Στην κόψη του ξυραφιού η κατάσταση στην αν. Μεσόγειο – Απασφάλισε ο Ερντογάν, ανησυχία σε ΕΕ και ΗΠΑ

Στην κόψη του ξυραφιού, βρίσκεται η κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο, με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν να απειλεί πλέον ανοιχτά με πόλεμο την Ελλάδα, καταδεικνύοντας την ανένδοτη στάση του απέναντι στις προσπάθειες αποκλιμάκωσης της έντασης.

Η κύρωση από τη βουλή των συμφωνιών για την ΑΟΖ, με Ιταλία και ιδιαίτερα με την Αίγυπτο, έχουν εκνευρίσει το σουλτάνο, που προχώρησε σε νέες εμπρηστικές δηλώσεις, ενώ όπως φαίνεται και από την αντίδραση των τουρκικών ΜΜΕ, η Άγκυρα, δεν καλοδέχτηκε ούτε την ανακοίνωση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, για επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στο Ιόνιο, στα 12 μίλια.

Την ίδια ώρα  οι Βρυξέλλες, αν και ανησυχούν για την κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο, παραπέμπουν στις καλένδες τις όποιες αποφάσεις εις βάρος της Τουρκίας, όπως φάνηκε και από δηλώσεις ανώτατου ευρωπαίου αξιωματούχου, ο οποίος δήλωσε πως είναι καλύτερα να χρησιμοποιούμε τον όρο «επιλογές» και όχι «κυρώσεις», ενώ το ΝΑΤΟ συνεχίζει να τηρεί πολιτική ίσων αποστάσεων, αναγκάζοντας τον  έλληνα υπουργό Αμυνας, να πει ότι αυτή η επιζήμια για τη χώρα μας πολιτική «δεν είναι αποδεκτή».

Κι όλα αυτά ενώ το Βερολίνο, συνεχίζει να παρεμβαίνει περισσότερο ως ουδέτερος διαμεσολαβητής παρά ως Ευρωπαίος σύμμαχος της Ελλάδας, επιμένοντας στην ανάγκη διμερούς διαλόγου και «χαϊδεύοντας» τον Ερντογάν, όπως αποκάλυψε ένας διάλογος του επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ με τη Γερμανίδα υπουργό Άμυνας, τον οποίο πρόδωσε ένα ανοιχτό μικρόφωνο.

Η ελληνική κυβέρνηση, από την πλευρά της,  διαμηνύει τόσο σε Άγκυρα, όσο και σε Βερολίνο πως η προκλητικότητα και η επιθετικότητα της Τουρκίας που συνεχώς εντείνεται υπερβαίνει τις διαφορές μεταξύ δύο χωρών αλλά αφορά στην υπεράσπιση του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Κάτι που αναμένεται να επαναλάβει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, στην άτυπη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, «Gymnich», αύριο Πέμπτη και την Παρασκευή στο Βερολίνο.

Επικοινωνία Τραμπ – Μητσοτάκη

Η κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο, ανησυχεί και τις ΗΠΑ, οι οποίες εμφανίζονται δυσαρεστημένες με την Άγκυρα λόγω της συνάντησης του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με την ηγεσία της Παλαιστινιακής οργάνωσης Χαμάς, την παραμονή της επίσκεψης του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, στο Ισραήλ. Χαρακτηριστικό είναι το τηλεφώνημα που έκανε το βράδυ της Τετάρτης, ο Ντόναλντ Τραμπ, στον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Σύμφωνα με την ενημέρωση από το πρωθυπουργικό γραφείο, «ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ τηλεφώνησε στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη προκειμένου να συζητήσουν τις τελευταίες εξελίξεις στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο(…) Ο πρωθυπουργός έθεσε το ζήτημα των αποσταθεροποιητικών ενεργειών της Τουρκίας, που βάζουν σε κίνδυνο την ειρήνη και τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή και δοκιμάζουν τη συνοχή του ΝΑΤΟ.

»Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να συμβάλει ουσιαστικά στην αποκλιμάκωση υπό την προϋπόθεση ότι η Τουρκία θα σταματήσει άμεσα τις προκλητικές της ενέργειες».

Το άτυπο συμβούλιο των ΥΠΕΞ της ΕΕ

Την θέση ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη για διάλογο, όχι όμως υπό το καθεστώς απειλών και προκλήσεων αναμένεται να επαναλάβει και ο Νίκος Δένδιας, που την Πέμπτη μεταβαίνει στο Βερολίνο, προκειμένου να συμμετάσχει στην άτυπη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης («Gymnich»).

