Κοροναϊός: Ποιες μάσκες προστατεύουν, ποιες είναι επικίνδυνες και ποιες διακοσμητικές – Ειδικοί εξηγούν

Ξανά στη ζωή μας και αυτή τη φορά για τα καλά έχουν μπει οι μάσκες, καθώς από χτες είναι υποχρεωτικές σε αρκετούς κλειστούς χώρους, όπως ΔΕΚΟ, τράπεζες, καταστήματα τροφίμων και καταστήματα λιανικής.

Ωστόσο ποια είναι η καλύτερη μάσκα ώστε να προστατεύσουμε τους άλλους αλλά και να προστατευτούμε και εμείς.

Οι κ.κ. Φώτης Πατσουράκος, αντιπρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών και Γκίκας Μαγιορκίνης, βιοπαθολόγος, και επικ. καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας, μίλησαν στο MEGA και στην εκπομπή « Mini Καύσωνας»  σχετικά με το πώς πρέπει να χρησιμοποιούμε τη μάσκα και ποιες μάσκες μας προστατεύουν καλύτερα.

Προσωπίδα: Μερική προστασία

«Η προσωπίδα κάνει μερική προστασία. Βοηθάει κυρίως τους υγειονομικούς για να μην δέχονται το αερόλυμα όταν κάποιος μιλάει δυνατά ή φτερνίζεται. Πρέπει κάποιος να φοράει και τη χειρουργική μάσκα», εξήγησε ο κ. Πατσουράκος, και πρόσθεσε ότι «μπορεί να μεταδοθεί ο ιός από τα μάτια, για αυτό όταν εξετάζουμε πρέπει να φοράμε γυαλιά όπως αυτά της θάλασσας.

Κάθε ασθενής θεωρείται ύποπτο κρούσμα. Όταν εξετάζουμε ασθενείς φοράμε μάσκα, αν είμαστε κοντά στον ασθενή πρέπει να φοράμε οπωσδήποτε γυαλιά, καλά θα είναι να φοράμε αν είναι δυνατόν γάντια και μετά να πλένουμε τα χέρια μας, καθώς και ποδιά μιας χρήσης».

Υφασμάτινες vs χειρουργικές: Ποιες να προτιμούμε και ποιες να αποφεύγουμε

«Οι υφασμάτινες μάσκες είναι για να καλύψουν τον γενικό πληθυσμό και όχι τους γιατρούς. Το ύφασμα πρέπει να είναι πάντα διπλό. Στις μάσκες με φίλτρο ή βαλβίδα, δεν πρέπει να χρησιμοποιηθούν από τον κόσμο, είναι προτιμητέες για τους γιατρούς και το προσωπικό όπου υπάρχει διαγνωσμένο κρούσμα κοροναϊός. Οι καλύτερες μάσκες και για εμάς και για τον κόσμο είναι οι χειρουργικές μάσκες», πρόσθεσε ο ίδιος.

Πιθανώς να βρισκόμαστε στις αρχές ενός δεύτερου κύματος

«Υπάρχει μια αυξημένη κινητικότητα της επιδημίας τις τελευταίες δύο εβδομάδες, αλλά δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι έχουμε μπει σε δεύτερο κύμα. Είναι πιθανό να βρισκόμαστε στις αρχές του. Θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε που θα κινηθούν στις επόμενες δέκα ημέρες τα κρούσματα», ανέφερε από την πλευρά του ο κ. Μαγιορκίνης αναφορικά με την πορεία της πανδημίας στη χώρα.

«Αυτές οι μάσκες που μοιάζουν με μικρές ασπίδες επί της ουσίας το μόνο που κάνουν είναι ότι δεν εκτοξεύονται σταγονίδια από το στόμα μας. Δεν προστατεύουν ιδιαίτερα από την αερογενή μετάδοση. Ήδη υπάρχουν στοιχεία που λένε ότι οι ασπίδες οι ολόκληρες, στα ξενοδοχεία στην Ελβετία δεν προστάτευσαν ιδιαίτερα το προσωπικό», πρόσθεσε ο ίδιος αναφορικά με τις μάσκες.

