Η Βηρυτός μαζεύει τα συντρίμμια της – Ανατροπή του «καθεστώτος» ζητούν οι πολίτες

Ο τραγικός απολογισμός της τεράστιας έκρηξης που έλαβε χώρα στο λιμάνι της Βηρυτού έχει ξεπεράσει τους 137 νεκρούς, ενώ ο στρατός του Λιβάνου έχει αναλάβει τον έλεγχο της περιοχής από σήμερα και για δύο εβδομάδες.

Τα νέα στοιχεία της Πέμπτης κάνουν λόγο για τουλάχιστον 5.000 τραυματίες, ενώ εκπρόσωπος του υπουργείου υγείας δήλωσε ότι δεκάδες άτομα αγνοούνται. «Δεν πρόκειται για τον τελικό απολογισμό», προειδοποίησε.

Εθελοντές συνεργάζονται με το στρατό για να καθαρίσουν τους δρόμους, τα κτίρια και τα νοσοκομεία από τα συντρίμμια, ενώ η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι έχει συγκροτήσει επιτροπή για τη διερεύνηση της τραγωδίας, η οποία φαίνεται πως προκλήθηκε από την έκρηξη 2.750 τόνων νιτρικού αμμωνίου, που φυλασσόταν με ελλιπή μέτρα ασφαλείας στο λιμάνι από το 2004.

Η Βηρυτός σε αναβρασμό – Για κρεμάλες κάνουν λόγο οι πολίτες

Διαδηλώσεις διοργανώνονται σε όλο το κέντρο της Βηρυτού το απόγευμα της Πέμπτης, καθώς οι κάτοικοι της πρωτεύουσας του Λιβάνου είναι εξοργισμένοι από το γεγονός ότι, όπως φαίνεται, η καταστροφή μπορούσε να αποφευχθεί, με τις αρχές να έχουν προειδοποιηθεί επανειλημμένως για τον κίνδυνο.

Σε ένα κατεστραμμένο μπαλκόνι, κάποιος έχει κρεμάσει μια μικρή κρεμάλα μαζί με ένα πλακάτ που γράφει: «Ποια κεφάλια θα κρεμαστούν;». Στα κοινωνικά δίκτυα του Λιβάνου, το hashtag «Στήστε τις κρεμάλες» βρίσκεται στις υψηλότερες θέσεις των trend, καθώς η οργή των πολιτών απειλεί να οδηγήσει την πόλη από τον θρήνο στον αναβρασμό.

Σύμφωνα με στοιχεία  που δημοσιοποίησε ο Λιβανέζος βουλευτής Σαλίμ Αούν, τουλάχιστον 6 φορές, από το 2014 ως το 2017 υψηλόβαθμα στελέχη του τελωνείου είχαν ενημερώσει γραπτώς τις λιβανέζικες δικαστικές αρχές, ζητώντας οδηγίες για το πώς θα απομάκρυναν από τις αποθήκες τους το επικίνδυνο φορτίο.

«Δεδομένου του μεγάλου κινδύνου που τίθεται με το να κρατάμε αυτό το φορτίο στις αποθήκες σε ακατάλληλες συνθήκες, επαναλαμβάνουμε το αίτημά μας να απαιτήσετε η ναυτιλιακή εταιρεία να ξαναπάρει τα υλικά αμέσως» έγραφε τον Μάιο του 2016 ο Σαφίκ Μαρέι, διευθυντής του Τελωνείου Λιβάνου.

Οι τελωνειακοί πρότειναν μια σειρά από λύσεις, περιλαμβανομένης και τη δωρεάς του υλικού στον λιβανέζικό στρατό, ή της πώλησής του στην ιδιωτική Λιβανέζικη Εταιρεία Εκρηκτικών. Ο Μαρέι έστειλε δεύτερη παρόμοια επιστολή έναν χρόνο αργότερα, αλλά όπως μαρτυρούν τα στοιχεία, οι δικαστικές αρχές δεν απάντησαν ούτε σε αυτήν.

Δέσμευση Μακρόν: «Η γαλλική βοήθεια δεν θα πέσει στα χέρια της διαφθοράς»

Το μεσημέρι της Πέμπτης, ο Εμμανουέλ Μακρόν έγινε ο πρώτος παγκόσμιος ηγέτης που μετέβη στη Βηρυτό μετά την καταστροφή. Πιέζει για αλλαγές στο πολιτικό σύστημα, ως όρο για την παραχώρηση δισεκατομμυρίων δολαρίων ανθρωπιστικής βοήθειας που θα εξομαλύνουν μία από τις χειρότερες οικονομικές κρίσεις στη σύγχρονη ιστορία του Λιβάνου.

Φτάνοντας στην πόλη, ο Μακρόν δήλωσε ότι η επίσκεψή του ήταν «μια ευκαιρία για ειλικρινή και ουσιαστικό διάλογο με τις πολιτικές δυνάμεις και τους θεσμούς του Λιβάνου». Όπως δήλωσε, η Γαλλία θα εργαστεί για το συντονισμό της διεθνούς βοήθειας, όμως προειδοποίησε ότι «αν δεν γίνουν μεταρρυθμίσεις, ο Λίβανος θα συνεχίσει να βουλιάζει».

