Επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 μίλια στο Ιόνιο: Οι δεσμεύσεις Μητσοτάκη και οι επιφυλάξεις της αντιπολίτευσης με το βλέμμα στο …Αιγαίο

Η επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης («χωρικά ύδατα) στο Ιόνιο από τα 6 στα 12 μίλια που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός, κατά τη σημερινή συνεδρίαση της βουλής για την κύρωση των συμφωνιών με Ιταλία και Αίγυπτο για τις ΑΟΖ, έγινε δεκτή με επιφυλάξεις από την αντιπολίτευση.

Μεγαλώνει προς δυσμάς και επιφυλάσσεται…

Οι κύριοι φόβοι που εκφράστηκαν κυρίως από την ελάσσονα αντιπολίτευση αφορούσαν στην ερμηνεία που μπορεί να δοθεί διεθνώς, η «προς δυσμάς» επέκταση των χωρικών υδάτων της Ελλάδας σημαίνει έμμεση αποδοχή της τουρκικής επιχειρηματολογίας ότι το Αιγαίο αποτελεί μια «ειδική περίπτωση» στην οποία το διεθνές δίκαιο έχει πιο ελαστική εφαρμογή.

Αντίθετα η αντιπαράθεση με το ΣΥΡΙΖΑ και προσωπικά του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Αλέξη Τσίπρα για το συγκεκριμένο ζήτημα είχε άλλα χαρακτηριστικά.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ υπενθύμιζε τις αντιδράσεις της ΝΔ στην ανάλογη εξαγγελία Κοτζιά το 2019 και ο πρωθυπουργός κατηγόρησε τον κ. Τσίπρα ότι δεν προχώρησε επί των ημερών της δικής του διακυβέρνησης.

Ανακοινώνοντας ο κ. Μητσοτάκης κατά την πρωτολογία του ότι θα έρθει άμεσα νομοσχέδιο που θα επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη «σε μία θαλάσσια περιοχή -συγκεκριμένα αυτή του Ιονίου και των Ιονίων Νήσων μέχρι και το Ακρωτήριο Ταίναρο της Πελοποννήσου» τόνισε χαρακτηριστικά:

«Η Ελλάδα μεγαλώνει. Το έχουν πει κι άλλοι, εμείς όμως είμαστε αυτοί που το κάνουμε πράξη» και έκανε λόγο για την άσκηση ενός αδιαμφισβήτητου κυριαρχικού δικαιώματός μας, σύμφωνα με το άρθρο 3 της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας».

Μάλιστα ο κ. Μητσοτάκης έκανε λόγο για «ένα δικαίωμα, το οποίο η χώρα μας επιφυλάσσεται να ασκήσει μελλοντικά και σε άλλες θαλάσσιες περιοχές. Και το οποίο έχουν ήδη ασκήσει οι γείτονές μας. Με σεβασμό στη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας και την εφαρμογή της μέσης γραμμής, εκεί που η απόσταση μεταξύ των ακτών είναι μικρότερη από τα 24 μίλια».

Στο πλαίσιο αυτό ο Νίκος Δένδιας θα επισκεφθεί τα Τίρανα για να συζητήσει με την αλβανική κυβέρνηση την οριστική επίλυση της εκκρεμότητας οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών, ενώ είχε ήδη ενημερώσει τους υπουργούς Εξωτερικών της Ιταλίας και της Αλβανίας για τη σημερινή ανακοίνωση του κ. Μητσοτάκη.

Καλοδεχούμενη η κυβίστηση

Στην κατεύθυνση μιας συνολικής κριτικής πάντως που έκανε ο κ. Τσίπρας για «σημαία ευκαιρίας» στα εθνικά θέματα από τη ΝΔ απάντησε στον κ. Μητσοτάκη λέγοντας:

«Δεν έχω παρά να θυμηθώ τι λέγατε ένα χρόνο πριν σχεδόν για την ειλημμένη απόφαση της τότε Κυβέρνησης να επεκτείνει τα χωρικά ύδατα στα δώδεκα μίλια στο Ιόνιο όταν το ανακοινώσαμε στην αποχώρηση τότε του κ. Κοτζιά από το Υπουργείο Εξωτερικών και όταν ανακοίνωσα ότι μετά τις ευρωεκλογές θα το φέρω στη Βουλή με νόμο κι όχι με Προεδρικό Διάταγμα.