Πού βοηθούν ουσιαστικά τα γάντια και που όχι

«Τα γάντια δεν προστατεύουν κάποιον που βρίσκεται στο δρόμο. Αν με το γάντι πιάσεις το πρόσωπό σου, ενώ πιο πριν έχεις πιάσει κάτι άλλο, σίγουρα θα μολυνθείς και ο ίδιος. Το καλύτερο είναι η καλή αντισηψία των χεριών. Τα γάντια χρειάζονται στους υγειονομικούς», τόνισε σχετικά με τη χρήση γαντιών ο κ. Πατσουράκος.

«Ένας ασθενής που πάει σε ένα πάρτι, μπορεί να μεταδώσει τον ιό σε 100 άτομα. Το ότι σταμάτησαν τα πανηγύρια ήταν ένα ορθό μέσο. Αν ληφθούν και άλλα τέτοια αυστηρά μέτρα, πιστεύω ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε χωρίς lockdown», πρόσθεσε.

Τέλος, αναφορικά με το εμβόλιο, ο κ. Πατσουράκος είπε ότι «το εμβόλιο έχει προχωρήσει γρήγορα, αυτό της Οξφόρδης. Θα φτάσουμε στον ένα χρόνο να είμαστε, πιστεύουμε, έτοιμοι. Αποκλείεται να έχουμε μαζικό εμβολιασμό πριν τις αρχές του 2021».

Γιατί οι μάσκες ασπίδες δεν προσφέρουν καμία ασφάλεια

Από την πλευρά του με πικρία διαπίστωσε ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, Αθανάσιος Εξαδάκτυλος ότι οι πολίτες δεν ακολουθούσαν τον προηγούμενο καιρό τη σύσταση των ιατρών για χρήση της μάσκας.

«Επρεπε να έρθουν τα πρόστιμα για να πειστεί ο κόσμος» τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Εξαδάκτυλος και πρόσθεσε: «Δεν καταφέραμε ποτέ να πείσουμε τον κόσμο για τη χρήση της μάσκας. Δεν μπορούσαμε πέραν της σύστασης να επιβάλλουμε ως γιατροί τη χρήση της. Το ίδιο ισχύει και για τις θεραπείες και για τις επεμβάσεις. Ο γιατρός συστήνει κι ο ασθενής επιλέγει».

Ακολούθως πρόσθεσε ότι «δεν είπαμε ποτέ να μην χρησιμοποιείται η μάσκα στις εκκλησίες» και προανήγγειλε ουσιαστικά ότι θα έρθει το μέτρο και για τους ιερούς ναούς.

Ο ειδικός έκρουσε δε τον κώδωνα του κινδύνου για τις μάσκες με φίλτρο, «καθώς προστατεύουν αυτόν που την φορά, όχι όμως και τους γύρω του, καθώς αν έχει τον ιό, τον διασπείρει».

Ποιες μάσκες είναι απλά διακοσμητικές

Ξεκαθάρισε επίσης ότι οι ασπίδες δεν αντικαθιστούν τις μάσκες και δεν παρέχουν ασφάλεια. «Οι κάθετες για παράδειγμα βοηθούν στην περίπτωση που κάποιος που εργάζεται σε μια κουζίνα ταχυφαγείου. Οι άλλες που στηρίζονται στο πηγούνι είναι… διακοσμητικές».

Πρόσθεσε τέλος μιλώντας στο Open ότι «τα σχολεία θα ανοίξουν με κανόνες» και παρουσιάστηκε απαισιόδοξος για την πορεία της πανδημίας μέσα στο καλοκαίρι, καθώς «είμαστε πολύ κοντά στο να μην τα καταφέρουμε καλά το καλοκαίρι».

