Φόροι : Τα σενάρια για την έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης

Ραντεβού τον Σεπτέμβριο για το κούρεμα της εισφοράς αλληλεγγύης που επιβαρύνει σήμερα πάνω από 2,3 εκατομμύρια φορολογουμένους δίνει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, καθώς μέχρι τότε θα έχει πιο καθαρή εικόνα για τις επιπτώσεις από την πανδημία και τις αντοχές του προϋπολογισμού σε συνδυασμό με τις αποφάσεις που αναμένονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τους δημοσιονομικούς κανόνες και στόχους που θα τεθούν το 2021.

Στο πλαίσιο αυτό και υπό την αίρεση να υπάρξουν απρόβλεπτες εξελίξεις στην οικονομία αλλά και στο μέτωπο της πανδημίας, η κυβέρνηση ξαναβάζει στο τραπέζι των συζητήσεων τον βασικό κορμό του σχεδίου για μειώσεις φόρων με μόνιμο χαρακτήρα έχοντας το βλέμμα στραμμένο στην ελάφρυνση της μεσαίας τάξης, η οποία σήκωσε το μεγαλύτερο βάρος της δημοσιονομικής προσαρμογής στα χρόνια των Μνημονίων.

Τα σενάρια

Ψηλά στην ατζέντα βρίσκεται η σταδιακή κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης να εξετάζει δύο σενάρια:

1. Μείωση της εισφοράς κατά 30% για τα εισοδήματα που αποκτούν οι φορολογούμενοι από την 1η Ιανουαρίου 2021. Το επόμενο ψαλίδι θα έρθει το 2022 ενώ το 2023 η εισφορά αλληλεγγύης θα έχει σβήσει οριστικά από τον φορολογικό χάρτη. Οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι με εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ θα είναι οι πρώτοι που θα δουν τη μείωση της εισφοράς  μέσω της παρακράτησης φόρου στις μηνιαίες αποδοχές τους. Για τους υπόλοιπους φορολογουμένους (ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι, εισοδηματίες κ.λπ.) η ψαλιδισμένη εισφορά θα φανεί στα εκκαθαριστικά των δηλώσεων του 2022. Εάν η εισφορά αλληλεγγύης μειωθεί κατά 30% το 2021 ο μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 30.000 ευρώ θα έχει όφελος 202,80 ευρώ. Στα ακόμα υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια, τα οφέλη διευρύνονται εφόσον η μείωση της εισφοράς είναι οριζόντια και δεν επιλέξει η κυβέρνηση εναλλακτικά να σβήσει οριστικά την εισφορά για φορολογουμένους με εισόδημα έως 20.000 ευρώ.
2. Πλήρης κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ από 12.000 ευρώ που ισχύει σήμερα με παράλληλη μείωσή της για υψηλότερα εισοδήματα κατά 10% έως 20%. Εφόσον προκριθεί το συγκεκριμένο σενάριο τότε φορολογούμενοι με ετήσιο εισόδημα έως 30.000 ευρώ θα έχουν ετήσιο όφελος έως και 676 ευρώ.

Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης επιβαρύνει σήμερα τους φορολογουμένους που αποκτούν εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ και επιβάλλεται με συντελεστές που ξεκινούν από 2,2% και φθάνουν κλιμακωτά το 10% για τους έχοντες υψηλά εισοδήματα. Το συγκεκριμένο μέτρο αγγίζει 2,3 εκατομμύρια φορολογουμένους οι οποίοι πληρώνουν συνολικά 1,163 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, η ειδική εισφορά αλληλεγγύης επιβάλλεται στο μεγαλύτερο ποσό μεταξύ του συνολικού ετήσιου εισοδήματος που δηλώνει ο φορολογούμενος από όλες τις πηγές και του τεκμαρτού εισοδήματός του, το οποίο προκύπτει με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης. Η εισφορά αλληλεγγύης παρακρατείται από μισθούς και συντάξεις παράλληλα με τον φόρο εισοδήματος ενώ σε ελεύθερους επαγγελματίες, εισοδηματίες και άλλες κατηγορίες φορολογουμένων βεβαιώνεται με τη φορολογική δήλωση του επόμενου έτους.

Από το 2011

Για πρώτη φορά επιβλήθηκε με τον νόμο 3986/2011. Αρχικά προβλεπόταν να ισχύσει μέχρι το φορολογικό έτος 2014, ωστόσο με τον νόμο 4305/2014 επεκτάθηκε και στο φορολογικό έτος 2015 για να συνεχίσει να επιβάλλεται μέχρι σήμερα κλιμακωτά σε εισοδήματα πάνω από 12.000 ευρώ με συντελεστές από 2,2% έως 10% ως εξής:

• 0% για εισόδημα έως 12.000 ευρώ
• 2,2% για εισοδήματα 12.000 έως 20.000 ευρώ
• 5% για το τμήμα του εισοδήματος από 20.001 έως 30.000 ευρώ
• 6,5% για το τμήμα του εισοδήματος από 30.001 έως 40.000 ευρώ
• 7,5% για το τμήμα του εισοδήματος από 40.001 έως 65.000 ευρώ
• 9% για εισοδήματα από 65.001 έως 220.000 ευρώ
• 10% για εισοδήματα άνω των 220.000 ευρώ.

Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών το χρονοδιάγραμμα και η έκταση των φοροελαφρύνσεων που θα ενεργοποιηθούν το 2021 αναμένεται να κλειδώσουν ταυτόχρονα με την οριστικοποίηση των μεγεθών του νέου προϋπολογισμού στον οποίο θα αποτυπωθούν τα σημάδια που αφήνει πίσω της η κρίση του κορωνοϊού. Το βέβαιο είναι ότι πρόκειται κυριολεκτικά για ένα δημοσιονομικό σταυρόλεξο αφού θα πρέπει να βρεθεί το σημείο ισορροπίας ανάμεσα στην απορρόφηση των κραδασμών που προκαλεί η πανδημία και στην ανάγκη για ισχυρές παρεμβάσεις που θα στηρίξουν την ανάπτυξη.