Η ολοκλήρωση του πρωταθλήματος πρέπει πάντα να συνοδεύεται από χρήσιμα συμπεράσματα – αλλιώς του χρόνου οι ομάδες θα είναι χειρότερες. Το ποια συμπεράσματα θα βγάλουν οι τεχνικοί διευθυντές, οι προπονητές και οι διοικήσεις δεν το ξέρω – τα δικά μου δεν έχουν και μεγάλη σημασία. Γνωρίζω όμως ότι οι τέσσερις μεγάλοι έχουν μπροστά τους κάποια δεδομένα που πρέπει να λάβουν υπόψη τους, διότι το πιο μεγάλο λάθος που μπορεί να κάνουν καλοκαιριάτικα είναι να παίζουν κρυφτούλι με την πραγματικότητα. Ας τα δούμε αυτά τα δεδομένα.

Δώνης

Ο Παναθηναϊκός χώρισε με έναν προπονητή που έκανε πολλή καλή δουλειά. Ο Γιώργος Δώνης διαχειρίστηκε την ομάδα του ΠΑΟ στα play off, σαν να είχε συμφωνήσει με τη διοίκηση την παραμονή του στον ΠΑΟ κι έκανε εξαιρετική δουλειά. Παρά το γεγονός ότι έχασε τέσσερις βασικούς (Ινσούα, Γιόχανσον, Δώνη, Ζαχίντ), δυο χρήσιμους αναπληρωματικούς (τον Αποστολάκη και τον Βαγιαννίδη) καθώς και τρεις παίκτες που τραυματίστηκαν (τον Πούγγουρα, τον Νάγκι και τον Χατζηθεοδωρίδη) ο Δώνης διατήρησε την ψυχραιμία του κι έδωσε χρόνο συμμετοχής σε ένα πλήθος από μικρούς που έκαναν πολλά και καλά. Αυτό μεγάλωσε τη δημοφιλία του και στον ΠΑΟ πρέπει να το έχουν στα υπόψη τους. Η νέα ομάδα πρέπει να υπόσχεται πολλά, να είναι όχι απλά ακριβότερη αλλά ποιοτικότερη και να μοιάζει ανταγωνιστική: ο Δώνης σήκωσε τον πήχη της σύγκρισης καθώς δεν είναι συνηθισμένο ένας προπονητής να φεύγει και όλοι να του λένε «θα τα ξαναπούμε».

Προσθήκες

Η ΑΕΚ είχε δυο στόχους πριν ξεκινήσουν τα play off: ο πρώτος ήταν να βγει δεύτερη και να αγωνιστεί στον προκριματικό του Τσάμπιονς Λιγκ κι ο δεύτερος να αποδείξει στους οπαδούς της που γκρίνιαζαν για το ρόστερ της ότι από τη στιγμή που βρήκε τον προπονητή Μάσιμο Καρέρα, ως ομάδα είναι έτοιμη για να κάνει πρωταθλητισμό με κάποιες ελάχιστες προσθήκες. Η ΑΕΚ δεν έπιασε τον στόχο της δεύτερης θέσης, γιατί το CAS επέστρεψε στον ΠΑΟΚ τους βαθμούς που του αφαιρέθηκαν και γιατί η διοίκησή της δεν θέλησε την τιμωρία του αντιπάλου της όταν αυτός εμφανίστηκε στο μεταξύ τους παιχνίδι με αθεώρητα τα δελτία υγείας των παικτών του.

Αλλά το δύσκολο είναι να εκτιμηθεί η όποια πληρότητα του ρόστερ της ενόψει της νέας σεζόν. Η άμυνα της ομάδας, ειδικά μετά τη φυγή του Βράνιες, άρχισε να παρουσιάζει σημάδια αποσύνθεσης τα οποία δεν κατάφερε να καλύψει με τις παρεμβάσεις του ούτε ο Ιταλός (και γνώστης της άμυνας) Καρέρα. Ο προπονητής της ΑΕΚ στα τρία ματς που έδωσε με τον Ολυμπιακό φέτος άλλαξε διάταξη στο μισάωρο (!) για να περιορίσει τους Ερυθρόλευκους. Αλλά και η επίθεση της ομάδας μοιάζει εξαρτημένη από τον Ολιβέιρα: η ΑΕΚ πέτυχε φέτος ένα γκολ σε τέσσερα ματς με τον Ολυμπιακό και δεν κέρδισε τον ΠΑΟΚ στο κρίσιμο μεταξύ τους ματς στο ΟΑΚΑ γιατί δεν σκόραρε.