Μάσκα: Τι ισχύει σε καταστήματα και επιχειρήσεις – Οι κανόνες για τα πρόστιμα

Τις ανακοινώσεις για την αυστηρότητα των μέτρων προστασίας κατά της πανδημίας ξεκίνησε στην ενημέρωση του ο υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Χαρδαλιάς την Τρίτη, οι οποίες ολοκληρώθηκαν από την κυβέρνηση την Τετάρτη με τις εγκυκλίους σχετικά με τη υποχρεωτική χρήση μάσκας σε επιχειρήσεις, κλειστούς χώρους και δημόσιες υπηρεσίες.

Πού επιβάλλεται η χρήση μάσκας

Στη λίστα της κυβέρνησης περιλαμβάνονται 44 κλάδοι στους οποίους είναι υποχρεωτική η χρήση μάσκας, όπως σε εμπορικές επιχειρήσεις, επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, χώρους γραφείων (δημοσίων υπηρεσιών ή ιδιωτικών επιχειρήσεων) και άλλους χώρους συνάθροισης κοινού.

Αναλυτικά
Υποχρεωτική χρήση μη ιατρικής μάσκας προστασίας για το προσωπικό και το κοινό/πελάτες.

Επιχειρήσεις/ΚΑΔ

• Άλλο λιανικό εμπόριο σε μη εξειδικευμένα καταστήματα/47.19
• Λιανικό εμπόριο ηλεκτρονικών υπολογιστών, περιφερειακών μονάδων υπολογιστών και λογισμικού σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.41
• Λιανικό εμπόριο τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.42
• Λιανικό εμπόριο εξοπλισμού ήχου και εικόνας σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.43
• Λιανικό εμπόριο κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.51
• Λιανικό εμπόριο σιδηρικών, χρωμάτων και τζαμιών σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.52
• Λιανικό εμπόριο χαλιών, κιλιμιών και επενδύσεων δαπέδου και τοίχου σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.53
• Λιανικό εμπόριο ηλεκτρικών οικιακών συσκευών σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.54
• Λιανικό εμπόριο επίπλων, φωτιστικών και άλλων ειδών οικιακής χρήσης σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.59
• Λιανικό εμπόριο βιβλίων σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.61
• Λιανικό εμπόριο εφημερίδων και γραφικής ύλης σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.62
• Λιανικό εμπόριο εγγραφών μουσικής και εικόνας σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.63
• Λιανικό εμπόριο αθλητικού εξοπλισμού σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.64
• Λιανικό εμπόριο παιχνιδιών κάθε είδους σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.65
• Λιανικό εμπόριο ενδυμάτων σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.71
• Λιανικό εμπόριο υποδημάτων και δερμάτινων ειδών σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.72
• Λιανικό εμπόριο καλλυντικών και ειδών καλλωπισμού σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.75
• Λιανικό εμπόριο λουλουδιών, φυτών, σπόρων, λιπασμάτων, ζώων συντροφιάς και σχετικών ζωοτροφών σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.76
• Λιανικό εμπόριο ρολογιών και κοσμημάτων σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.77
• Άλλο λιανικό εμπόριο καινούριων ειδών σε εξειδικευμένα καταστήματα/47.78
• Λιανικό εμπόριο μεταχειρισμένων ειδών σε καταστήματα/47.79
• Υπηρεσίες προβολής κινηματογραφικών ταινιών των κινηματογράφων δωδεκάμηνης λειτουργίας (κλειστού τύπου)/59.14
• Δραστηριότητες βιβλιοθηκών και αρχειοφυλακείων/91.01
• Ενοικίαση και εκμίσθωση ειδών αναψυχής και αθλητικών ειδών/77.21
• Ενοικίαση βιντεοκασετών και δίσκων/77.22
• Ενοικίαση και εκμίσθωση άλλων ειδών προσωπικής ή οικιακής χρήσης/77.29
• Δραστηριότητες κομμωτηρίων, κουρείων και κέντρων αισθητικής /96.02
• Υπηρεσίες διαιτολογίας/96.04.10.01
• Υπηρεσίες διαιτολογικών μονάδων /96.04.10.02
• Υπηρεσίες μασάζ/96.04.10.05
• Υπηρεσίες προσωπικής υγιεινής και φροντίδας σώματος (αποτρίχωσης, θεραπείας με υπεριώδεις και υπέρυθρες ακτίνες/96.04.10.06
• Υπηρεσίες γραφείων γνωριμίας ή συνοικεσίων/96.09.19.06
• Υπηρεσίες δερματοστιξίας (τατουάζ)/96.09.19.09
• Υπηρεσίες τρυπήματος δέρματος του σώματος (piercing)/96.09.19.17
• Καταστήματα οπτικών και καταστημάτων πώλησης ακουστικών βαρηκοΐας
• Καταστήματα λιανικού εμπορίου που λειτουργούν με συμφωνίες συνεργασίας όλων των καταστημάτων λιανικού εμπορίου τύπου «κατάστημα εντός καταστήματος» (shops in a shop)
• Καταστήματα λιανικού και χονδρικού εμπορίου τύπου (do it yourself and home improvement) που πωλούν βιομηχανικά είδη (χρώματα, σιδερικά, ξυλουργικά, ηλεκτρολογικά, έπιπλα, υγιεινής, κήπου, εργαλείων, διακόσμησης κ.λπ.)
• Στις δραστηριότητες κομμωτηρίων, κουρείων και κέντρων αισθητικής/96.02 εξαιρείται η χρήση μη ιατρικής μάσκας από τον πελάτη, όταν πραγματοποιείται τοπική περιποίηση στο πρόσωπο.
  Και ακόμη:
• Μεμονωμένες επιχειρήσεις/καταστήματα με οριοθετημένο ή μη οριοθετημένο χώρο έκθεσης, εντός εμπορικών κέντρων (malls), εκπτωτικών χωριών και εκπτωτικών καταστημάτων (outlets)
• Υπηρεσίες τυχερών παιχνιδιών και στοιχημάτων/92.00
• Επιχειρήσεις τροφίμων όπως υπεραγορές (σούπερ μάρκετ), παντοπωλεία, ιχθυοπωλεία, φούρνοι, ζαχαροπλαστεία, κρεοπωλεία κλπ
• Φαρμακεία
• Χώροι γραφείων (δημοσίων υπηρεσιών και ιδιωτικών επιχειρήσεων) όταν υπάρχει επαφή με το κοινό
• Ανελκυστήρες

