Περιβάλλον : Μπορεί η… σκόνη να αποτρέψει την κλιματική αλλαγή;

H σκόνη πετρωμάτων μπορεί να απορροφήσει δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα σε ετήσια βάση, υποστηρίζουν επιστήμονες, αν απλωθεί στις αγροτικές γαίες.

Σύμφωνα με την πρώτη λεπτομερή παγκόσμια ανάλυση της τεχνικής, οι χημικές αντιδράσεις που αποσυνθέτουν τα σωματίδια των πετρωμάτων «κλειδώνουν» τα αέρια του θερμοκηπίου σε ανθρακικές ενώσεις εντός λίγων μηνών. Μάλιστα, ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι ίσως αυτή να είναι η καλύτερη προσέγγιση για τη βραχυπρόθεσμη απομάκρυνση διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα.

Ανάγκη για παράλληλες δράσεις

Αυτό δεν σημαίνει ότι ο πλανήτης μπορεί να συνεχίσει να ζει με τους ίδιους ρυθμούς. Όπως τονίζουν οι ερευνητές, το σημαντικότερο μέτρο εξακολουθεί να είναι ο περιορισμός της καύσης ορυκτών καυσίμων που εκλύει διοξείδιο του άνθρακα. Όμως οι κλιματολόγοι συμφωνούν ότι προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της συμφωνίας του Παρισίου, είναι απαραίτητη και η απομάκρυνση ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα.

Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου

Η συγκεκριμένη προσέγγιση, που αποκαλείται Βελτιωμένη Αποσάθρωση Πετρωμάτων (ERW) έχει μια σειρά από πλεονεκτήματα, σύμφωνα με τους ερευνητές. Πρώτα από όλα, πολλοί αγρότες ήδη χρησιμοποιούν ως λίπασμα σκόνη ασβεστόλιθου, προκειμένου να μειώσουν την οξείδωση του εδάφους, ενώ και άλλα πετρώματα κάνουν πιο εύφορη τη γη. Έτσι, η χρήση τους θα μπορούσε να είναι επιθυμητή και να ενταχθεί σε ήδη υπάρχουσες διαδικασίες.

Το καλύτερο πέτρωμα για αυτό το σκοπό είναι ο βασάλτης, η σκόνη του οποίου αποτελεί υποπροϊόν πολλών ορυχείων, με αποτέλεσμα να υπάρχουν ήδη αποθέματα. Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι οι πιο ρυπογόνες χώρες του πλανήτη, δηλαδή η Κίνα, οι ΗΠΑ και η Ινδία, είναι και εκείνες που μπορούν να εκμεταλλευτούν περισσότερο αυτή τη μέθοδο, αφού διαθέτουν μεγάλες καλλιεργήσιμες εκτάσεις και σχετικά θερμό κλίμα, το οποίο επιταχύνει τις χημικές αντιδράσεις.

Δύο τόνοι διοξειδίου του άνθρακα ανά έτος

Η ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, εκτιμά ότι η εφαρμογή της μεθόδου περίπου στις μισές καλλιεργήσιμες εκτάσεις θα μπορούσε να αιχμαλωτίζει δύο τόνους διοξειδίου του άνθρακα κάθε χρόνο, δηλαδή τις συνολικές εκπομπές της Γερμανίας και της Ιαπωνίας. Το κόστος της εξαρτάται από τα εργατικά κόστη σε κάθε περιοχή του πλανήτη και κυμαίνεται από $80 ανά τόνο στην Ινδία σε $160 ανά τόνο στις ΗΠΑ.

Ο καθηγητής Τζιμ Χάνσεν, του πανεπιστημίου Κολούμπια, ο οποίος είναι διάσημος για την προειδοποίησή του στην αμερικανική γερουσία για την υπερθέρμανση του πλανήτη το 1988, δήλωσε ότι η βελτίωση του εδάφους θα μπορούσε να εξασφαλίσει και τροφή για δισεκατομμύρια άτομα.

Άλλες προτεινόμενες μέθοδοι του καθαρισμού της ατμόσφαιρας από το διοξείδιο του άνθρακα περιλαμβάνουν τη χρήση χημικών διαλυτών ή την καλλιέργεια φυτών για ενέργεια, την καύση τους για την παραγωγή ηλεκτρισμού και στη συνέχεια την ταφή των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Η νέα έρευνα δείχνει ότι το ERW θα είναι πιο οικονομικό και από τις δύο επιλογές και, σε αντίθεση με τις καλλιέργειες, δεν θα μειώσει τις εκτάσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή τροφής. Όμως οι επιστήμονες τονίζουν ότι ίσως χρειαστεί να εφαρμοστούν όλες οι διαθέσιμες επιλογές προκειμένου να αμβλυνθεί η κλιματική κρίση.

Απαραίτητη η στήριξη των γεωργών

Ο βαλσάτης είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα πετρώματα του πλανήτη, και η σκόνη που παράγεται από την εξόρυξή του θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την ERW, όπως και η σκόνη από τη βιομηχανία τσιμέντου και ατσαλιού. Έτσι θα αφαιρούνταν από την εξίσωση οι διαδικασίες που απαιτούνται για την παραγωγή της, και οι οποίες απαιτούν κατανάλωση ενέργειας. Όμως δεν είναι γνωστό πόσο μεγάλα είναι τα παγκόσμια αποθέματα αυτών των υποπροϊόντων. Ακόμη και αν είναι ικανοποιητικά, το πιθανότερο είναι ότι θα απαιτηθεί και η εξόρυξή της, έστω και από υπάρχοντα ορυχεία.

Οι καθηγητές Γιοχάνες Λέμαν, του πανεπιστημίου Κορνέλ και η Άντζελα Πόσινγκερ του Virginia Tech, που δεν συμμετείχαν στην έρευνα, έγραψαν ένα σχόλιο για τη δημοσίευση στο Nature: «Κάθε δέσμευση άνθρακα μέσω των καλλιεργήσιμων εδαφών αποτελεί σημαντική πρόκληση, αφού οι τεχνολογίες θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν σε τεράστιες περιοχές και από εκατομμύρια γεωργούς. Οι γεωργοί θα πρέπει να στηρίξουν πλήρως μια τέτοια παγκόσμια προσπάθεια, αλλιώς θα αποτύχει».

Προσθέτουν: «Τα πλεονεκτήματα στην ανάπτυξη των καλλιεργειών θα πρέπει να τεθούν σε προτεραιότητα, όπως και τα οικονομικά κίνητρα». Όμως καταλήγουν ότι η χρήση ERW για «τη στήριξη της υγείας του εδάφους και της παραγωγής καλλιεργειών θα μπορούσε να είναι η καλύτερη βραχυπρόθεσμη λύση στο πρόβλημα της απομάκρυνσης του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα».

Πηγή: www.theguardian.com