Ο λόγος των ΜΜΕ στο μικροσκόπιο ενός νέου πανεπιστημιακού Εργαστηρίου

Ένα νέο Εργαστήριο που μεταξύ των ενδιαφερόντων του θα έχει και τις λειτουργίες του δημοσιογραφικού λόγου ξεκίνησε αυτό το καλοκαίρι τη λειτουργία του στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Το Εργαστήριο Μελέτης Κοινωνικών Θεμάτων, Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και Εκπαίδευσης (ΜΕ.Κ.ΘΕ.Μ.Ε) ανήκει στη Σχολή Επιστημών Αγωγής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων – Π.Τ.Ν. και καλύπτει διδακτικές και ερευνητικές ανάγκες στα γνωστικά αντικείμενα της Ελληνικής Γλώσσας, του Πολιτισμού και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, καθώς και της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης, περιλαμβάνοντας δύο πολύ δυναμικές ερευνητικές μονάδες, αυτή της Ελληνικής Γλώσσας, Πολιτισμού και ΜΜΕ, και αυτή των Κοινωνικών Διακρίσεων, Έμφυλης Ταυτότητας και Εκφοβισμού στο Σχολείο.

To εργαστήριο θα αποτελέσει χώρο έρευνας, ανάλυσης, διδασκαλίας και διάσωσης της Νέας Ελληνικής Γλώσσας με τη δημιουργική αξιοποίηση των σύγχρονων ραδιοτηλεοπτικών και έντυπων media αφενός, και αφετέρου μελέτης κρίσιμων και ευαίσθητων κοινωνικών θεμάτων όπως οι κοινωνικές ανισότητες, η ξενοφοβία, η ομοφοβία και ο εκφοβισμός. Στο πλαίσιο αυτό θα προσφέρει μαθήματα, επιμορφωτικά σεμινάρια, καθώς και εξειδικευμένα προγράμματα, όπως θερινά σχολεία και άλλα επιμορφωτικά προγράμματα, συνεισφέροντας στη διαμόρφωση ενός πολυπολιτισμικού και δυναμικού εκπαιδευτικού περιβάλλοντος με σεβασμό στη διαφορετικότητα, την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης και την άμβλυνση των κοινωνικών διακρίσεων.

Η αναγκαιότητα της ίδρυσης του εργαστηρίου υπαγορεύεται από την κρισιμότητα των θεμάτων που μελετά. Οι κοινωνικές διακρίσεις, η ξενοφοβία και ο ρατσισμός, ο σχολικός εκφοβισμός και η σχολική διαμεσολάβηση, η έκφραση φύλου και η ομοφοβία βρίσκονται στο επίκεντρο του κοινωνικού, εκπαιδευτικού και επιστημονικού ενδιαφέροντος. Επιπλέον, θεωρείται επιβεβλημένη η συστηματική ακαδημαϊκή ενασχόληση με θέματα τα οποία αφορούν στη δημοσιοποίηση της δυναμικής της ελληνικής γλώσσας, στις επιρροές της γλώσσας των ΜΜΕ και των δημόσιων λόγων που εκπέμπονται από αυτά στους φυσικούς ομιλητές, ειδικά σε εποχές κρίσης.

Οι στόχοι

Στο πλαίσιο της ανάδειξης της πολιτισμικής εγγραμματοσύνης των ΜΜΕ, η δράση και η προσφορά του Εργαστηρίου θα επικεντρώνεται στις κατευθύνσεις της υποστήριξης και διάδοσης του ελληνικού πολιτισμού και ελληνικής γλώσσας στα σύγχρονα ελληνικά και διεθνή ΜΜΕ (κυρίως ευρωπαϊκά και αμερικανικά), της μελέτης και ανάλυσης της ελληνικής γλώσσας και των επιδράσεων που αυτή δέχεται από την κυρίαρχη παρουσία των μέσων ενημέρωσης, αλλά και της εμβάθυνσης και  εμπλουτισμού της παιδευτικής και παιδαγωγικής λειτουργίας του δημοσιογραφικού λόγου.

Το λογότυπο του νέου Εργαστηρίου

Στα ενδιαφέροντά του περιλαμβάνεται επίσης ο αναστοχασμός των εννοιών των γλωσσικών και ορθογραφικών λαθών στη γλώσσα και στην επικοινωνία, καθώς και της δυναμικής της γλωσσικής παρέκκλισης στα ΜΜΕ και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η συστηματική μελέτη της σχέσης των διαλέκτων της ελληνικής γλώσσας με τον σύγχρονο δημοσιογραφικό και διαφημιστικό λόγο, η συγχρονική έρευνα της μετα – μνημονιακής γλώσσας στα σύγχρονα ΜΜΕ, η μελέτη των απεικονίσεων και γλωσσικών αναπαραστάσεων της κρίσης στα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης είναι επίσης μεταξύ των θεμάτων που μπαίνουν σε πρώτη προτεραιότητα. Επιπλέον, επιδιώκει την ευρύτερη μελέτη της ελληνικής γλώσσας από κοινωνιογλωσσολογική σκοπιά και την επιστημονική συμβολή σε ζητήματα γλωσσικής πολιτικής, αλλά και τον διαμοιρασμό καλών πρακτικών για την αντιμετώπιση της ρητορικής του μίσους στα ευρωπαϊκά ΜΜΕ.

Τέλος, το Εργαστήριο αυτό θα προωθήσει την ανάπτυξη ακαδημαϊκών συνεργειών και συνεργασιών με εθνικά και διεθνή ερευνητικά κέντρα και κοινωνικούς φορείς για την ανάπτυξη κοινών ερευνητικών δράσεων, ενώ θα διοργανώσει επιστημονικές εκδηλώσεις (ημερίδες, συνέδρια, σεμινάρια, ομιλίες, βιωματικά εργαστήρια κ.ά.) και θα συνδράμει στην εκπόνηση δημοσιεύσεων και εκδόσεων στην Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό.

Ως μέλη του ΜΕ.Κ.ΘΕ.Μ.Ε εγγράφονται καθηγητές, ερευνητές, φοιτητές, εκπαιδευτικοί και άλλοι συνεργαζόμενοι με τις ερευνητικές ομάδες που δραστηριοποιούνται σε ερευνητικά και εκπαιδευτικά έργα στα πεδία και θεματικές που θεραπεύει το Εργαστήριο.  Το Εργαστήριο διευθύνεται από την κ. Νικολέττα Τσιτσανούδη – Μαλλίδη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γλωσσολογίας και Ελληνικής Γλώσσας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Ακαδημαϊκή Διευθύντρια του Διεθνούς Θερινού Πανεπιστημίου «Ελληνική Γλώσσα, Πολιτισμός και ΜΜΕ». Ο προγραμματισμός των δράσεων του Εργαστηρίου σε σχέση με τη γλώσσα και την επικοινωνία θα ανακοινωθεί το προσεχές διάστημα.