Βουλευτικές εκλογές στη Βόρεια Μακεδονία – Ντέρμπι ανάμεσα σε Ζάεφ και Μιτσκόσκι

Εν μέσω πανδημίας άνοιξαν οι κάλπες των κρίσιμων βουλευτικών εκλογών στη Βόρεια Μακεδονία.

Το αποτέλεσμά τους, θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό εάν η χώρα θα συνεχίσει, στην πορεία της ευρω-ατλαντικής προοπτικής ή θα επιστρέψει σε εποχές αβεβαιότητας.

Σήμερα προσέρχεται στις κάλπες ο κορμός των ψηφοφόρων, ενώ τη Δευτέρα ψήφισαν οι νοσούντες από κοροναϊό και τα άτομα που βρίσκονται σε απομόνωση. Την Τρίτη ψήφισαν όσοι πάσχουν από χρόνια νοσήματα, οι φυλακισμένοι και οι ηλικιωμένοι που διαμένουν σε οίκους ευγηρίας.

Οι εκλογές, στις οποίες συμμετέχουν συνολικά 15 κόμματα και συνασπισμοί διεξάγονται για την ανάδειξη νέας Βουλής, η οποία αριθμεί 120 βουλευτές.

Όλες οι δημοσκοπήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί το τελευταίο διάστημα δείχνουν τα δύο μεγάλα κόμματα, το συγκυβερνών Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SDSM) του πρώην πρωθυπουργού, Ζόραν Ζάεφ και το δεξιό αντιπολιτευόμενο κόμμα VMRO-DPMNE του Χρίστιαν Μίτσκοσκι σχεδόν ισοδύναμα.

Πάντως, όποιο και από τα δύο αυτά κόμματα επικρατήσει στις εκλογές της Τετάρτης δεν πρόκειται να έχει αυτοδυναμία στη Βουλή και θα χρειαστεί να συμμαχήσει με ένα ή περισσότερα αλβανικά κόμματα για τον σχηματισμό κυβέρνησης.

‘Αλλωστε σε όλες τις κυβερνήσεις της χώρας συμμετέχει πάντοτε κάποιο αλβανικό κόμμα, μεταξύ άλλων και για τη διατήρηση των εύθραυστων διεθνοτικών ισορροπιών στην Βόρεια Μακεδονία, όπου οι Αλβανοί αποτελούν το 25% του πληθυσμού της χώρας.

Μεταξύ των αλβανικών κομμάτων αναμένεται να επικρατήσει με μικρή διαφορά το συγκυβερνών DUI του Αλί Αχμέτι, το οποίο συμμετέχει σε όλες τις κυβερνήσεις συνασπισμού στη χώρα τα τελευταία 18 χρόνια, με εξαίρεση την περίοδο 2006-2008, ενώ δεύτερη αναμένεται να έρθει η αντιπολιτευόμενη «Συμμαχία για τους Αλβανούς» του Ζιγιαντίν Σέλα.

Πρωταγωνίστησε στην προεκλογική εκστρατεία η συμφωνία των Πρεσπών

Η  Συμφωνία των Πρεσπών πρωταγωνίστησε στην σύντομη προεκλογική εκστρατεία. Ο Ζόραν Ζάεφ επιχείρησε να κεφαλαιοποιήσει τα «οφέλη», όπως τα αποκαλεί: την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ και την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Από την πλευρά του, το VMRO-DPMNE έκανε σημαία την ίδια συμφωνία, αλλά αντίστροφα, καταγγέλλοντάς την, σύμφωνα με το ΑΠΕ.

Οι εκλογές αυτές είχαν οριστεί για τις 12 Απριλίου και για τον σκοπό αυτό στα μέσα Φεβρουαρίου διαλύθηκε η Βουλή, όμως αναβλήθηκαν λόγω της πανδημίας του κορονοαϊού.

Ο Ζόραν Ζάεφ παραιτήθηκε από πρωθυπουργός στις αρχές Ιανουαρίου, μετά την άρνηση, τον περασμένο Οκτώβριο, της ΕΕ να ξεκινήσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τη Βόρεια Μακεδονία, γεγονός που είχε προκαλέσει πολιτική αναταραχή στη χώρα και οδήγησε τον Ζόραν Ζάεφ στην απόφαση για πρόωρες εκλογές, υπό την πίεση και της αντιπολίτευσης. Στα τέλη Μαρτίου του 2020, μεσούσης της πανδημίας του κορονοϊού, η Βόρεια Μακεδονία έγινε το 30ο μέλος του ΝΑΤΟ, ενώ η ΕΕ έδωσε το «πράσινο φως» για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Από τις αρχές Ιανουαρίου τα «ηνία» της χώρας έχει αναλάβει υπηρεσιακή κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Όλιβερ Σπάσοφσκι, ο οποίος προέρχεται από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα του Ζόραν Ζάεφ.

Τι κυριαρχησε

Στην προεκλογική εκστρατεία που ολοκληρώθηκε τα περασμένα μεσάνυχτα κυριάρχησαν θέματα της οικονομίας, η εκτεταμένη διαφθορά στη χώρα και η διαχείριση της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης που προκαλείται λόγω της πανδημίας, ενώ οι αναφορές των κομμάτων στη Συμφωνία των Πρεσπών ήταν περιορισμένες. Το κόμμα του Ζόραν Ζάεφ επισήμανε ότι με τη συμφωνία η χώρα κατάφερε και εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ, ενώ έλαβε το «πράσινο» φως από την Ε.Ε. για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων, ενώ το εθνικιστικό VMRO-DPMNE, παρά το γεγονός ότι επανέλαβε την αντίθεση του σε αυτήν έριξε αρκετά τους τόνους, σημειώνοντας ότι η συμφωνία αποτελεί πλέον «πραγματικότητα». Πάντως, ο αρχηγός του VMRO-DPMNE, Χρίστιαν Μίτσκοσκι απέφυγε να τοποθετηθεί εάν θα χρησιμοποιεί το νέο συνταγματικό όνομα της χώρας «Βόρεια Μακεδονία» ή όχι, σε περίπτωση που αναδειχθεί πρωθυπουργός.

Οι τελευταίες βουλευτικές εκλογές στη χώρα διεξήχθησαν τον Δεκέμβριο του 2016 και σε εκείνες είχε επικρατήσει το VMRO-DPMNE, του οποίου ηγούνταν τότε ο Νίκολα Γκρούεφσκι με διαφορά μόλις 1,5% έναντι του SDSM. Ωστόσο δεν κατόρθωσε να αποσπάσει στήριξη από τα αλβανικά κόμματα, τα οποία στράφηκαν προς τον Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος ήταν αυτός τελικά που σχημάτισε κυβέρνηση και το VMRO-DPMNE, μετά από 10 χρόνια στην εξουσία της χώρας πέρασε στην αντιπολίτευση.

Οι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους ψηφοφόροι της Βόρειας Μακεδονίας ανέρχονται στο 1,8 εκατομμύριο. Η ψηφοφορία θα διαρκέσει από τις 07:00 τοπική ώρα (08:00 ώρα Ελλάδας) μέχρι τις 21:00 τοπική ώρα (22:00 ώρα Ελλάδας) λόγω της πανδημίας και θα διεξαχθεί σύμφωνα με τα πρωτόκολλα που έχει ορίσει η Επιτροπή Λοιμωδών Νοσημάτων, τα οποία προβλέπουν μέτρα προστασίας στα εκλογικά τμήματα. Τα πρώτα αποτελέσματα αναμένονται μετά τα μεσάνυχτα της Τετάρτης προς Πέμπτη.