Έχω εδώ να σας καταθέσω τις δηλώσεις του υπεύθυνου τομεάρχη τότε της Νέας Δημοκρατίας, του κ. Κουμουτσάκου. Έλεγε «με πρωτοφανή επιπολαιότητα ο κ. Κοτζιάς και ο κ. Τσίπρας χωρίζουν τη χώρα στη μέση. Προαναγγέλλουν την επέκταση των χωρικών μας υδάτων μόνο στο Ιόνιο και μάλιστα με τη συγκατάθεση του κ. Τσίπρα».

Για τον Κοτζιά έλεγε. «Έδωσαν τη δυνατότητα στην Τουρκία να επιμείνει στη γνωστή της θέση ότι στο Αιγαίο δεν μπορεί να εφαρμοστεί πλήρως το δίκαιο της θάλασσας, διότι δήθεν πρόκειται για ειδική περίπτωση. Για μία ακόμη φορά η Κυβέρνηση με φθηνούς εντυπωσιασμούς υποσκάπτει θεμελιώδεις θέσεις της εξωτερικής μας πολιτικής».

Αυτά λέγατε. Σήμερα σηκωθήκατε όλοι όρθιοι να πανηγυρίσατε, αλλά αυτά λέγατε πέρυσι.

«Αν υιοθετηθεί το σκεπτικό της Κυβέρνησης τότε θα γίνει πράξη μια τμηματική επέκταση των χωρικών μας υδάτων γεγονός που δημιουργεί αρνητικό προηγούμενο για τη χώρα». Αυτές είναι δηλώσεις του κ. Κουμουτσάκου, εδώ, μέσα, στη Βουλή.

«Η εξωτερική πολιτική δεν είναι πεδίο για ασκήσεις εντυπωσιασμού και μάλιστα όταν η συγκυρία έχει τα χαρακτηριστικά της έντασης. Μην το κάνετε» μας προέτρεπε.

«Ξέρετε ότι αναφέρομαι στη σκέψη που έχετε διαρρεύσει ή έχετε κοινοποιήσει όσον αφορά ορισμένες ενέργειες που σκέφτεστε να κάνετε στο Ιόνιο για την επέκταση των χωρικών υδάτων. Μην το κάνετε» μας λέγατε. Αυτοί είστε. Η εξωτερική πολιτική για τα εθνικά θέματα της χώρας σημαία ευκαιρίας κάθε φορά ανάλογα με το αν είστε στην Κυβέρνηση ή στην Αντιπολίτευση.

Θέλετε, λοιπόν, στο θέμα των θαλασσίων ζωνών όπως και στις Πρέσπες να κάνετε μια ωραία κυβίστηση και να επεκτείνετε στα δώδεκα μίλια στο Ιόνιο.

Καλοδεχούμενη η κυβίστηση. Να έχετε το θάρρος όμως να το πείτε» ήταν το χαρακτηριστικό απόσπασμα των λεγομένων του κ. Τσίπρα κατά τη σημερινή συζήτηση.

Διπλή προσοχή για το «ειδικό καθεστώς του Αιγαίου»

Οι υπόλοιποι πολιτικοί αρχηγοί τήρησαν τις δικές τους αποστάσεις έχοντας το βλέμμα στραμμένο στο …Αιγαίο και την επιθετικότητα της Τουρκίας.

Ρητή δέσμευση του πρωθυπουργού πως η επέκταση της Αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 μίλια στο Ιόνιο είναι μόνο η αρχή, ζήτησε η πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ.