Οι συνομιλίες θα εστιασθούν μεταξύ άλλων στην κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο υπό το πρίσμα της κλιμακούμενης τουρκικής παραβατικότητας, και ο έλληνας ΥΠΕΞ, αναμένεται να επαναλάβει, όσα είπε έχοντας δίπλα του τον γερμανό ομόλογό του Χάικο Μάας πως η Αθήνα προσβλέπει σε ένα κατάλογο κυρώσεων κατά της Τουρκίας και ότι η προκλητικότητα και η επιθετικότητα της Τουρκίας που συνεχώς εντείνεται υπερβαίνει τις διαφορές μεταξύ δύο χωρών. Όπως είχε τονίσει «αφορά την αξιοπιστία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και για αυτό και δε χωρούν διπλά σταθμά».

Αξίζει να σημειωθεί ότι στο περιθώριο του συμβουλίου, το πρωί της Πέμπτης 27 Αυγούστου, ο Νίκος Δένδιας θα συναντηθεί με τον ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ.

Μπορέλ: Ανησυχητική τροπή έλαβαν οι εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο

«Ανησυχητική τροπή» έλαβαν οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο τον Αύγουστο αναφέρει στο μπλογκ του ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής , τονίζοντας ότι βασικός στόχος της ΕΕ είναι η ισχυρή αλληλεγγύη προς τα κράτη-μέλη που απειλούνται.

Πιο συγκεκριμένα ο Ζοζέπ Μπορέλ υπογραμμίζει ότι «ο βασικός μας στόχος είναι και παραμένει να δείξουμε ισχυρή αλληλεγγύη στα κράτη μέλη της ΕΕ που απειλούνται, ενώ προσπαθούμε να μειώσουμε τις εντάσεις και να επιτρέψουμε στον διάλογο και τις διαπραγματεύσεις για την αντιμετώπιση των ζητημάτων, τα οποία είναι πολύ περίπλοκα».

Παράλληλα, ο κ. Μπορέλ υπογραμμίζει ότι «τον Αύγουστο, οι εξελίξεις πήραν μια ανησυχητική τροπή, και συμφωνήσαμε να στείλουμε ένα σαφές μήνυμα ότι η Τουρκία πρέπει να σταματήσει τις παράνομες δραστηριότητες γεώτρησης και να εργαστεί για την αποκλιμάκωση της κατάστασης και ότι όλες οι επιλογές βρίσκονται στο τραπέζι».

Επιπροσθέτως, ο Ύπατος Εκπρόσωπος επισημαίνει ότι «οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας είναι πολύπλοκες και πολύπλευρες: η Τουρκία είναι ένας σημαντικός γείτονας και εταίρος για την Ευρώπη σε πολλούς τομείς, ένας κρίσιμος σύμμαχος στο ΝΑΤΟ . Και οι δύο πλευρές θέλουν να διατηρήσουν ένα πλαίσιο συνεργασίας για τη μετανάστευση. Ωστόσο, η τουρκική εγχώρια δυναμική και ο περιφερειακός της ρόλος είναι ολοένα και πιο προβληματικός με εμπλοκή της τουρκικής εξουσίας, επίσης στη Συρία, τη Λιβύη και αλλού».

Τέλος, σημειώνει ότι «πρέπει να καθορίσουμε μια σταθερή και ισορροπημένη μακροπρόθεσμη στρατηγική για τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, βασισμένη καταρχάς στην αλληλεγγύη με τα πλέον ενδιαφερόμενα κράτη μέλη, αλλά επίσης γνωρίζοντας ότι η διπλωματία μπορεί να λειτουργήσει εφόσον όλες οι πλευρές επενδύσουν στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης».

Η «εργαλειοθήκη επιλογών» της ΕΕ

Η ΕΕ πάντως φαίνεται να παραπέμπει στις καλένδες την επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας.

Προκειμένου να γίνει σαφές ότι η ΕΕ αυτή τη χρονική στιγμή δεν θα σπεύσει να λάβει κάποιου είδους απόφαση για κυρώσεις εις βάρος της Τουρκίας, ανώτατος αξιωματούχος της ΕΕ αφενός είπε ότι καλύτερο είναι να χρησιμοποιούμε τον όρο «επιλογές» και όχι «κυρώσεις», αφετέρου αποσαφήνισε ότι δεν πρόκειται να ληφθούν αποφάσεις πριν από τη Σύνοδο Κορυφής στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου.

