Τα επόμενα βήματα μετά τη συμφωνία Ισραήλ και ΗΑΕ – Ποια στάση κρατούν άλλες αραβικές χώρες

Σάρκα και οστά αρχίζει να παίρνει η συμφωνία ομαλοποίησης των σχέσεων Ισραήλ και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, η οποία ανοίγει το δρόμο για ανάλογες διαπραγματεύσεις των ισραηλινών με άλλες αραβικές χώρες, όπως το Μπαχρέιν, το Ομάν ακόμη και ο Λίβανος.

Οι ΗΠΑ λειτούργησαν ως διαμεσολαβητής για τη συμφωνία η οποία θέτει έναν οδικό χάρτη ώστε οι δυο πλευρές να υπογράψουν εμπορικές, ταξιδιωτικές, επενδυτικές και τεχνολογικές συμφωνίες, καθώς εξομαλύνονται οι σχέσεις τους για πρώτη φορά στην ιστορία τους.

Με βάση τη συμφωνία αυτή, που ήταν το αποτέλεσμα μιας μακράς διαπραγμάτευσης, το Ισραήλ συναίνεσε να αναστείλει την επέκταση της κυριαρχίας του σε περιοχές της Δυτικής Όχθης τις οποίες συζητούσε να προσαρτήσει. Περιλαμβάνει επίσης την συνεργασία των δυο χωρών στην προσπάθεια ανάπτυξης εμβολίου κατά του κοροναϊού. Η ανακοίνωση για την  επίτευξη της συμφωνίας έγινε την Πέμπτη και αξίζει να σημειωθεί ότι τα ΗΑΕ είναι το πρώτο κράτος του Περσικού Κόλπου και το τρίτο αραβικό που εξομαλύνει τις σχέσεις με το Ισραήλ, μετά από την Αίγυπτο και την Ιορδανία.

Οι Παλαιστίνιοι ωστόσο, απορρίπτουν τη συμφωνία, η οποία σύμφωνα με το Stratfor, δεν δημιουργεί ένα ρεαλιστικό οδικό χάρτη για να επανεκκινήσουν οι διαδικασίες για ειρήνευση μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων, ούτε αλλάζει την υφιστάμενη πορεία στη Δυτική Οχθη που οδηγεί στο να κάνει ένα μελλοντικό Παλαιστινιακό κράτος «μη βιώσιμο». Ενδεικτικό είναι ότι αν και η συμφωνία προβλέπει το πάγωμα της διαδικασίας προσάρτησης, το Ισραήλ ξεκαθάρισε ότι θα συνεχίσει κάποια στιγμή αργότερα. Αξιωματούχοι της χώρας δήλωσαν ότι θα αναβάλλουν την προσάρτηση μετά από αίτημα των Ηνωμένων Πολιτειών, προκειμένου να προχωρήσει η συμφωνία. Αυτό ωστόσο δεν ήταν δύσκολο να συμφωνηθεί δεδομένου ότι η διαδικασία είχε ήδη ουσιαστικά παγώσει, εξαιτίας της πανδημίας Covid-19, όπως αναφέρει η ίδια πηγή.

Τα επόμενα βήματα – Συμφωνία με το Ισραήλ εξετάζουν και άλλες χώρες

Η συμφωνία ΗΑΕ- Ισραήλ πάντως, θέτει ένα προηγούμενο ώστε και άλλα κράτη της περιοχής να ομαλοποιήσουν τις σχέσεις τους με το Τελ Αβίβ, με αξιωματούχους των ΗΠΑ ήδη να στέλνουν μηνύματα ότι το Μπαχρέιν και το Ομαν ίσως ακολουθήσουν σύντομα.

