Λογοκλοπή και έρημο νόημα

Πώς παράγεται η πολιτική στη πατρίδα μας; Με πιέσεις και λέξεις. Ισχυρές ή δυναμικές ομάδες πιέζουν και παίρνουν την ευνοϊκή ρύθμιση. Αργότερα έρχεται μια άλλη κυβέρνηση ή ένας άλλος υπουργός και αναπροσανατολίζονται οι πιέσεις. Παίρνουν έτσι άλλη κατεύθυνση οι μοριοδοτήσεις, οι εύνοιες, οι δυσμενείς ρυθμίσεις, οι εργολαβίες. Κίνηση, πλαστικότητα, κινητικότητα. Συμπτώσεις, φιλικές σχέσεις, ενδιάμεσοι. Μια πολιτική λογοκλοπή: κάτω από ένα αφηγηματικό κέλυφος, συνήθως συγκινητικό, πολιτικά ορθό ή συντριπτικά καταστροφολογικό, κρύβεται ο μεγαλύτερος ανορθολογισμός.

Εργα που δεν χρειάζονται, κόστη που δεν αιτιολογούνται, αναθέσεις που δεν αξίζουν ενδύονται με τη λυρική περιγραφή του αναγκαίου και κοινωνικά απαραίτητου. Αλλα έργα επείγοντα μπλέκονται πίσω από λαϊκομετωπικές ή κοινοβουλευτικές πολεμικές που μπορεί να τα αχρηστεύσουν. Εχει εφευρεθεί μια ειδική γλώσσα που αποκρύπτει ή μάλλον απο-περιγράφει τα πράγματα. Π.χ. ο όρος «αναπτυξιακά έργα». Αν δει κανείς μια κάτοψη του χάρτη Αττικής, θα καταλάβει ότι ο χαμένος, μποτιλιαρισμένος χρόνος, η επιβάρυνση με καυσαέριο από τα αυτοκίνητα στο ρελαντί, η οδική «κουζουλάδα» είναι μορφές της πολυετούς αυτοσχέδιας «ανάπτυξης» που πλουτίζει κάποιους και φτωχαίνει τους περισσότερους. Αλλωστε μια επένδυση, μια ρύθμιση, δεν σχετίζεται με το λογιστικό, ποσοτικό κόστος αλλά με τον συνδυασμό του με το λαϊκό όφελος.

Οσο όμως έχει διαμορφωθεί μια γλώσσα «αγαθοποιός», που περιγράφει λυρικά ένα άστοχο ή υπερκοστολογημένο έργο, τόσο διαμορφώνεται και η αντίθετή της, μια καταγγελτική, τοξική, δολοφονική, μια γλώσσα πολιτικών φόνων που μπορεί να καταστρέψει ένα εύστοχο έργο. Πάλι κρύβει μέσα στο ρητορικό περιβάλλον εχθροπάθειας μια πομπή, μια τσαπατσουλιά ή ένα αντίπαλο συμφέρον. Ενας κατακλυσμός από ύβρεις βαραίνει και καταστρέφει ανθρώπους, για να αποδειχθεί αργότερα το τίποτα. Απλώς πίσω από τη γλώσσα συγκρούονται αντίδικα συμφέροντα. Γλώσσα ιαματική, αγιολογική και γλώσσα του φονικού μέσα στο σοκάκι.

Η πολιτική λογοκλοπή έχει σχέση με αυτή τη διπλή παραποίηση. Δυο εξαιρετικής έντασης και τεχνικής ψεύδη, που στην πραγματικότητα κρύβουν την πραγματικότητα. Η πολιτική ρητορική παλαιότερα χρησιμοποιούσε μεγάλα λεκτικά σχήματα από κοινοτοπίες. Η εκφώνηση και η παραστατική δύναμη του ρήτορα παρήγαγε τη ρητορική δεινότητα και θεμελίωσε τη δημοφιλία. Ο ηγέτης, λέγοντας αυτό που του παρήγγειλε ο λαός, επικοινωνούσε με τα πλήθη σε μια ταυτολογική, αλληλοβεβαιωτική σχέση: «Λέω αυτό που λες και που, αν δε το έλεγα, εσύ θα το διάβαζες στα χείλη μου».

Τώρα με τους διπλούς γλωσσικούς «θορύβους», τον θόρυβο του πολιτικά ορθού και τον θόρυβο του πολιτικά σκανδαλώδους, τον θόρυβο του «καλού» και τον θόρυβο του «κακού» (αναντίρρητοι και αναντίλεκτοι και οι δύο), μετατοπίζεται τέλεια το διακύβευμα. Τίποτα από τα τεκταινόμενα (τις δουλίτσες ντε) δεν φαίνεται, όλα κρυπτογραφούνται ή κοσμούνται, αναλόγως. Λογοκλοπή δεν είναι μόνο η κλοπή του αποσπάσματος, του ξένου πνευματικού μόχθου, όσο η πονηρή και κλοπιμαία επιστράτευσή του για να κρύψεις, να παραποιήσεις, να παραπλανήσεις. Να δημιουργήσεις έρημο νόημα. Σοφιστεία, στρεψοδικία, ψευδομαρτυρία.