Χωρίς ψευδαισθήσεις

Η επίσκεψη του γερμανού υπουργού Εξωτερικών Χάικο Μάας στην Αθήνα και εν συνεχεία η μετάβασή του στην Άγκυρα ήταν, εξαρχής, μία δύσκολη διπλωματική άσκηση. Το αρχικό σχέδιο του Βερολίνου και ειδικότερα της γερμανικής Καγκελαρίας για μία προληπτική διαχείριση και αποτροπή πιθανής ελληνοτουρκικής κλιμάκωσης στην Ανατολική Μεσόγειο ήταν φιλόδοξο. Ναυάγησε όμως σχετικά γρήγορα, καθώς η περιοχή μοιάζει με «κατσαρόλα που καίει». Και αν μία χώρα, όπως η Γερμανία, δεν είναι συνηθισμένη να διαχειρίζεται τόσο «εύφλεκτα υλικά», μπορεί να έλθει αντιμέτωπη με δυσάρεστες εκπλήξεις.

Σύμφωνα με την αρχική γερμανική εκτίμηση, η επιλογή της επανάληψης των διερευνητικών επαφών θα ήταν μία εύκολη διέξοδος εκτόνωσης της συσσωρευμένης έντασης. Η Αθήνα δεν είχε, κατ’ αρχήν, λόγο να αρνηθεί την επανάληψή τους υπό την προϋπόθεση ότι θα τηρούνταν ορισμένες προϋποθέσεις. Άλλωστε, δεν είναι δεσμευτικές, υπάρχει εμπειρία στη διεξαγωγή τους και ένα κεκτημένο που δεν μπορεί να αγνοηθεί από τους διεξαχθέντες, μέχρι το 2016, 60 γύρους συνομιλιών. Αυτό όμως που κατέστη σαφές ήδη από την «τριμερή του Βερολίνου» ήταν ότι η τουρκική πλευρά είχε μία δυσανεξία στην έναρξη διαλόγου – παρά τις δημόσιες δηλώσεις από όλη την τουρκική πολιτική ηγεσία ότι τον επιθυμεί.

Δεν είναι βέβαιο ότι θα μάθουμε με ακρίβεια όσα συζητήθηκαν πίσω από κλειστές πόρτες για τις συναντήσεις του κ. Μάας στην Αθήνα και στην Άγκυρα. Αυτή τη στιγμή όμως, ουσιαστικές προϋποθέσεις για την αποκατάσταση ενός διαύλου συζήτησης και επαφής των δύο πλευρών δεν φαίνεται να υπάρχουν. Ο κ. Μάας μοιάζει να ήλθε στην Αθήνα κυρίως για να ακούσει πως θα μπορούσε να επανασυγκολληθεί η προσπάθεια που το Βερολίνο ξεκίνησε τον Ιούλιο. Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης υπήρξε, σύμφωνα με τις πληροφορίες, σαφής για τις ελληνικές θέσεις.

Κρίνοντας από τις δηλώσεις του Μεβλούτ Τσαβούσογλου μετά από τη δική του συνάντηση με τον «επισκέπτη από τη Γερμανία», η ατμόσφαιρα είναι βαριά. Και η συζήτηση των «27» στο άτυπο Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ αύριο και μεθαύριο στο Βερολίνο θα είναι γεμάτη αγκάθια.