Η «αμερικανοποίηση» της βρετανικής πολιτικής σκηνής ή πώς ο Τζόνσον γίνεται… Τραμπ

Στο φως τη δημοσιότητας έχουν βγει σχέδια του βρετανού πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον, για καθημερινές ζωντανές τηλεοπτικές συνεντεύξεις τύπου, απευθείας από την πρωθυπουργική κατοικιά, στο νούμερο 10 της  Ντάουνινγκ Στριτ και στις αντιδράσεις προστέθηκε αυτή του προέδρου της Βουλής των Κοινοτήτων, Λίντσεϊ Χόιλ.

Ο Χόιλ, που από τον Νοέμβριο του 2019 έχει διαδεχθεί τον Τζον Μπέρκοου, εξέφρασε την ανησυχία ότι με τον τρόπο αυτό θα παραγκωνιστεί το κοινοβουλευτικό σώμα, πως «δεν αποτελεί βήμα προς τα μπροστά» και πως οι σημαντικές ανακοινώσεις θα πρέπει πάντα να γίνονται μέσα στο Κοινοβούλιο.

Ενημέρωση σε στύλ αμερικανικό

Όπως δήλωσε ο Χόιλ στο BBC Radio 4, αν οι βουλευτές ενημερώνονται για τις αλλαγές κάποιας πολιτικής από τα ΜΜΕ, θα τους είναι πιο δύσκολο να κάνουν σωστά τη δουλειά τους.

Όπως τόνισε πάντως θα χρειαστεί  κάποιο χρονικό διάστημα μέχρις ότου η Βουλή των Κοινοτήτων επιστρέψει στους προ κορονοϊού ρυθμούς της.

«Δεν το βλέπω να γίνεται αυτό αύριο. Ας το θέσουμε έτσι. Νομίζω ότι είμαστε ακόμα λίγο πιο μακριά από την κανονικότητα όπως τη γνώριζα»

Στη Μεγάλη Βρετανία, ως τώρα, οι δημοσιογράφοι που καλύπτουν το «κυβερνητικό» ρεπορτάζ  λαμβάνουν από την Ντάουνινγκ Στριτ δύο γραπτές ενημερώσεις ημερησίως. Τώρα το επιτελείο του Μπόρις Τζόνσον σχεδιάζει να ξεκινήσει, από τον Οκτώβριο, καθημερινές απευθείας τηλεοπτικές ενημερώσεις, στα πρότυπα των συνεντεύξεων τύπου του Λευκού Οίκου, προκαλώντας τον προβληματισμό του Χόιλ ακόμα και αναφορικά με τη δυνατότητα άσκησης του κοινοβουλευτικού έλεγχου .

«Οι βουλευτές εκλέγονται για να ελέγχουν την κυβέρνηση και πρέπει να τους επιτρέψουμε να το κάνουν (…) Πρέπει να γνωρίζουν ότι έχουν αξία, ότι ‘μετράνε’»

Φαίνεται πως οι καθημερινές τηλεοπτικές ενημερώσεις για την πορεία της πανδημίας του COVID-19 και οι υψηλές τηλεθεάσεις που κατέγραψαν άνοιξαν την όρεξη στον Μπόρις Τζόνσον, στην προσπάθεια που κάνει για να ενισχύσει τους δεσμούς του με τη βρετανική κοινωνία, αυξάνοντας παράλληλα τις πιθανότητες να «φτάσουν» τα μηνύματά του σε όσο το δυνατόν ευρύτερο κοινό.

Το πόσο επιδραστικός βέβαια γίνεται κάποιος πολιτικός, σαφώς έχει να κάνει με πόσο ευρύ είναι το κοινό του και πόσο άμεσος είναι ο τρόπος επικοινωνίας του με το κοινό, όμως πρώτα και κύρια έχει να κάνει με το περιεχόμενο των λεγομένων του.

Δύσκολα για παράδειγμα μπορεί κανείς να φανταστεί ότι ο Ντόναλντ Τραμπ, ο πιο προβεβλημένος πολιτικός ηγέτης στον κόσμο, βγήκε τελικά κερδισμένος από την πρότασή του, σε ζωντανή μετάδοση από τον Λευκό Οίκο, να χρησιμοποιηθούν ενέσεις απολυμαντικού και υπεριώδης ακτινοβολία ως θεραπεία για τον κοροναϊό.