Σύμφωνα με το πρακτορείο EHA «το Μπαχρέιν αναμένεται να υπογράψει ειρηνευτική συμφωνία με το Ισραήλ. Τοπικές πηγές αναφέρουν ότι ο Γιόσι Κοέν, επικεφαλής της Μοσάντ, συναντήθηκε με υψηλόβαθμους αξιωματούχους του Μπαχρέιν. Ο Ισραηλινός δημοσιογράφος Simoν Arann  ισχυρίστηκε μάλιστα ότι η τοποθεσία της ισραηλινής πρεσβείας στο Μπαχρέιν έχει ήδη καθοριστεί».

Bahrain is expected to sign a peace agreement with #Israel after the UAE.

▪️Local sources say that Yossi Cohen, head of Mossad, met with high ranking Bahraini officials.

▪️Journalist @simonarann claimed that the location of the Israeli embassy has already been specified. pic.twitter.com/n6WL1kRbWG

— EHA News (@eha_news) August 16, 2020

Κάτι που επιβεβαίωσε σήμερα Κυριακή και ο ισραηλινός υπουργός Πληροφοριών Έλι Κοέν: «Μετά τη συμφωνία αυτήν (με τα ΗΑΕ) θα ακολουθήσουν και άλλες συμφωνίες, τόσο με χώρες του Κόλπου, όσο και με μουσουλμανικές χώρες της Αφρικής», είπε, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του στρατού.

«Νομίζω ότι το Μπαχρέιν και το Ομάν είναι σίγουρα στην ατζέντα. Επιπλέον, κατά τη δική μου εκτίμηση, υπάρχει πιθανότητα τα επόμενα χρόνια να συναφθούν ειρηνευτικές συμφωνίες και με χώρες στην Αφρική, κυρίως με το Σουδάν», πρόσθεσε.

Τόσο το Μπαχρέιν όσο και το Ομάν χαιρέτισαν τη συμφωνία μεταξύ ΗΑΕ και Ισραήλ, χωρίς ωστόσο να διευκρινίσουν τις δικές τους προθέσεις.

Πλέον στο πλαίσιο της συμφωνίας ΗΑΕ-Ισραήλ, αποκαταστάθηκε η τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των δύο χωρών. Παράλληλα, οι χρήστες του διαδικτύου στα ΗΑΕ έχουν πλέον τη δυνατότητα να βλέπουν ισραηλινές ιστοσελίδες που μέχρι τώρα ήταν μπλοκαρισμένες, όπως μεταδίδει το πρακτορείο Reuters.

Συμφωνία με το Ισραήλ εξετάζει και ο Λίβανος

Μεταξύ των χωρών που εξετάζουν το ενδεχόμενο αντίστοιχης συμφωνίας με το Ισραήλ, είναι και ο Λίβανος. Ο πρόεδρος της χώρας Μισέλ Αούν, αν και σύμμαχος του εχθρικού προς το Ισραήλ κινήματος Χεζμπολάχ, φάνηκε να μην αποκλείει το ενδεχόμενο ειρήνης με το εβραϊκό κράτος, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο γαλλικό ειδησεογραφικό δίκτυο BFMTV.

Απαντώντας σε ερώτηση αν ο Λίβανος θα ήταν έτοιμος να συνάψει ειρήνη με το Ισραήλ, ο Αούν απάντησε: «Εξαρτάται. Έχουμε προβλήματα με το Ισραήλ, πρέπει πρώτα να τα επιλύσουμε».

Για τη συμφωνία εξομάλυνσης των σχέσεων ανάμεσα στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ισραήλ που ανακοινώθηκε την Πέμπτη, ο Λιβανέζος πρόεδρος είπε πως τα Εμιράτα είναι μια «ανεξάρτητη χώρα». Σημειώνεται ότι δεν επέκρινε τη συμφωνία όπως είχε κάνει η Χεζμπολάχ, η οποία μέσω του επικεφαλής της Χασαν Νασράλα είχε κάνει λόγο για  «μια προδοσία της Ιερουσαλήμ και του παλαιστινιακού λαού. Είναι μια πισώπλατη μαχαιριά».

