«Τρομάζει» ο Μπάιντεν τον Ερντογάν; – Η προοπτική των σχέσεων ΗΠΑ και Τουρκίας

Σε εξαιρετικά δύσκολη θέση βρίσκεται ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που -έχοντας πολλά μέτωπα ανοιχτά- βλέπει να του «γυρνούν την πλάτη» τόσο η ΕΕ όσο και οι ΗΠΑ.

Για τον Τούρκο πρόεδρο, η συμφωνία ομαλοποίησης των σχέσεων Ισραήλ και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων την οποία ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ, ήταν ένα πρώτο πλήγμα, ωστόσο αυτό που έκανε τον Ερντογάν να νιώσει πραγματικά στριμωγμένος ήταν το βίντεο με τις δηλώσεις του υποψηφίου των Δημοκρατικών για την προεδρία των ΗΠΑ,  Τζο Μπάιντεν τον περασμένο Ιανουάριο στους New York Times.

Ο Μπάιντεν εμφανίζεται στο βίντεο να λέει ότι «ανησυχεί πολύ» μεταξύ άλλων σχετικά με την προσέγγιση του Ερντογάν προς τους Κούρδους στην Τουρκία και τη στρατιωτική συνεργασία του με τη Ρωσία.«Αυτό που πιστεύω ότι πρέπει να κάνουμε είναι να ακολουθήσουμε μια πολύ διαφορετική προσέγγιση προς εκείνον τώρα, καθιστώντας σαφές ότι στηρίζουμε την ηγεσία της αντιπολίτευσης», λέει στο βίντεο ο Μπάιντεν, όπως και εξακριβώνεται από την απομαγνητοφώνηση που δημοσίευσαν τον Ιανουάριο οι Times.

«Πρέπει να πληρώσει το τίμημα», αναφέρει ο Μπάιντεν εκείνη την εποχή, συμπληρώνοντας πως η Ουάσιγκτον πρέπει να ενθαρρύνει τους ηγέτες της τουρκικής αντιπολίτευσης «ώστε να μπορέσουν να αναλάβουν και να νικήσουν τον Ερντογάν. Όχι μέσω ενός πραξικοπήματος, όχι μέσω ενός πραξικοπήματος, αλλά μέσω της εκλογικής διαδικασίας».

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η αναφορά του κ. Μπάιντεν ότι θα πρέπει να απομονωθούν οι ενέργειες των Τούρκων στην περιοχή ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο όσον αφορά στο πετρέλαιο αλλά και σε «άλλα πράγματα» ενώ εκφράζει και πάλι την πλήρη στήριξη του στους Κούρδους.

Ο υποψήφιος πρόεδρος των ΗΠΑ στις εκλογές του 2020 δηλώνει επίσης ότι δε θα είχε υποκύψει ποτέ στον Ερντογάν όπως έκανε ο Τραμπ στο θέμα των Κούρδων.

Το συγκεκριμένο απόσπασμα που δεν είχε μεταδοθεί τότε δημοσιοποιήθηκε την Πέμπτη και ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και η θέση του Μπάιντεν ότι «μειώνεται πολύ το επίπεδο άνεσής μου» σχετικά με το γεγονός ότι οι ΗΠΑ «έχουν περίπου 50 πυρηνικά όπλα με έδρα την Τουρκία. Αυτό άρχισε να προκαλεί δημόσια συζήτηση μετά την επίθεση της Τουρκίας στη Συρία, τον Οκτώβριο», είπε χαρακτηριστικά ο Μπάιντεν.

Οργή από την Άγκυρα

Η Άγκυρα αντέδρασε έντονα στις δηλώσεις του υποψηφίου προέδρου των Δημοκρατικών, χωρίς ωστόσο να μπορεί να παραβλέψει το γεγονός ότι ο Μπάιντεν μπορεί να είναι νικητής των αμερικανικών προεδρικών εκλογών.

Δια στόματος του εκπροσώπου της τουρκικής προεδρίας Ιμπραήμ Καλίν η τουρκική πλευρά χαρακτήρισε «καθαρή άγνοια» την τοποθέτηση Μπάιντεν.