«Σε ότι αφορά την επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο. Αυτά είχαμε ακούσει από τον κύριο Τσίπρα και τον κύριο Κοτζιά, βέβαια δεν το έκαναν ποτέ, δεν το ολοκλήρωσαν. Χρειάζεται μία προσοχή. Η εξωτερική πολιτική δεν μπορεί να ασκείται με όρους επικοινωνίας και χρειάζεται διπλά προσοχή σε αυτή τη συγκυρία και με το έλλειμμα που υπάρχει συνολικής στρατηγικής» είπε η Φώφη Γεννηματά και πρόσθεσε:

«Γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να πει κάποιος ότι εσείς με τις πρωτοβουλίες σας και τις επιλογές σας μαρκάρετε περιοχές κυριαρχικών μας δικαιωμάτων και οδηγείτε το Αιγαίο σε ένα ειδικό καθεστώς. Προσέξτε κανείς δεν μπορεί να το πει αυτό, εντός η εκτός Ελλάδας, εμείς τουλάχιστον από τη μεριά μας θέλουμε κάτι τέτοιο οπωσδήποτε να αποτραπεί. Πρέπει, λοιπόν, να είναι πολύ ξεκάθαρη η θέση σας ότι μία τέτοια επιλογή είναι μονάχα η αρχή».

Στόμφος…

Για εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στην Ιταλία έκανε λόγο ο Δημήτρης Κουτσούμπας εξηγώντας πως «η ελληνική πλευρά έχει συμφωνήσει στη διατήρηση των δικαιωμάτων του ιταλικού αλιευτικού στόλου στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ των 6 και των 12 ναυτικών μιλίων, όπως αυτά ίσχυαν όταν η συγκεκριμένη περιοχή τελούσε υπό το καθεστώς της ανοικτής θάλασσας πριν τη Συμφωνία. Τι σημαίνει αυτό; Ότι η ελληνική πλευρά έχει αποδεχτεί την εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων – σίγουρα ως προς τα δικαιώματα στην αλιεία – για το τμήμα που προστέθηκε στην ελληνική αιγιαλίτιδα ζώνη».

Σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο γραμματέας του ΚΚΕ πρόσθεσε πως «η Ελλάδα, όπως και τα άλλα κράτη έχει δικαίωμα σε Αιγιαλίτιδα Ζώνη έως τα 12 ν.μ. και στον καθορισμό της στη βάση της Μέσης απόστασης, της Μέσης Γραμμής, όπου αυτό χρειάζεται. Κι αυτό ανεξάρτητα από το χρόνο άσκησης του δικαιώματος.

Όμως, ο ελληνικός λαός πρέπει να γνωρίζει ότι η επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ν.μ., που με στόμφο ανακοινώθηκε σήμερα για το Ιόνιο, δεν μπορεί από μόνη της να λειτουργήσει υπέρ των λαϊκών συμφερόντων. Γιατί ενδεχομένως, μπορεί και να αποτελέσει λόγο όξυνσης των αντιθέσεων και των ανταγωνισμών των αστικών τάξεων, κρατών και κυβερνήσεων, είναι μέρος των ενδιαφερόντων και σχεδιασμών των ιμπεριαλιστικών συμμαχιών σας. Μπορεί να πυροδοτήσει νέες εντάσεις και απειλές ιμπεριαλιστικού πολέμου.

Ο λαός μας δεν μπορεί να σας έχει εμπιστοσύνη, αφού και με και χωρίς επέκταση της Αιγιαλίτιδας Ζώνης στα 12 ν.μ., θα συνεχίζετε να υπηρετείτε συμφέροντα των μονοπωλίων, να υπηρετείτε τα παζάρια των αστικών τάξεων, την εμπλοκή της χώρας μας σε επικίνδυνα σχέδια των ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ στην περιοχή και τους διάφορους ανταγωνισμούς τους που βάζουν το λαό μας μπροστά σε μεγάλους κινδύνους».

Πυροτέχνημα

Ο Γιάνης Βαρουφάκης χαρακτήρισε «πυροτέχνημα» την επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο στα 12 μίλια καθώς όπως είπε προς ανατολάς η αιγιαλίτιδα ζώνη παραμένει στα 6 μίλια.

Στη δευτερολογία του ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε μόνο στα όσα του καταλόγισε ο κ. Τσίπρας και απέφυγε να αναφερθεί στην κριτική των άλλων πολιτικών αρχηγών.