Τι ισχύει για τις δημόσιες υπηρεσίες

Υποχρεωτική είναι πλέον η χρήση μάσκας για όλους τους υπαλλήλους του δημοσίου τομέα που έρχονται σε επαφή με το κοινό, σύμφωνα με την εγκύκλιο που εξέδωσε ο υπουργός Εσωτερικών, Τάκης Θεοδωρικάκος.

Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο: «η υποχρέωση χρήσης μη ιατρικής μάσκας αφορά χώρους γραφείων δημοσίων υπηρεσιών όταν υπάρχει επαφή με το κοινό και αφορά τόσο το προσωπικό όσο και το κοινό που προσέρχεται για εξυπηρέτηση».

Υπενθυμίζεται ότι, όπως προβλέπει προηγούμενη υπουργική απόφαση «οι δημόσιες υπηρεσίες τελούν σε πλήρη λειτουργία. Η εξυπηρέτηση του κοινού γίνεται κατά προτίμηση, αλλά όχι αποκλειστικά, κατόπιν προγραμματισμένου ραντεβού. Με ευθύνη του οικείου Προϊσταμένου τηρείται ελάχιστη απόσταση ενάμισι (1,5) μέτρου μεταξύ των υπαλλήλων και μεταξύ των υπαλλήλων και των πολιτών».

