Το εμβόλιο

Σε μια κανονική χώρα, με ένα σύγχρονο πολιτικό σύστημα, μια πρόκληση σαν τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί θα έπρεπε να τύχει μιας ομόφωνης και χωρίς αστερίσκους καταδίκης από τα κόμματα, που θα συνοδευόταν από εμβριθείς αναλύσεις για το ποια θα πρέπει να είναι τα επόμενα βήματα. Αν μάλιστα, εκτός από κανονικό και σύγχρονο, το πολιτικό σύστημα είχε και σκανδιναβικό άρωμα, θα μπορούσε να χαράξει και μια κοινή εθνική γραμμή.

Αντί για τη χωρίς αστερίσκους καταδίκη, παρακολουθούμε την εξής απολύτως θλιβερή αντιπαράθεση: το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να κατηγορεί την κυβέρνηση ότι έδειξε ολιγωρία «επειδή εδώ και οκτώ μήνες δεν έχει ζητήσει κυρώσεις από την ΕΕ» και τον κυβερνητικό εκπρόσωπο να απαντά ότι ο ΣΥΡΙΖΑ «είναι σε πανικό εξαιτίας των συνεχών, ανατριχιαστικών αποκαλύψεων για τις παρακρατικές μεθοδεύσεις του».

Αντί για τις εμβριθείς αναλύσεις, ακούμε πολεμικές κραυγές, εξωφρενικές προτάσεις από αναρμόδια κυβερνητικά στελέχη για αντίποινα και ειρωνείες για την «υποτονική» στάση των συμμάχων μας. Δεν λείπουν βέβαια και τα καρφιά των «πατριωτών» προς τους «ενδοτικούς» – λες και οι κινήσεις της Αγκυρας είναι αποτέλεσμα κάποιας φανταστικής ελληνικής ενδοτικότητας και όχι του τουρκικού ισλαμικού μεγαλοϊδεατισμού. Εχει δίκιο ο Αδωνις που λέει ότι η Τουρκία πάσχει από το σύνδρομο της Μαντάμ Σουσού, αλλά το ίδιο θα μπορούσε να πει κανείς και για τους Ελληνες, που νομίζουμε ότι όλα έχουν σχέση με εμάς, όλα γίνονται για να πλήξουν εμάς.

Οσο για την εθνική γραμμή, αυτό κι αν είναι όνειρο. Κι όμως, δεν θα έπρεπε να είναι τόσο δύσκολο για τον Πρωθυπουργό ή τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης να σηκώσει το τηλέφωνο και να πει στον συνομιλητή του, κοίτα, μας χωρίζει χάσμα για το πώς πρέπει να κυβερνάται η χώρα, εγώ καταγγέλλω το δικό σου παρακράτος κι εσύ το δικό μου, αλλά στο ζήτημα του χειρισμού των ελληνοτουρκικών σχέσεων έχουμε παρόμοιες απόψεις. Και οι δύο πιστεύουμε στην αναγκαιότητα των κυρώσεων, που δεν μπορεί παρά να επιβληθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Και οι δύο πιστεύουμε στην αναγκαιότητα της ύπαρξης διαύλων επικοινωνίας, όσο δύσκολο κι αν είναι αυτό. Και οι δύο πιστεύουμε στην κυριαρχία του διεθνούς δικαίου, ακόμη κι όταν δεν εκπληρώνει όλες μας τις προσδοκίες.

Οσο παράδοξο ή ανορθόδοξο κι αν φαίνεται, θα ήταν πιο εύκολο αυτή τη στιγμή να κάνει την πρώτη κίνηση ο Αλέξης Τσίπρας. Θα επανόρθωνε έτσι για την απρέπειά του να προσπαθήσει, ως πρωθυπουργός, να απομονώσει την τότε αντιπολίτευση στο θέμα των Πρεσπών. Θα έδειχνε ότι γνωρίζει πότε να είναι «θεσμικός». Και θα συνέβαλλε στην οικοδόμηση μιας πολύτιμης εθνικής ενότητας.

Θα διέτρεχε βέβαια τον κίνδυνο να κατηγορηθεί από τους φανατικούς για αδυναμία. Αλλά αυτή είναι η εθνική μας ασθένεια, για την οποία δεν υπάρχει θεραπεία, παρά μόνο εμβόλιο: η γνώση.