«Έρχομαι τώρα στο ζήτημα της επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 μίλια. Εδώ τα πράγματα γίνονται πιο ενδιαφέροντα και καλό είναι σε αυτή την αίθουσα να θυμόμαστε την πλήρη ιστορία και το τι ακριβώς συνέβη με το ζήτημα αυτό.

Η εξαγγελία αυτή έγινε, παραδόξως, από τον απερχόμενο Υπουργό Εξωτερικών, τον κύριο Κοτζιά, όταν παρέδιδε στον κύριο Κατρούγκαλο. Σας αιφνιδίασε. Στη συνέχεια σπεύσατε υπογείως να πείτε ότι αυτό το οποίο εννοούσε ο κύριος Κοτζιάς δεν έπρεπε να το πει ακριβώς έτσι όπως το είπε, γιατί αναφέρθηκε σε Προεδρικό

Διάταγμα και όχι σε νόμο. Η αλήθεια όμως παραμένει, κύριοι της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Είχατε τη δυνατότητα να το κάνετε, δεν το κάνατε. Φαντάζομαι ότι ούτε εδώ προφτάσατε 4,5 χρόνια να το κάνετε και ερχόμαστε εμείς και το κάνουμε. Ελπίζω τουλάχιστον σε αυτό να έρθετε και όταν έρθει και ο σχετικός νόμος στη Βουλή να τον υπερψηφίσετε, διότι αυτό επιτάσσει συνολικά το εθνικό συμφέρον» είπε ο κ. Μητσοτάκης στη δευτερολογία του.

«Εδώ για την επέκταση των χωρικών υδάτων μας κατηγορούσε ο τότε τομεάρχης εξωτερικών της ΝΔ Γ Κουμουτσάκος. Λέγατε τότε πως η επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο υποσκάπτει τα εθνικά μας συμφέροντα.

Ο κ. Κοτζιάς όσα είπε κατά την παράδοση του υπουργείου Εξωτερικών ήταν σε συνεννόηση μαζί μου. Όταν προχωρήσαμε και το προαναγγείλαμε εσείς πέσατε να μας φάτε με το επιχείρημα ότι αφήνετε έκθετο το Αιγαίο. Θα μπορούσαμε να σας πούμε και εμείς σήμερα γιατί δεν πάτε και Νότια και Ανατολικά της Κρήτης την επέκταση;» αντέτεινε ο κ. Τσίπρας επαναλαμβάνοντας ουσιαστικά τα όσα είχε στην πρωτολογία του.

Τα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης

Από εκεί και πέρα η συζήτηση στη βουλή γι’ αυτές καθ’ αυτές τις συμφωνίες με την Ιταλία και την Αίγυπτο για τις ΑΟΖ έγινε με φόντο τις όποιες πιθανολογούμενες επιπτώσεις μπορεί να έχουν σε έναν ενδεχόμενο διάλογο και συμβιβασμό με την Τουρκία για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών με την Ελλάδα.

Κεντρικό σημείο της αφήγησης του κ. Μητσοτάκη για την υπογραφή και την κύρωση αυτών των δύο συμφωνιών είναι πως η Ελλάδα γίνεται ο «εγγυητής των ανατολικών συνόρων και των συμφερόντων της Ευρώπης».

Μάλιστα ο πρωθυπουργός εκτίμησε ότι στο δια ταύτα τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και το ΚΙΝΑΛ δεν έχουν διαφωνίες στην εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης και σ’ αυτό το πλαίσιο άσκησε κριτική στο ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη Τσίπρα που επέλεξε να εκφραστεί με «παρών» στην ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία, χαρακτηρίζοντας το ΣΥΡΙΖΑ «αντιπολίτευση περιορισμένης εθνικής ευθύνης».

Αλλοπρόσαλλη στάση …ευθύνης

Από εκεί και πέρα αίσθηση προκάλεσε η αλλοπρόσαλλη στάση του ΣΥΡΙΖΑ όπου από τη μια επέλεξε παρά την κριτική του να μην καταψηφίσει τη συμφωνία με την Αίγυπτο, ενώ την ίδια στιγμή προκάλεσε ονομαστική ψηφοφορία που μετέθεσε την κύρωση της Συμφωνίας για αύριο Πέμπτη.