Σύμφωνα με τον ευρωπαίο αξιωματούχο, ο Ζοζέπ Μπορέλ, αναμένεται να παρουσιάσει «διαφορετικές επιλογές απέναντι στην παράνομη τουρκική συμπεριφορά στην Ανατολική Μεσόγειο».

O ίδιος αξιωματούχος έκανε λόγο για μια «πολύπλοκη και δύσκολη κατάσταση» στην περιοχή, ενώ αναφορικά με τις κυρώσεις, επισήμανε ότι ο όρος «επιλογές» καλύπτει μια πιο ευρεία έννοια.

«Έξαλλοι οι Τούρκοι»

Την ίδια ώρα, η Γερμανία, που έχει την προεδρία της ΕΕ αυτό το εξάμηνο, επιμένει να τηρεί στάση ουδέτερου διαμεσολαβητή, με την Άνγκελα Μέρκελ να φέρεται ότι θα προσπαθήσει για άλλη μια φορά να κατευνάσει τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν την Παρασκευή.

Το παρασκήνιο των γερμανικών επαφών με την Ελλάδα και την Τουρκία για τη μεταξύ τους ένταση αποκαλύφθηκε – έστω και άθελα – κατά τη διάρκεια δηλώσεων του επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ και της Γερμανίδας υπουργού Άμυνας.

Ένα ανοιχτό μικρόφωνο «πρόδωσε» έναν ενδιαφέροντα διάλογο του Μπορέλ με την Άνεγκρετ Κράμπ Κάρενμπαουερ και αποκάλυψε την ανένδοτη στάση της Τουρκίας απέναντι στις απόπειρες αποκλιμάκωσης της κατάστασης στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

Ερωτηθείσα την Τετάρτη από τον ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής πώς εξελίχθησαν οι επαφές με Αθήνα και Άγκυρα, η Γερμανίδα υπουργός Άμυνας, η οποία προφανώς δεν είχε αντιληφθεί ότι το μικρόφωνο ήταν ανοιχτό, απάντησε: «Δύσκολα. Λίγο πιο ομαλά με την ελληνική πλευρά, αλλά πολύ δύσκολα με την τουρκική πλευρά».

Ο Μπόρελ απάντησε ότι «οι Τούρκοι είναι πολύ εκνευρισμένοι με τη συμφωνία της Ελλάδας με την Αίγυπτο» και ότι «πιστεύουν ότι οι Έλληνες δεν είναι αξιόπιστοι». «Η Άνγκελα Μέρκελ θα ενημερώσει τον Ερντογάν την Παρασκευή» του απάντησε η γερμανίδα υπουργός.

Σε δηλώσεις της στους δημοσιογράφους, η κ. Καρενμπάουερ δήλωσε ότι η ελληνοτουρκική κρίση δεν είναι μόνο θέμα των δυο χωρών, αλλά «μας άφορα όλους την ΕΕ και το ΝΑΤΟ».

«Η Γερμανία προσπαθεί να μεσολαβήσει και να δρομολογήσει πολιτική λύση. Πρόκειται για σύνθετα ζητήματα, δεν λύνονται από τη μια στιγμή στην άλλη. Με τους κ. Παναγιωτόπουλο και (τον κύπριο υπουργό Άμυνας) Πετρίδη συμφωνήσαμε στην ανάγκη αποκλιμάκωσης» πρόσθεσε η υπουργός Άμυνας.

“Çok zor. Yunan tarafında biraz daha kolay ama Türk tarafında çok sert.”

AB Yüksek Temsilcisi Borrell, Almanya Savunma Bakanı Karrenbauer’e Alman Dışişleri Bakanı Maas’ın #Yunanistan ve #Türkiye ziyaretlerinin nasıl geçtiği sorusuna Karrenbauer'in yanıtı. pic.twitter.com/he2xdWVBvm

— EHA MEDYA (@eha_medya) August 26, 2020

Τραβάει το σκοινί ο Ερντογάν

Στο μεταξύ, η Αγκυρα τραβάει κι άλλο το σκοινί των προκλήσεων με τον τούρκο πρόεδρο Ταγιπ Ερντογάν να απειλεί πλέον ανοιχτά με πόλεμο την Ελλάδα.

