ΑΟΖ με την Αλβανία προωθεί η Ελλάδα – Επισπεύδονται οι διαδικασίες

Τις διαδικασίες για μια συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ και με την Αλβανία επισπεύδει η κυβέρνηση, συνεχίζοντας τη διπλωματική αντεπίθεση που έχει ήδη οδηγήσει στον καθορισμό θαλασσίων ζωνών της Ελλάδας με την Ιταλία και την Αίγυπτο. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, θα επισκεφθεί σύντομα τα Τίρανα για συνομιλίες, χωρίς όμως προς το παρόν να έχει καθοριστεί ημερομηνία. Οι δίαυλοι με την αλβανική κυβέρνηση, πάντως, είναι ανοικτοί και πιθανότατα η επίσκεψη στα Τίρανα που θα δρομολογήσει εξελίξεις θα πραγματοποιηθεί με την επιστροφή του Νίκου Δένδια από τη Νέα Υόρκη, όπου την Παρασκευή έχει προγραμματισθεί συνάντησή του με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.

Στην πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή για την κύρωση των συμφωνιών για τις θαλάσσιες ζώνες με Ιταλία και Αίγυπτο, τόσο ο Πρωθυπουργός όσο και ο υπουργός Εξωτερικών, ενημέρωσαν την εθνική αντιπροσωπεία ότι ο σχεδιασμός της Αθήνας είναι η επανεκκίνηση των συνομιλιών με την αλβανική κυβέρνηση για την οριστική επίλυση της εκκρεμότητας οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών. Ο Νίκος Δένδιας είχε ήδη τηλεφωνική επικοινωνία με τον αλβανό πρωθυπουργό Εντι Ράμα, με τον οποίο συμφωνήθηκε να επαναληφθούν «τάχιστα οι συνομιλίες, μετά την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στο Ιόνιο, για την επίλυση του ζητήματος των θαλασσίων ζωνών μας με την Αλβανία». Ενδεικτικό του κλίματος που διαμορφώνεται και η θετική αντίδραση του αλβανικού ΥΠΕΞ στην προαναγγελία του Κυριάκου Μητσοτάκη για την επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο από τα 6 στα 12 μίλια.

Χωρίς καθυστέρηση

Εκ των πραγμάτων και λόγω της ελληνοτουρκικής κρίσης, αλλά και επειδή οι συμφωνίες με την Ιταλία και την Αίγυπτο είχαν προτεραιότητα και δεν είχαν κυρωθεί από τη Βουλή, οι συζητήσεις της Αθήνας με την Αλβανία δεν ήταν εφικτό να ξεκινήσουν μέσα στον Αύγουστο. Επιδίωξη όμως της ελληνικής κυβέρνησης είναι να μην υπάρξει άλλη καθυστέρηση στον διάλογο με την Αλβανία για το θέμα της ΑΟΖ, στοχεύοντας σε δύο κατευθύνσεις: Αφενός να ολοκληρωθούν σύντομα οι διαβουλεύσεις με τα Τίρανα και να υπογραφεί η σχετική συμφωνία, στο πλαίσιο της συνολικότερης επίλυσης εκκρεμοτήτων που αφορούν κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας. Αφετέρου, γιατί την ώρα που η Τουρκία προκαλεί και παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο, η Αθήνα θέλει να στείλει το μήνυμα στην Αγκυρα ότι συζητάει και έρχεται σε συμφωνίες με όμορες χώρες, με βάση τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Μήνυμα στην Τουρκία

Αλλά βέβαια δεν είναι μόνο αυτό. Η Τουρκία παγίως τα τελευταία χρόνια επιχειρεί να ασκήσει επιρροή στα Βαλκάνια – και στην Αλβανία – και συνακόλουθα χρονίζουσες διαφορές και προβλήματα της Ελλάδας με χώρες της γειτονιάς εξυπηρετούν την τουρκική πολιτική. Δεν θα πρέπει επίσης να λησμονείται πως στις αρχές του καλοκαιριού ο απόστρατος τούρκος ναύαρχος Τσιχάτ Γιαϊτσί είχε ισχυριστεί σε συνέντευξή του πως η Τουρκία ήταν αυτή που είχε «τορπιλίσει» το 2009 τη συμφωνία Αθήνας – Τιράνων για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Ο Γιαϊτσί δηλαδή ουσιαστικά αποκάλυψε ότι η Τουρκία παρενέβη, προειδοποιώντας τους Αλβανούς ότι η Ελλάδα τους εξαπατά, με αποτέλεσμα η συμφωνία να ακυρωθεί.

Βάση η συμφωνία του 2009. Ελλάδα και Αλβανία είχαν υπογράψει συμφωνία οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών τον Απρίλιο του 2009, με υπουργό Εξωτερικών την Ντόρα Μπακογιάννη και πρωθυπουργό τον Κώστα Καραμανλή. Είχαν μπει οι υπογραφές, όμως το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς η συμφωνία ακυρώθηκε. Η τότε αλβανική αντιπολίτευση (το κόμμα του Εντι Ράμα) είχε στείλει τη συμφωνία στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας, όπου και τελικά ακυρώθηκε. Τώρα πάντως το κλίμα είναι εντελώς διαφορετικό.

Εκτιμάται δε ότι μπορεί οι συζητήσεις των δύο πλευρών να απαιτήσουν λίγο χρόνο, όμως τώρα δεν θα ξεκινήσουν από το μηδέν καθώς υπάρχει ως βάση για τις νέες συνομιλίες η συμφωνία του 2009.