Αγία Σοφία : Ένα ιστορικό μνημείο οικουμενικής ακτινοβολίας

Ο ιδρυτής της σύγχρονης Τουρκίας Κεμάλ Ατατούρκ την έκανε μουσείο το 1934 και ο άνθρωπος που θέλει να περάσει στην ιστορία ως «δεύτερος Ατατούρκ» θα την ανοίξει ως τζαμί.

Σύμβολο της χιλιόχρονης ιστορίας του Βυζαντίου, μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς, τόπος εμβληματικός για τους Χριστιανούς, η Αγία Σοφία χτυπήθηκε από φυσικές καταστροφές, πολεμικές συγκρούσεις και έφτασε να γίνει εργαλείο στα χέρια του Ταγίπ Ερντογάν ώστε να εγκαθιδρύσει ένα νέο σκληρό νεο-οθωμανικό καθεστώς.

Κάτω από τον εντυπωσιακό τρούλο της, με φόντο τα υπέρλαμπρα ψηφιδωτά στέφονταν επί αιώνες οι αυτοκράτορες του Βυζαντίου.

«Νενίκηκά σε Σολωμόν», είπε σύμφωνα με το θρύλο ο Ιουστινιανός στα εγκαίνια του Ναού της Αγίας του Θεού Σοφίας το 537 μ.Χ. Είκοσι χρόνια αργότερα η τρίκλιτη βασιλική με τρούλο, έργο των αρχιτεκτόνων Ανθέμιου και του Ισίδωρου, υπέστη ζημιές από σεισμό και ο θόλος της κτίσθηκε από την αρχή.

Το σύμβολο της χιλιόχρονης ιστορίας του Βυζαντίου, ένα κομμάτι του ουρανού που φαίνεται σαν να κρέμεται στη γη, όπως έγραψε ο ιστορικός Προκόπιος, ταυτίσθηκε με τις πιο ένδοξες και τις πιο δραματικές στιγμές της αυτοκρατορίας.

Από τον Ακάθιστο Ύμνο και τις δοξολογίες για την απόκρουση των πολιορκητών, μέχρι την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης και τη βεβήλωση του ορθόδοξου ναού από τους Σταυροφόρους, που τον μετέτρεψαν σε ρωμαιοκαθολικό.

Οι μεγαλύτερες καταστροφές έγιναν με την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς το 1453. Όσες τοιχογραφίες δεν καταστράφηκαν, ασβεστώθηκαν και ο ναός μετατράπηκε σε τζαμί. Ωστόσο έγινε πρότυπο για την κατασκευή τεμενών όπως το όπως γειτονικό Μπλε Τζαμί.

Ο ιδρυτής της σύγχρονης Τουρκίας, Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ την έκανε μουσείο το 1934. Ήταν μια κίνηση εκσυγχρονισμού με αποδέκτες στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Μια ενέργεια με την οποία ουδέποτε συμβιβάστηκαν οι ακραίοι ισλαμικοί κύκλοι. Αμφισβήτησαν ακόμα και την υπογραφή του Κεμάλ στο προεδρικό διάταγμα.

86 χρόνια μετά, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, θέλει να μείνει στην ιστορία ως άλλος ένας Πορθητής. Θέλει να ξανακάνει τζαμί το μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Χρησιμοποιεί την Αγιά Σοφία, το ανυπέρβλητο μνημείο της Χριστιανοσύνης, για να πετύχει πρόσκαιρα πολιτικά οφέλη στο όνομα του Ισλάμ.

Φαντάζεται ο Ερντογάν ότι μπορεί με την υπογραφή του να διαγράψει το μεγαλείο και την ιστορία ενός αθάνατου μνημείου.