Ο στενός συνεργάτης του Ερντογάν έγραψε σε ανάρτησή του στο Twitter: «Η ανάλυση του Τζο Μπάιντεν για την Τουρκία βασίζεται σε καθαρή άγνοια, αλαζονεία και υποκρισία. Οι μέρες που διατάζατε την Τουρκία τελείωσαν. Αλλά αν ακόμα πιστεύετε ότι μπορείτε να προσπαθήσετε, κάντε το. Θα πληρώσετε το τίμημα».

The analysis of Turkey by @JoeBiden is based on pure ignorance, arrogance and hypocrisy.

The days of ordering Turkey around are over.

But if you still think you can try, be our guest.

You will pay the price.

— Ibrahim Kalin (@ikalin1) August 16, 2020

Νωρίτερα ο διευθυντής Επικοινωνιών του προέδρου της Τουρκίας Φαχρετίν Αλτούν ανέφερε πως τα σχόλια Μπάιντεν «φανερώνουν παιχνίδια και μια παρεμβατική προσέγγιση προς την Τουρκία», ενώ δεν συνάδουν με τις υφιστάμενες διπλωματικές σχέσεις.

«Κανείς δεν μπορεί να επιτίθεται στη βούληση και δημοκρατία του έθνους μας ούτε να αμφισβητεί τη νομιμότητα του προέδρου μας, που εξελέγη από τη λαϊκή ψήφο», τόνισε σε μήνυμά του στο Twitter ο Αλτούν, κάνοντας αναφορά και στο αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016 στην Τουρκία.

«Πιστεύουμε ότι αυτές οι ανάρμοστες δηλώσεις που δεν έχουν καμία θέση στη διπλωματία από έναν υποψήφιο στις προεδρικές εκλογές από τη σύμμαχό μας στο ΝΑΤΟ, τις ΗΠΑ, είναι απαράδεκτες προς την νυν διοίκηση επίσης», τόνισε.

Η προοπτική των αμερικανο-τουρκικών σχέσεων

Αν και προς το παρόν δεν υπάρχει κάποιο σχόλιο από το επιτελείο της προεκλογικής εκστρατείας του Τζο Μπάιντεν, αναλυτές εκτιμούν ότι η μέχρι τώρα δημόσια στάση του απέναντι στην Τουρκία δεν πρέπει να της δημιουργεί προσδοκίες, αλλά το αντίθετο:

«Μια προεδρία του Μπάιντεν μπορεί να οδηγήσει τη σχέση μεταξύ των δύο χωρών σε περαιτέρω χάσμα», σύμφωνα με μια ανάλυση του Dr. Adam McConnel, καθηγητή τουρκικής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Sabanci στην Κωνσταντινούπολη, που είχε δημοσιεύσει τον Ιούνιο το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu.

Ο αρθρογράφος αναφέρεται στην συνέντευξη Μπάιντεν στους New York Times, σημειώνοντας ότι «τα σχόλια του Μπάιντεν προφανώς δεν αντιπροσωπεύουν ηλιόλουστους ουρανούς για τις τουρκοαμερικανικές σχέσεις σε περίπτωση που εκλεγεί Πρόεδρος των ΗΠΑ».

Ο ίδιος υποστηρίζει ότι «η στάση του Μπάιντεν απέναντι στην Τουρκία δεν δημιουργεί μια αίσθηση ελπίδας ή προσδοκίας. Το αντίθετο: μια προεδρία του Μπάιντεν μπορεί να οδηγήσει τη σχέση μεταξύ των δύο εταίρων του ΝΑΤΟ σε περαιτέρω χάσμα ή καταστροφή.

Τα δημόσια σχόλια του Μπάιντεν σχετικά με την Τουρκία αντικατοπτρίζουν την κακομεταχείριση και τη διαστρεβλωμένη παραπληροφόρηση σχετικά με την Τουρκία που τώρα περνάει στα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης», αναφέρει ο αρθρογράφος και συμπληρώνει ότι οι δηλώσεις Μπάιντεν δείχνουν την προθυμία τους για περαιτέρω «άμεση εμπλοκή των ΗΠΑ στην εγχώρια πολιτική της Τουρκίας παρά την υπερβολική οργή που αισθάνονται οι Τούρκοι πολίτες έναντι των ΗΠΑ για ακριβώς αυτή τη συμπεριφορά στο παρελθόν.

Η σχέση του Μπάιντεν με την Άγκυρα ως Προέδρου θα είναι καταδικασμένη από την αρχή εάν επιμείνει σε μια τέτοια προσέγγιση» καταλήγει ο αρθρογράφος.