Οι επιδεκτικοί και οι ανεπίδεκτοι

«Δεν έπαιρνε από ποδόσφαιρο και τον έστειλα στα γράμματα». Η εμβληματική ρήση του μακαρίτη Νίκου Αλέφαντου, προκειμένου να εξηγήσει πώς ο γιος ενός διαπρεπούς προπονητή προέκυψε διαπρεπής επιστήμων, μας υποδεικνύει τα λοξά μονοπάτια που ακολουθεί καμιά φορά το ανθρώπινο πεπρωμένο.

Παρεμφερείς ρήσεις – όπως η κλασική «Οταν δεν πάει ο Μωάμεθ στο βουνό, πάει το βουνό στον Μωάμεθ» – υποδηλώνουν επίσης ότι η συμφιλίωση με τη σκληρή πραγματικότητα προϋποθέτει και επώδυνους συμβιβασμούς: συχνά χρειάζεται να καταπιείς την ιδεολογική σου υπερηφάνεια, να βάλεις νερό στο κρασί σου και να κάνεις εσύ το πρώτο βήμα.

Οσοι καλόπιστοι ενασχολούνται με την ενεργό πολιτική (ας αφήσουμε κατά μέρος, προς το παρόν, τους κακόπιστους) δύνανται να σας επιβεβαιώσουν του λόγου το αληθές: η πολιτική είναι η τέχνη του συμβιβασμού· όποιος δεν το αντιλαμβάνεται ή δεν είναι διατεθειμένος να εναρμονίσει τη δημόσια συμπεριφορά του με αυτή την «αναγκαιότητα» καλύτερα να καθίσει στο σπίτι του. Θα γλίτώσει, τόσο τον εαυτό του όσο και τους συμπολίτες του, από πολλές ταλαιπωρίες.

Ολα τα παραπάνω μπορούν να διαβαστούν βουστροφηδόν: από τα δεξιά προς τα αριστερά και από τα αριστερά προς τα δεξιά. Ως αναγνώριση της ωμής αλήθειας, αλλά και ως δικαιολογία για κάθε μορφής και έκτασης υπαναχώρηση από τις διακηρυγμένες σου θέσεις. Ας πούμε ότι ανήκεις στην κοινοβουλευτική ομάδα ενός φιλελεύθερου κόμματος.

Δικαιούσαι να παρευρεθείς σε μια συγκέντρωση όπου (γνωρίζεις ότι) θα κυριαρχήσει η Ακροδεξιά έως αντικοινοβουλευτική ρητορική και όπου θα γίνει δεκτός μετά βαΐων και κλάδων ο υπόδικος πρώην βουλευτής ενός ναζιστικού κόμματος; Εξακολουθούμε να βάζουμε στην άκρη τα πιθανά ιδιοτελή ψηφοθηρικά σου κίνητρα και μένουμε αυστηρά στη δική σου απολογητική συλλογιστική: τι θα έπρεπε να κάνεις δηλαδή; Να εγκαταλείψεις όλα εκείνα τα απολωλότα πρόβατα ως βορά στις δαγκάνες των εθνικοσοσιαλιστών; Δεν πρέπει η πολιτική δράση να ενέχει κι έναν εκπαιδευτικό, αν όχι βαθύτατα χριστιανικό χαρακτήρα, να αφήνει κι ένα παράθυρο ευκαιρίας ανοιχτό για κάθε μετανοημένο που θα θελήσει κάποτε να επιστρέψει στην αγκάλη του κόμματός σου;

«Η ψήφος δεν μυρίζει» είχε δηλώσει προ ετών μια άλλη αδελφή ψυχή, φευ, όχι από το κόμμα σου. Τι διάβολο; Είναι μεταδοτική από κόμμα σε κόμμα η ανοσμία της κάλπης; Φαίνεται πως είναι. Εξίσου μεταδοτική είναι και η ανάγκη να καμουφλαριστεί πίσω από εκπαιδευτικά φούμαρα και λοιπές αγαθές προθέσεις.

Τα απολωλότα πρόβατα δεν περιμένουν από σένα το φως το αληθινό. Περιμένουν να τα πείσεις ότι είδες εσύ το φως το αληθινό – το δικό τους φως – προκειμένου να επιστρέψουν στη δική σου στάνη. Τα απολωλότα πρόβατα δεν είναι ιδιαίτερα έξυπνα, αλλά (όμοια με όλα τα όχι ιδιαίτερα έξυπνα πλάσματα) είναι ιδιαίτερα καχύποπτα: δεν περιμένουν απλώς να δηλώσεις ότι είδες το δικό τους φως – δεν μασάνε από δηλώσεις – μα να το αποδείξεις με τις πράξεις σου. Και κοίτα τώρα, φίλε μου, γκαντεμιά: μόλις αποδείξεις με τις πράξεις σου ότι είδες το δικό τους φως και τα απολωλότα πρόβατα γυρίσουν στη στάνη σου, θα αρχίσουν να πηδούν από τη μάντρα οι… άλλοι: εκείνοι που θα πάψουν να θεωρούν ότι ανήκουν σε ένα φιλελεύθερο κόμμα. Ο κόσμος είναι άδικος.

Δεν μπορείς να τα έχεις μονά-ζυγά δικά σου. Η άποψη ότι οι ακροδεξιοί δεν είναι παρά παραστρατημένοι επιδεκτικοί μαθήσεως, εκτός από ανίατα αφελής, αποκαλύπτει και το μυστικό που ξέρουν εδώ και καιρό όλοι οι παίκτες της πόκας: «Εντόπισε στο καρέ το κορόιδο· εάν δεν το εντοπίσεις, το κορόιδο είσαι εσύ».