Στις νέες εμπρηστικές του δηλώσεις  κατά τη διάρκεια εκδήλωσης στην επέτειο για τη Μάχη της Μαντζικέρτ ο τούρκος πρόεδρος τόνισε ότι αυτoί που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν σε άθλια κατάσταση την Ανατολία τώρα κάνουν ψευτομαγκιες στο Αιγαίο, είναι σαν την ψυχολογία να σφυρίζουν μέσα στο νεκροταφείο.

«Καλούμε τους συνομιλητές μας να μείνουν μακριά από λάθη που θα τους προκαλέσουν καταστροφή», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος σημειώνοντας επίσης ότι η Τουρκία δεν θα κάνει «καμία παραχώρηση» και θα κάνει οτιδήποτε είναι απαραίτητο για να εξασφαλίσει τα δικαιώματά της στη Μαύρη θάλασσα, τη Μεσόγειο και το Αιγαίο.

«Δεν θα συμβιβαστούμε σε αυτά που είναι δικά μας… Είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε οτιδήποτε είναι απαραίτητο», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος.

Ο φόβος δεν ωφελεί στον θάνατο. Η  Τουρκία στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο και στη Μαύρη Θάλασσα θα πάρει αυτό που δικαιούται, είπε και πρόσθεσε:

«Όπως δεν έχουμε βλέψεις στα δικαιώματα και στην κυριαρχία και τα συμφέροντα κανενός έτσι δεν θα υποχωρήσουμε από τα δικά μας. Γι’ αυτό είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε οτιδήποτε πολιτικό, οικονομικό και στρατιωτικό. Τους καλούμε να συμμαζευτούν να αποφύγουν ενέργειες που θα τους οδηγήσουν σε καταστροφή», είπε χαρακτηριστικά

Η Τουρκία δεν είναι μια χώρα που πρέπει να δοκιμαστεί η υπομονή, η δυνατότητα και η αποφασιστικότητα της . Αυτό πρέπει να το καταλάβουν όλοι. Αν λέμε πως το κάνουμε, σημαίνει πως το κάνουμε και πληρώνουμε και το τίμημα. Αν υπάρχει κανείς που θέλει να μας αντιμετωπίσει και να πληρώσει τίμημα ας έρθει. Αν δεν υπάρχει , ας φύγουν από μπροστά μας να κάνουμε τη δική μας δουλειά».

#Canlı: Cumhurbaşkanı Erdoğan, Malazgirt Zaferinin 949. Yıl Dönümü Kutlama Programında konuşuyor https://t.co/PeThM7WfYt

— AA Canlı (@AACanli) August 26, 2020

Σε ύψιστη επιφυλακή οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις

Σε ύψιστη επιφυλακή είναι στο μεταξύ, οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας μας, καθώς οι εμπρηστικές δηλώσεις Ερντογάν εκλαμβάνονται από κύκλους της Αθήνας ως προάγγελος κακών εξελίξεων, όπως αναφέρει το MEGA.

Σε αυτό το πλαίσιο οι ένοπλες δυνάμεις Ελλάδας, Ιταλίας, Γαλλίας και Κύπρου διεξάγουν από αύριο ως την Παρασκευή μεγάλη αεροναυτική άσκηση μήνυμα αποφασιστικότητας προς τον Ερντογάν.

Πώς σχολιάζει ο γερμανικός Τύπος τη στάση της Τουρκίας

Στις διαμεσολαβητικές επαφές του Γερμανού υπ. Εξωτερικών Χάικο Μάας σε Αθήνα και Άγκυρα αναφέρεται σχόλιο της Süddeutsche Zeitung: «Στην πραγματικότητα δεν έχει κανείς να ζηλέψει τίποτα από τον Χάικο Μάας. Η διαμεσολάβηση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας δεν θα ήταν ευχάριστη ακόμη και για τους πιο έμπειρους διπλωμάτες, πόσο μάλλον για κάποιον όπως ο Χάικο Μάας. Η Αθήνα και η Άγκυρα δεν διαφωνούν μόνο για την τρέχουσα διαμάχη για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο. Τα δυο γειτονικά κράτη διάκεινται εχθρικά το ένα προς το άλλο εδώ και πάνω από εκατό χρόνια, μια εχθρότητα που άλλοτε υφέρπει κι άλλοτε εκδηλώνεται πολύ, πάρα πολύ ανοιχτά. Aν και τα δύο κράτη είναι μέλη του ΝΑΤΟ, αυτή η εχθρότητα δυστυχώς έχει διατηρηθεί μέχρι σήμερα. Και τα δύο κράτη προτιμούν να καταφεύγουν σε πολεμικούς θεατρινισμούς, όταν δεν καταφέρνουν τους στόχους τους με νηφάλια επιχειρήματα. Αυτό συμβαίνει και τώρα».