Αργότερα, περπάτησε στις πλέον πληγείσες γειτονιές, όπου ένα εξαγριωμένο πλήθος μοιράστηκε την αγανάκτησή του για τους πολιτικούς ηγέτες του Λιβάνου, φωνάζοντας «Επανάσταση» και «Ο λαός θέλει να ρίξει το καθεστώς» – συνθήματα που ακούγονταν και στις μαζικές διαδηλώσεις της περσινής χρονιάς.

Ο Μακρόν τόνισε ότι δεν είχε φτάσει στη χώρα για να υποστηρίξει το «καθεστώς» και υποσχέθηκε ότι η γαλλική βοήθεια δεν θα πέσει «στα χέρια της διαφθοράς».

Αναβολή της απόφασης για τον Χαράρι

Την Παρασκευή το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης αναμενόταν να εκδώσει την πολυαναμενόμενη απόφασή του για τη δολοφονία του Λιβανέζου πρωθυπουργού Ραφίκ Χαράρι από βόμβα που είχε τοποθετηθεί στο αυτοκίνητό του, σε κοντινό σημείο από την έκρηξη της Τρίτης. Τέσσερις άντρες κατηγορούνται για την υπόθεση και τη δολοφονία άλλων 21 ατόμων.

Ωστόσο, το δικαστήριο αποφάσισε ότι θα καθυστερήσει την ανακοίνωση ως «ένδειξη σεβασμού για τα αμέτρητα θύματα της καταστροφικής έκρηξης που τράνταξε τη Βηρυτό την 4^η Αυγούστου, και τις τρεις ημέρες εθνικού πένθους στο Λίβανο», σύμφωνα με ανακοίνωση.

Συγκλονίζουν οι μαρτυρίες

Παράλληλα, λιγότερα από δύο 24ωρα μετά τα σοκαριστικά γεγονότα της Τρίτης, οι μαρτυρίες των επιζώντων δεν παύουν να συγκλονίζουν.

Η Βίβιαν Γι, μια ρεπόρτερ των New York Times που ζει στην πρωτεύουσα του Λιβάνου, περιγράφει λεπτό προς λεπτό τις συνταρακτικές στιγμές που άλλαξαν για πάντα τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων, αλλά και τις συγκινητικές χειρονομίες των κατοίκων του Λιβάνου που, όπως λέει, είχαν την «σπαραξικάρδια ψυχραιμία» των ανθρώπων που έχουν εκπαιδευτεί στις συμφορές.

«Θραύσματα γυαλιού πετούσαν παντού. Κινούμουν χωρίς να σκέφτομαι. Έσκυψα κάτω από το γραφείο μου», γράφει η Γι. «Όταν ο κόσμος σταμάτησε να ανοίγει στα δύο, αρχικά δεν μπορούσα να δω από το αίμα που έτρεχε στο πρόσωπό μου. […]Αργότερα, κάποια θα μου έλεγε ότι οι Λιβανέζοι της δικής της γενιάς, που μεγάλωσαν στη διάρκεια του 15ετους εμφυλίου πολέμου, έτρεξαν ενστικτωδώς προς τους διαδρόμους τους με το που άκουσαν την πρώτη έκρηξη, για να γλιτώσουν από τα τζάμια που γνώριζαν ότι θα σπάσουν. Εγώ δεν ήμουν τόσο καλά εκπαιδευμένη. Όμως οι Λιβανέζοι που θα με βοηθούσαν τις ώρες που ακολούθησαν, είχαν τη σπαραξικάρδια ψυχραιμία που προκύπτει από τις εμπειρίες αμέτρητων προγενέστερων καταστροφών. Σχεδόν όλοι τους ήταν άγνωστοι. Όμως, με αντιμετώπισαν σαν φίλη.»

Προθεσμία τεσσάρων ημερών για απόδοση ευθυνών

Το πρωί της Πέμπτης, οι αρχές του Λιβάνου έδωσαν προθεσμία τεσσάρων ημερών στην επιτροπή έρευνας, προκειμένου να προσδιορίσει τις ευθύνες για τις εκρήξεις.

«Από σήμερα το πρωί, έχει ληφθεί απόφαση να συσταθεί μια επιτροπή έρευνας, η οποία έχει τέσσερις ημέρες το πολύ προκειμένου να δώσει μια λεπτομερή έκθεση για τις ευθύνες. Πώς, ποιος, τι, πού; Θα υπάρξουν δικαστικές αποφάσεις, είναι σοβαρό και το λαμβάνουμε σοβαρά», εξήγησε, μιλώντας στο γαλλικό ραδιοφωνικό σταθμό Europe 1, ο Λιβανέζος υπουργός Εξωτερικών, Σαρμπέλ Ουεχμπέ.

«Οι ύποπτοι αυτού του φρικτού εγκλήματος αμέλειας θα τιμωρηθούν από μια επιτροπή δικαστών», πρόσθεσε ο κ. Ουεχμπέ, την ώρα που στελέχη της κυβέρνησης ζητούν τον κατ΄ οίκον περιορισμό των αξιωματούχων που ήταν υπεύθυνοι για την αποθήκευση της μεγάλης ποσότητας νιτρικού αμμωνίου.

Εικόνες που σοκάρουν

Δεν σταματούν να έρχονται στην επιφάνεια συγκλονιστικά βίντεο που καταγράφουν καρέ-καρέ την καταστροφή που υπέστη η πόλη των τεσσάρων εκατομμυρίων κατοίκων.