Εγγύηση

Η υπογραφή της συμφωνίας με την Αίγυπτο, όπως κι εκείνης με την Ιταλία, έχει δύο πολύ ουσιώδη χαρακτηριστικά: αυτοπεποίθηση και ρεαλισμό. Η Ελλάδα δείχνει ότι δεν είναι διατεθειμένη να περιοριστεί άλλο σε μια αμυντική στάση απέναντι στις κινήσεις της Τουρκίας, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζει τόσο προς το εξωτερικό όσο και προς το εσωτερικό τον χαρακτήρα και τα όρια των συμβιβασμών που είναι διατεθειμένη να κάνει. Δίνεται τέλος, για παράδειγμα, στον μύθο της πλήρους επήρειας κάθε γωνιάς της ελληνικής επικράτειας και γίνεται επισήμως αποδεκτό ότι έχουν και οι γείτονες δικαιώματα.

Από την άποψη αυτή, η θέση της ελληνικής κυβέρνησης στο τραπέζι του διαλόγου με την Τουρκία – με τη μορφή πρώτα διερευνητικών επαφών και στη συνέχεια διαπραγματεύσεων – αποσαφηνίζεται και ισχυροποιείται. Το ερώτημα είναι αν αυτός ο διάλογος, για τον οποίο είχε ανακοινωθεί τόσο η ημερομηνία έναρξής του όσο και το όνομα του επικεφαλής της ελληνικής ομάδας, τελικά θα ξεκινήσει. ‘Η αν η υπογραφή της ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας θα οδηγήσει στην επ’ αόριστον αναβολή του.

Αλληλένδετο με το ερώτημα αυτό είναι τι στάση θα κρατήσει η Αθήνα αν ο Ερντογάν σκληρύνει τη στάση του και επιχειρήσει ένα νέο Ορούτς Ρέις. Την προηγούμενη φορά, ο παράγων που μέτρησε αποφασιστικά στην αποτροπή ενός θερμού επεισοδίου δεν ήταν τόσο η έξοδος του ελληνικού στόλου στο Αιγαίο, όσο η στάση της Γερμανίας, που ξεκαθάρισε στην Αγκυρα ότι δεν θα δεχθεί την κλιμάκωση της έντασης στη διάρκεια της προεδρίας της. Η ελληνική κυβέρνηση ενδεχομένως να υπολογίζει ότι το ίδιο θα συμβεί και τώρα. Αν αληθεύει όμως ότι η καγκελάριος Μέρκελ αιφνιδιάστηκε, ή και ενοχλήθηκε, από την υπογραφή της συμφωνίας με την Αίγυπτο, τα πράγματα περιπλέκονται.

Κυκλοφορεί εδώ και καιρό μια θεωρία ότι μια πραγματική διαπραγμάτευση με την Τουρκία, που θα οδηγήσει μοιραία στη Χάγη, δεν είναι δυνατή παρά ύστερα από ένα θερμό επεισόδιο. Κι αυτό, επειδή μόνο έτσι θα γίνει αντιληπτό το κόστος μιας στρατιωτικής σύγκρουσης και θα εγκαταλειφθούν οι μαξιμαλισμοί. Η προσέγγιση αυτή δεν είναι μόνο μοιρολατρική, αλλά και επικίνδυνη: μιλάμε για ανθρώπινες ζωές, όχι για παιχνίδια επί χάρτου. Και θα είναι τραγικό να χαθούν αυτές οι ζωές για να «διευκολυνθεί» μια πορεία που στην πραγματικότητα αποτελεί μονόδρομο.

Σε αυτό το θολό τοπίο, η παρουσία του έμπειρου, ικανού και ακέραιου Παύλου Αποστολίδη αποτελεί εγγύηση ότι το δόγμα της ακινησίας εγκαταλείπεται και ότι απώτερος στόχος είναι πράγματι η λύση. Παρά τα φαινόμενα, και τις κατά καιρούς προκλήσεις, κάτι ανάλογο μοιάζει να θέλει και η άλλη πλευρά, που επιθυμεί ηρεμία με την Ευρώπη – και κατά συνέπεια με την Ελλάδα – ώστε να μην περισπάται από τη φιλοδοξία της κυριαρχίας στον μουσουλμανικό κόσμο. Ιδού το Καστελλόριζο, λοιπόν, ιδού και το πήδημα!