηγητής.

Τι λένε οι επιστήμονες στο ΕΚΠΑ

Το πιο αισιόδοξο σενάριο για το εμβόλιο του κοροναϊού είναι τα τέλη του χρόνου ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι απέχουμε 12 έως 18 μήνες για να είναι ευρέως διαθέσιμο. Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιωάννης Ντάνασης, Μαρία Γαβριατοπούλου και Θάνος Δημόπουλος, Καθηγητής Θεραπευτικής και Πρύτανης ΕΚΠΑ, παραθέτουν δεδομένα σχετικά με τη δημιουργία εμβολίου για τη νόσο COVID-19.

Οι γνώμες των ειδικών διίστανται ως προς τον χρονικό ορίζοντα ανάπτυξης αποτελεσματικού και ασφαλούς εμβολίου. Το πιο αισιόδοξο σενάριο είναι για τα τέλη του χρόνου ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι απέχουμε 12 έως 18 μήνες για ευρέως διαθέσιμο εμβόλιο. Οι πρώτες ενδείξεις είναι αρκετά ενθαρρυντικές, ωστόσο απαιτούνται ορισμένες προϋποθέσεις που καθιστούν δύσκολη την ακριβή πρόβλεψη για το πότε το εμβόλιο θα είναι διαθέσιμο.

Σε αυτά συμπεριλαμβάνεται:

  • Η δυνατότητα του εμβολίου να παράγει αντισωματική απάντηση για επαρκές χρονικό διάστημα (για παράδειγμα χρονικό διάστημα 3 μηνών δεν κρίνεται επαρκές)
  • Η ολοκλήρωση των απαραίτητων ελέγχων ώστε να διασφαλιστεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του εμβολίου
  • Ακολούθως η δυνατότητα μαζικής παραγωγής σε ευρεία κλίμακα ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες σε παγκόσμια κλίμακα
  • Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας από τις 29 Ιουνίου 2020, 17 υποψήφια εμβόλια βρίσκονται υπό αξιολόγηση σε κλινικές μελέτες. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι ενεργείς αρκετές μελέτες φάσης 1 και 2, καθώς και δύο κλινικές μελέτες φάσης 3, οι οποίες εφόσον δείξουν θετικά αποτελέσματα θα οδηγήσουν πιθανότατα σε σχετική έγκριση του εμβολίου από τις εγκριτικές αρχές

Επιπλέον, τουλάχιστον 132 υποψήφια εμβόλια βρίσκονται υπό αξιολόγηση σε προκλινικές μελέτες. Κάποια από αυτά βασίζονται σε τεχνολογίες DNA ή RNA, δηλαδή παράγουν τμήματα του ιού μετά τον εμβολιασμό μέσα στον ανθρώπινο οργανισμό ώστε να ενεργοποιηθεί το ανοσοποιητικό σύστημα. Ορισμένα βασίζονται σε ανασυνδυασμένες υπομονάδες που περιέχουν ιικούς επίτοπους, ενώ άλλα βασίζονται σε φορείς με βάση απενεργοποιημένο αδενοϊό και άλλα σε χορήγηση κεκαθαρμένου αδρανοποιημένoυ ιού.

Με την πανδημία του κορωνοϊού να μην υποχωρεί, οι ελπίδες όλων στρέφονται στην ανάπτυξη εμβολίου που σύμφωνα με τα πιο αισιόδοξα σενάρια δεν θα έχει επιτευχθεί πριν από τα τέλη του έτους. Οπως αναφέρουν σε άρθρο τους οι γιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Ιωάννης Ντάνασης, Μαρία Γαβριατοπούλου και Θάνος Δημόπουλος, σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, στα τέλη Ιουνίου ήταν υπό αξιολόγηση σε κλινικές μελέτες 17 υποψήφια εμβόλια. Δύο κλινικές μελέτες ήταν φάσης 3. Επιπλέον, τουλάχιστον 132 υποψήφια εμβόλια βρίσκονται υπό αξιολόγηση σε προκλινικές μελέτες.

Αναφορικά με τον χρονικό ορίζοντα ανάπτυξης αποτελεσματικού και ασφαλούς εμβολίου, οι γνώμες των ειδικών διίστανται. Το πιο αισιόδοξο σενάριο είναι για τα τέλη του έτους, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι απέχουμε 12-18 μήνες για ευρέως διαθέσιμο εμβόλιο. «Οι πρώτες ενδείξεις είναι αρκετά ενθαρρυντικές, ωστόσο απαιτούνται ορισμένες προϋποθέσεις που καθιστούν δύσκολη την ακριβή πρόβλεψη για το πότε το εμβόλιο θα είναι διαθέσιμο», αναφέρουν οι γιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής του ΕΚΠΑ. Και προσθέτουν: «Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται, η δυνατότητα του εμβολίου να παράγει αντισωματική απάντηση για επαρκές χρονικό διάστημα (για παράδειγμα διάστημα τριών μηνών δεν κρίνεται επαρκές), η ολοκλήρωση των απαραίτητων ελέγχων ώστε να διασφαλιστούν η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του εμβολίου και ακολούθως, η δυνατότητα μαζικής παραγωγής του».