Στο γκολ

Προβλήματα στο γκολ, και μάλιστα πολύ σοβαρά, είχε φέτος και ο ΠΑΟΚ – αν όχι από την αρχή της σεζόν. Με τον ΠΑΟΚ συνέβη φέτος κάτι παράξενο: στην κανονική διάρκεια του πρωταθλήματος, πριν από το ματς με τον Ολυμπιακό στην Τούμπα που έγινε την προτελευταία αγωνιστική, ο πρώην πρωταθλητής είχε μόλις μια νίκη σε ντέρμπι. Την έκανε στην Τούμπα με την ΑΕΚ και ήταν η μόνη γιατί η ομάδα του Αμπελ Φερέιρα δεν είχε καταφέρει προηγουμένως να κερδίσει ούτε τον Ολυμπιακό στο Καραϊσκάκη, ούτε την ΑΕΚ στο ΟΑΚΑ, ούτε τον Αρη και τον ΠΑΟ δυο φορές! Το ότι με αυτά τα αποτελέσματα στα μεγάλα ματς υποδέχτηκε τον Ολυμπιακό έχοντας μόλις δυο βαθμούς λιγότερους είναι ένα παράδοξο: δεν είναι παράδοξο ότι από την ομάδα του Μαρτίνς έχασε στο γήπεδό του δυο φορές στη σειρά.

Αν στην κανονική διάρκεια του πρωταθλήματος το πρόβλημα ήταν κυρίως η άμυνα (ο ΠΑΟΚ δέχτηκε στα ντέρμπι 14 γκολ, εκ των οποίων έξι σε δυο ματς από τον Αρη!), στα play off η μεγάλη του τρύπα ήταν η επίθεση: στα ματς με τον Ολυμπιακό, τον Αρη, την ΑΕΚ και τον ΠΑΟ στην Τούμπα δεν πέτυχε ούτε ένα γκολ! Ολα αυτά σημαίνουν ότι ως ομάδα δεν λειτούργησε συνολικά και απλά μια σειρά από εύκολες νίκες κόντρα στους μικρομεσαίους του επέτρεψαν να μείνει κοντά στον Ολυμπιακό, η διαφορά από τον οποίο υπήρξε τελικά τεράστια. Οι 18 βαθμοί δείχνουν ότι ο ΠΑΟΚ χρειάζεται πολλά για να είναι του χρόνου αληθινά ανταγωνιστικός.

Πρέπει πρώτα από όλα να ρίξει λίγο τον μέσο όρο ηλικίας της βασικής του ενδεκάδας: φέτος βασίστηκε σε έξι παίκτες που έχουν περάσει καιρό τώρα τα 30. Είναι δύσκολο κάποιος να περιμένει του χρόνου πολλά περισσότερα από τον Βιεϊρίνια, τον Μάτος, τον Μπίσεσβαρ, τον Βαρέλα, τον Ελ Καντουρί και τον ταλαιπωρημένο Μαουρίσιο, ενώ κι ο Κρέσπο που θα επιστρέψει από τραυματισμό είναι 33 χρόνων πλέον. Τα play off αποκάλυψαν ότι μικροί με ικανότητες υπάρχουν: ο Τζόλης, ο Μιχαηλίδης, ο Μιχάι έχουν μέλλον. Αλλά είναι έτοιμοι για να σηκώσουν το βάρος μιας ομάδας που θέλει να κάνει πρωταθλητισμό;

Κίνητρα

Ο Ολυμπιακός ως πρωταθλητής μοιάζει να έχει λιγότερα προβλήματα από τους υπόλοιπους, αλίμονό του όμως αν δεν διαβάσει σωστά τις ανάγκες του. Οι οπαδοί του ανησυχούν διότι βλέπουν ότι μια σειρά από παίκτες απασχολούν ευρωπαϊκές ομάδες: ο Σα, ο Τσιμίκας, ο Καμαρά, ο Σεμέδο, ο Μπα, ακόμα και ο Ελ Αραμπί, τελούν υπό παρακολούθηση, ενώ ο αρχηγός Ομάρ Ελαμπντελαουί μοιάζει να δελεάζεται από τις τουρκικές λίρες της Γαλατασαράι. Ο κόσμος φοβάται μήπως η καλή σεζόν σταθεί αιτία κάποιοι σημαντικοί να φύγουν για άλλες πολιτείες: ο Ολυμπιακός πουλάει ακριβά, αλλά πουλάει. Εγώ θα έλεγα ότι ένα πιθανό πρόβλημα τη νέα σεζόν μπορεί να είναι το αντίθετο από αυτό που νομίζει ο κόσμος, δηλαδή να μη φύγουν κάποιοι που νιώθουν έτοιμοι για άλλα πρωταθλήματα.

Το να αλλάζεις στην Ελλάδα δεν είναι πρόβλημα, αρκεί να αλλάζεις προς το καλύτερο. Ο ΠΑΟΚ πέρυσι και η ΑΕΚ πρόπερσι αποφάσισαν να κρατήσουν τους πρωταγωνιστές που κέρδισαν το πρωτάθλημα: αποδείχτηκε κακή ιδέα. Η ΑΕΚ δυο χρόνια είναι μακριά από την πρώτη θέση από τον Νοέμβριο κι ο ΠΑΟΚ μοιάζει να γέρασε σε ένα μόλις χρόνο. Κι ο Ολυμπιακός πήρε φέτος τον τίτλο γιατί στην περσινή καλή του ομάδα που τερμάτισε δεύτερη πρόσθεσε τέσσερις βασικούς. Οχι γιατί έμεινε ίδιος κι απαράλλαχτος, όπως πολλοί από τους οπαδούς του θα ήθελαν να συμβεί φέτος. Στην Ελλάδα χρειάζονται διαρκώς παίκτες με νέα κίνητρα.