Ο κ. Μητσοτάκης κάλεσε τον κ. Τσίπρα να αναθεωρήσει τη στάση του καθώς όπως είπε ο κ. Δένδιας ήταν πιο ενισχυμένος στην αυριανή συνεδρίαση του άτυπου συμβουλίου Εξωτερικών της ΕΕ αν η Συμφωνία με την Αίγυπτο είχε ήδη κυρωθεί.

Ο Αλέξης Τσίπρας απάντησε πως το «παρών» του ΣΥΡΙΖΑ είναι «στάση ευθύνης», καθώς όπως υποστήριξε η Συμφωνία με την Αίγυπτο οδηγεί στην «ντε φάκτο επιχείρηση γκριζαρίσματος κυριαρχικών μας δικαιωμάτων από το σημείο που αφήνει η Συμφωνία με την Αίγυπτο (σ.σ. 28ος μεσημβρινός) και ανατολικότερα».

Οδυνηρός συμβιβασμός και συνθηκολόγηση

Από την πλευρά της η Φώφη Γεννηματά τόνισε ότι ουσιαστικά η θετική ψήφος του ΚΙΝΑΛ στη Συμφωνία με την Αίγυπτο οφείλεται αποκλειστικά στη συγκυρία και την ανάγκη «διεμβολισμού» του τουρκολιβυκού συμφώνου.

Μάλιστα σε αυτό το σημείο η κα Γεννηματά ουσιαστικά συμφώνησε με τον κ. Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ που επίσης αντέτειναν πως κακώς οι βουλευτές και οι υπουργοί της ΝΔ μιλούν για «ακύρωση» του τουρκολιβυκού συμφώνου.

«Μελετημένους και επικίνδυνους συμβιβασμούς σκοπιμότητας» χαρακτήρισε τις συμφωνίες με την Ιταλία και την Αίγυπτο ο Δημήτρης Κουτσούμπας.

Ο γραμματέας του ΚΚΕ εξηγώντας την καταψήφισή τους από το κόμμα του σημείωσε ότι αυτές οι συμφωνίες «εντάσσονται στο σχεδιασμό για τον μεγαλύτερο και οδυνηρό συμβιβασμό που θα ακολουθήσει με την Τουρκία η οποία θέλει μηδενική επήρεια για τα νησιά».

Ο Γιάνης Βαρουφάκης από την πλευρά του εξηγώντας με τη σειρά του γιατί το ΜέΡΑ25 καταψηφίζει τις δύο συμφωνίες τόνισε ότι οι διμερείς συμφωνίες στη Μεσόγειο προετοιμάζουν το έδαφος της συνθηκολόγησης της Ελλάδας στις αξιώσεις της Τουρκίας, λέγοντας ότι ο κ. Μητσοτάκης θυμίζει τον κ. Τσίπρα την περίοδο του δημοψηφίσματος το 2015.

Ταλάντευση και …αντισυνταγματικότητα

Στα περίεργα της σημερινής μέρας στη βουλή είναι και το γεγονός ότι η ακροδεξιά «Ελληνική Λύση» ενώ τη Δευτέρα στην επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας επιφυλάχτηκε να τοποθετηθεί για τις συμφωνίες, δείχνοντας ταλάντευση ως προς το τι θα ψηφίσει, σήμερα στην Ολομέλεια κατέθεσε αίτηση αντισυνταγματικότητας κάνοντας λόγο για εθνικά επιζήμιες συμφωνίες!

Η ένσταση απορρίφθηκε από τα άλλα κόμματα καθώς το κόμμα του Βελόπουλου επικαλούνταν το σύνταγμα για θέματα εθνικής κυριαρχίας ενώ η ΑΟΖ αφορά κυριαρχικά δικαιώματα και δεν ανήκει στο σκληρό πυρήνα των θεμάτων της εθνικής κυριαρχίας.