«Πυρπολούν» την τουρκική οικονομία η… Αγία Σοφία και οι προκλήσεις προς την Ελλάδα

«Βουτιά» κάνει η τουρκική οικονομία και η χώρα βρίσκεται κοντά σε μία νέα νομισματική κρίση. Αναλυτές βλέπουν, με βάση την εμπειρία του 2018, πως το νόμισμα θα μπορούσε να υποτιμηθεί υποχωρώντας στα επίπεδα του 8-9 έναντι του δολαρίου, ενώ η οικονομία της Τουρκίας αναμένεται να συρρικνωθεί φέτος για πρώτη φορά σε περισσότερο από μια δεκαετία.

Η μέση πρόβλεψη σε έρευνα Reuters έδειχνε συρρίκνωση 4,3% το 2020, με πτώση στο δεύτερο και τρίτο τρίμηνο 12,2% και 3,1% αντίστοιχα. Από το 2010 έως το 2018, ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης  ήταν πάνω από 5%, κυρίως λόγω της ανοδικής πορείας των κατασκευών εξαιτίας του φθηνού κεφαλαίου, μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση.

Η σύγκρουση με τη Δύση

Η πιο άμεση απειλή για τη λίρα είναι οι ανησυχίες για τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με ανάλυση της Capital Economics η απόφαση μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί προκάλεσε φήμες ότι το ευρωπαϊκό μπλοκ ενδέχεται να ακυρώσει την τελωνειακή συνεργασία με την Τουρκία.

Την περασμένη εβδομάδα, όπως σημειώνεται στην έκθεση, ο Πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν υποστήριξε ότι η Ε.Ε. πρέπει να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία λόγω των απειλών για γεωτρήσεις στα ελληνικά και κυπριακά ύδατα.

Οι οικονομολόγοι της έκθεση αναφέρουν πως η εμπειρία του παρελθόντος δείχνει ότι, ακόμη και αν οι κυρώσεις είναι περιορισμένης εμβέλειας, ησυνέχεια των εντάσεων και το καταστροφικό μήνυμα που θα έστελνε για τις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ θα έκανε τις εισροές κεφαλαίων να παγώσουν και να ασκήσουν περαιτέρω καθοδική πίεση στη λίρα.

Αυτό θα ρίξει τα φώτα της δημοσιότητας στην κεντρική τράπεζα και θα αποτελέσει μια μεγάλη δοκιμασία για τον Τούρκο πρόεδρο στην προσπάθειά του να μειώσει τις προκλήσεις και να αυξήσει τα επιτόκια.

Οι υψηλές ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης και τα χαμηλά συναλλαγματικά αποθέματα φανερώνουν την αδυναμία της κεντρικής τράπεζας της γειτονικής χώρας να στηρίξει το νόμισμα, ειδικά την παρούσα περίοδο, όπου η πανδημία έχει χτυπήσει τον τουρισμό της Τουρκίας, όπως και τις εξαγωγές, με αποτέλεσμα την απότομη αύξηση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών.

Σύμφωνα με την Capital Economics τα βραχυπρόθεσμα εξωτερικά χρέη της Τουρκίας είναι 170 δισεκατομμύρια δολάρια ή στο 22% του ΑΕΠ, ασκώντας αφόρητη πίεση στην οικονομία και την αφήνουν  εκτεθειμένη στις παρούσες συνθήκες εξωτερικής χρηματοδότησης.

Η οικονομική υποστήριξη από το Κατάρ έσωσε την Τουρκία  από το χείλος μιας άλλης νομισματικής κρίσης τον Μάιο και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής προσπάθησαν επίσης να μειώσουν την πίεση στη λίρα μέσω  των εισαγωγών  – αυξήσεις των δασμών τους τελευταίους μήνες – καθώς και ελέγχου κεφαλαίων.