Στην εγκύκλιο επισημαίνεται ότι: «Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει τόσο εκ μέρους των αρμοδίων Υπηρεσιών όσο και εκ μέρους των ίδιων των υπαλλήλων στο σύνολό τους να λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα προστασίας στο πλαίσιο διασφάλισης της δημόσιας υγείας, όπως αυτά έχουν αναλυτικά καταγραφεί σε προηγούμενες σχετικές εγκυκλίους της Υπηρεσίας μας (Κεφάλαιο Γ΄ της αριθ. α’ σχετικής εγκυκλίου και Κεφάλαιο Δ’ της αρ. η’ σχετ. εγκυκλίου). Στο πλαίσιο αυτό συνιστάται στους υπαλλήλους να κάνουν προαιρετικά χρήση μη ιατρικής μάσκας, ακόμη και σε περιπτώσεις όπου αυτή δεν προβλέπεται ως υποχρεωτική, για παράδειγμα σε περιπτώσεις όπου στο χώρο εργασίας παρατηρείται συγχρωτισμός και συνωστισμός ή δεν τηρείται η ως άνω προβλεπόμενη ελάχιστη απόσταση».

Τι προβλέπεται για τους δημοσίους υπαλλήλους που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου
Ειδικά για τους υπαλλήλους που ανήκουν στις ομάδες αυξημένου κινδύνου και έχουν ως αντικείμενο την εξυπηρέτηση κοινού, θα πρέπει να εξασφαλιστεί σε κάθε περίπτωση η απασχόλησή τους σε θέσεις εργασίας back office, ώστε να αποφεύγεται η απευθείας έκθεσή τους σε συναλλαγή με τους πολίτες.

Ο Υπουργός Εσωτερικών, κ. Τάκης Θεοδωρικάκος, και η Γενική Γραμματέας Ανθρώπινου Δυναμικού Δημοσίου Τομέα του ΥΠΕΣ, κα Βιβή Χαραλαμπογιάννη, απέστειλαν ερώτηση στην Εθνική Επιτροπή Προστασίας της Δημόσιας Υγείας και αναμένουν απάντηση, αναφορικά με το εάν τα επιδημιολογικά δεδομένα για την εξάπλωση του κοροναϊού στην Ελλάδα επιβάλλουν να παραμείνουν στο σπίτι τους οι υπάλληλοι του Δημοσίου Τομέα που ανήκουν στις ομάδες αυξημένου κινδύνου.

Τσουχτερό το πρόστιμο για όσους δεν τηρήσουν τα μέτρα

Στην περίπτωση εργαζομένων που δεν τηρούν τους κανόνες της παρ. 1, επιβάλλεται στην επιχείρηση για κάθε παράβαση, διοικητικό πρόστιμο εκατόν πενήντα (150) ευρώ.

Στα φυσικά πρόσωπα (καταναλωτές, κοινό/πελάτες) που δεν τηρούν τους κανόνες της παρ. 1 επιβάλλεται για κάθε παράβαση, με αιτιολογημένη πράξη της αρμόδιας αρχής, διοικητικό πρόστιμο εκατόν πενήντα (150) ευρώ.

Οι ειδικότεροι κανόνες που προβλέπονται ως προς την υποχρέωση χρήσης μάσκας στην υπ’ αρ. Δ1α/ΓΠ.οικ. 47421/25.7.2020 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Προστασίας του Πολίτη, Παιδείας και Θρησκευμάτων, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Υγείας, Πολιτισμού και Αθλητισμού, Εσωτερικών, Υποδομών και Μεταφορών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής «Κανόνες τήρησης αποστάσεων σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, δημόσιες υπηρεσίες και άλλους χώρους συνάθροισης κοινού στο σύνολο της Επικράτειας, προς περιορισμό της διασποράς του κοροναϊού COVID-19» (Β’ 3099) δεν θίγονται από την εφαρμογή της παρούσας.

Ως προς τις αρμόδιες αρχές ελέγχου και επιβολής κυρώσεων, τις διαδικασίες ελέγχου και την πιστοποίηση των παραβάσεων, την επιβολή, βεβαίωση και είσπραξη προστίμων, καθώς και την αρμόδια αρχή για την ενημέρωση του κοινού εφαρμόζονται τα άρθρα 23 έως και 26 και 28 της υπ’ αρ. Δ1α/ΓΠ.οικ. 47421/25.7.2020 κοινής υπουργικής απόφασης.

Η παρούσα απόφαση ισχύει από την 29η Ιουλίου 2020 έως και την 31η Αυγούστου 2020.