Ένα από τα σημεία διαφωνίας ανάμεσα στον Λίβανο και το Ισραήλ αφορά την έρευνα για υδρογονάνθρακες στην ανατολική Μεσόγειο. Ένα τμήμα ενός οικοπέδου βρίσκεται σε μια θαλάσσια ζώνη που διεκδικεί και το Ισραήλ. Το 2019 η Ουάσινγκτον είχε αναλάβει για πρώτη φορά μια διαμεσολάβηση για την επίλυση της διαφοράς.

Υπογραφή εμπορικής συμφωνίας

Στο μεταξύ,  την Κυριακή η εταιρεία APEX National Investment των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων ανακοίνωσε ότι υπέγραψε εμπορική συμφωνία με την ισραηλινή TeraGroup, με βάση την οποία θα συνεργαστούν στην έρευνα για τον νέο κοροναϊό.

Όπως μετέδωσε το ειδησεογραφικό πρακτορείο WAM του Άμπου Ντάμπι, αυτή είναι η πρώτη συμφωνία που υπογράφεται μεταξύ εταιρειών των δύο χωρών αφότου ανακοινώθηκε η ομαλοποίηση των σχέσεών τους.

Αρκετές εβδομάδες πριν ανακοινωθεί αυτή η ιστορική εξέλιξη, δύο κορυφαίες ισραηλινές αμυντικές εταιρείες έκαναν λόγο, στις 3 Ιουλίου, για μια συμφωνία με μια εταιρεία των Εμιράτων προκειμένου να αναπτύξουν ένα «γρήγορο» και μη επεμβατικό διαγνωστικό τεστ για τον νέο κορονοϊό.

Η νέα συμφωνία υπογράφηκε αργά το βράδυ του Σαββάτου στο Άμπου Ντάμπι από τους προέδρους των δύο εταιρειών, τον Χαλίφα Γιούσεφ Χούρι της APEX National Investment και τον Όρεν Σάντιβ της TeraGroup, παρουσία αξιωματούχων και εκπροσώπων του Τύπου των δύο χωρών, πρόσθεσε το WAM.

«Είμαστε πολύ χαρούμενοι για αυτή τη συνεργασία με την TeraGroup», δήλωσε ο Χούρι, ενώ ο Σάντιβ είπε ότι αναμένει ότι από αυτή τη συμφωνία «θα επωφεληθούν όλοι σε οικονομικό επίπεδο».

Η APEX National Investment είναι μια επενδυτική εταιρεία που ασχολείται κυρίως με τον τομέα της υγείας ενώ η TeraGroup είναι ερευνητική εταιρεία που επικεντρώνεται στην ανάπτυξη ενός γρήγορου και ασφαλούς τεστ για την Covid-19.

Διαφορετική η στάση του Κουβέιτ

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι σε διαφορετική κατεύθυνση κινείται το Koυβέιτ.

Η στάση του Κουβέιτ απέναντι στο Ισραήλ δεν έχει αλλάξει, μετά τη συμφωνία που υπέγραψαν οι Ισραηλινοί με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, γράφει σήμερα η εφημερίδα al-Qabas επικαλούμενη κυβερνητικές πηγές. Το Κουβέιτ, προσθέτει, θα είναι η τελευταία χώρα που θα εξομαλύνει τις σχέσεις της με το Ισραήλ.

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Κουβέιτ δεν ήταν άμεσα διαθέσιμος για να σχολιάσει το δημοσίευμα της εφημερίδας.

«Η κουβεϊτιανή στάση είναι συνεπής με την εξωτερική πολιτική που τηρεί εδώ και δεκαετίες, στηρίζοντας τον παλαιστινιακό σκοπό, αφού αυτό είναι το πρωταρχικό ζήτημα για τους Άραβες. Θα δεχτεί μια λύση μόνο εφόσον την δέχονται οι Παλαιστίνιοι», γράφει η εφημερίδα.

Με πληροφορίες : Stratfor, Reuters,  ΑΠΕ