Μπόρις και Ντόναλντ – Συντηρητικοί και Ρεπουμπλικανοί

Οι ομοιότητες, εμφανισιακές και συμπεριφορικές, μεταξύ Ντόναλντ Τραμπ και Μπόρις Τζόνσον οδηγούν πολλές φορές σε σχετικές συγκρίσεις και αναφορές. Ο Guardian για παράδειγμα έχει χαρακτηρίσει τους δύο πολιτικούς ηγέτες ως «φωνακλάδικα αγόρια – ενήλικες, με ιστορία στη μοιχεία και σε άλλα σκάνδαλα, που η επαγγελματική τους επιτυχία αποτελεί έναν συνδυασμό τεράστιων προνομίων, αδίστακτου καιροσκοπισμού και αδιάκοπης αυτοπροβολής, στοιχεία που ευχαρίστως προωθούνται από ένα συνένοχο μιντιακό περιβάλλον », ενώ επίσης «Μοιράζονται μια ‘ανορθόδοξη’ προσέγγιση της πολιτικής  όπως και της τάσης ‘τα λέω όπως είναι’» πίσω από την οποία κρύβεται «ο απερίσκεπτος οπορτουνισμός και ένας συνδυασμός ομοφοβίας, ρατσισμού και σεξισμού»

Πιθανότατα όμως δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με την επιφανειακή ή βαθύτερη ομοιότητα μεταξύ του αμερικανού προέδρου και του βρετανού πρωθυπουργού, αλλά όπως αναφέρει και το Foreign Policy μια ευρύτερη τάση των βρετανών πολιτικών «να αντιγράψουν τις πιο καταστροφικές συνήθειες των αμερικανών ομολόγων τους».

Πρόσφατα παραιτήθηκε ο επικεφαλής της δημόσιας διοίκησης και σύμβουλος της εθνικής ασφαλείας της Βρετανίας, σερ Μαρκ Σέντγουιλ, ο οποίος βρισκόταν εδώ και καιρό στο στόχαστο του πανίσχυρου συμβούλου του Μπόρις Τζόνσον, Ντόμινικ Κάμινγκς. Τη θέση του θα αναλάβει ο διαπραγματευτής της Βρετανίας για το Brexit, Ντέιβιντ Φρόστ. Έτσι η κυβέρνηση Τζόνσον, με τον «πολιτικό» αυτό διορισμό «βάζει πόδι» σε έναν θεσμό που παραδοσιακά στην ιστορία της Βρετανίας αντιμετωπίζοταν ως πολιτικά ουδέτερος.

Η αγάπη των βρετανών για τον Ρούζβελτ

Αίσθηση επίσης προκάλεσε η πρόσφατη ομιλία του υπoυργoυ παρά τω πρωθυπουργώ Μάικλ Γκόουβ, στην οποία όπως αναφέρει το Foreign Policy «ο βαθμός με τον οποίο επικεντρώθηκε σε μια μυθική εκδοχή των Ηνωμένων Πολιτείων ήταν αξιοσημείωτος».

Ο Γκόουβ αναφέρθηκε εκτενώς στον Φραγκλίνο Ρούζβελτ, πρόεδρο των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, κάνοντας το Foreign Policy να υποστηρίξει πως «η εξύψωση του Ρούζβελτ, ως μυθικού ηγέτη – ως Μωυσή που δίνει το παράδειγμα για το πώς να οδηγήσεις έναν λαό στην ευημερία, έρχεται σε απόλυτη ρίξη με τη βρετανική παράδοση».

«Όσο ο Ρούζβελτ ήταν ζωντανός, ή τουλάχιστον ως την εποχή της Μάργκαρετ Θάτσερ», υπενθυμίζει το Foreign Policy, «η αντίληψη των βρετανών πολιτικών ήταν ότι θα έπρεπε να διδάξουν τους Αμερικανούς και όχι να μάθουν από αυτούς»

Ίσως βέβαια πίσω από την φιλοαμερικανική αυτή στροφή και την «επίθεση φιλίας» του Μπόρις Τζόνσον προς τον Φραγκλίνο Ρούζβελτ, να κρύβεται η αδυναμία του βρετανού πρωθυπουργού να πείσει ακόμα και τους πιο πιστούς του οπαδούς ότι θα μπορούσε να ακολουθήσει έστω και από μεγάλη απόσταση τα χνάρια του εμβληματικού βρετανού προκατόχου του, του Ουίνστον Τσόρτσιλ.