Το σχόλιο, όπως αναφέρει η Deutsche Welle,  συνεχίζει παρατηρώντας για την ελληνοτουρκική διένεξη: «Οι Τούρκοι στέλνουν ερευνητικά σκάφη που συνοδεύονται από πολεμικά πλοία για αναζήτηση ορυκτών πόρων σε ύδατα στα οποία, σύμφωνα με την ελληνική ερμηνεία, δεν έχουν καμία δουλειά να κάνουν έρευνες. Οι Έλληνες, που έχουν δίκιο, τουλάχιστον καταρχήν, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, δεν μπορούν να σκεφτούν κάτι πιο έξυπνο από το να στείλουν αμέσως στην περιοχή το δικό τους ναυτικό (…) Tίποτα από όλα αυτά δεν είναι σοφό. Αλλά είναι επικίνδυνο. Μια φορά ήδη έπρεπε να παρέμβει η καγκελάριος –προφανώς την τελευταία στιγμή- ( …)»

Για τις συνομιλίες του Μάας, ο σχολιαγράφος σημειώνει: «Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του ταξιδιού του Χάικο Μάας για διαμεσολάβηση μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, ένα πράγμα διαφαίνεται από καιρό, ότι οι δύο πλευρές δεν θέλουν ούτε μπορούν να λύσουν τη σύγκρουση μόνες τους. Επίσης o στόχος, που πρέπει να επιδιωχθεί με μια διαμεσολάβηση, είναι αγανωρίσιμος: αυτό που απαιτείται είναι μια διαπραγματευτική λύση, που οδηγεί σε μια λίγο-πολύ δίκαιη κατανομή του ορυκτού πλούτου χωρίς να αμφισβητούνται τα σύνορα των χωρών που υπάρχουν εδώ και 100 χρόνια». Κλείνοντας το σχόλιο συνοψίζει λέγοντας ότι τις επόμενες εβδομάδες και μήνες είναι καθήκον του Βερολίνου και ειδικά του ίδιου του Χάικο Μάας να «γεμίζει με διπλωματία την απόσταση που χωρίζει την τρέχουσα κατάσταση από τον επιδιωκόμενο στόχο. Εάν δεν το καταφέρει, το ξέσπασμα της στρατιωτικής βίας είναι σχεδόν προδιαγεγραμμένο».

Η πολιτική ίσων αποστάσεων του γγ του ΝΑΤΟ

Πολιτική ίσων αποστάσεων έναντι της Ελλάδας και της Τουρκίας τήρησε και την Τετάρτη ο ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, στο πλαίσιο της Άτυπης Συνόδου των υπουργών Άμυνας της ΕΕ στο Βερολίνο στην οποία παρίσταται. Ο ΓΓ του ΝΑΤΟ εξέφρασε την ανησυχία του για την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο και χαιρέτισε τις μεσολαβητικές προσπάθειες της Γερμανίας.

«Ανησυχούμε για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι αποκλιμάκωση, είναι διάλογος. Η Τουρκία και η Ελλάδα είναι και οι δύο σημαντικοί Σύμμαχοι του ΝΑΤΟ εδώ και πολλά χρόνια. Και πρέπει να βρούμε έναν τρόπο επίλυσης της κατάστασης στην ανατολική Μεσόγειο, βάσει του πνεύματος της συμμαχικής αλληλεγγύης και του διεθνούς δικαίου, και χαιρετίζω τις προσπάθειες της Γερμανίας να μεσολαβήσει για να βρει έναν δρόμο προς τα εμπρός» δήλωσε ο κ. Στόλτενμπεργκ.

«Η πολιτική ίσων αποστάσεων του ΝΑΤΟ είναι επιζήμια για τη χώρα μας αλλά και για τη συνοχή της Συμμαχίας και συνεπώς δεν είναι αποδεκτή», είπε από την πλευρά του ο Νίκος Παναγιωτόπουλος, σε συνάντηση που είχε στο περιθώριο της συνόδου με τον ΓΓ του ΝΑΤΟ.