Χωρίς αποτύπωμα

Την ώρα που το Κίνημα Αλλαγής και οι πασοκογενείς που αισθάνονται «περήφανοι και απόλυτα δικαιωμένοι» από τη συμβολή του ΠΑΣΟΚ στην ανασυγκρότηση της χώρας και την προώθηση μιας μεγάλης ατζέντας αλλαγών, γιόρταζαν την επέτειο της 3ης Σεπτέμβρη, ο Αλέξης Τσίπρας προσπαθούσε στο Πολιτικό Συμβούλιο του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία να εξευμενίσει τους δικούς του πασοκογενείς που εκρήγνυνται στο παρασκήνιο για την προώθηση του Δημήτρη Τζανακόπουλου στη θέση του κομματικού γραμματέα. Προφανώς δεν ρωτήθηκαν για την προεδρική επιλογή, αλλά κυρίως αντιδρούν επειδή θεωρούν ότι ο άλλοτε κυβερνητικός εκπρόσωπος σηματοδοτεί μια εμμονή στον βαθύ ΣΥΡΙΖΑ για τη δημιουργία του νέου οργανογράμματος και, συνακόλουθα, μιας νέας ηγετικής ομάδας στο κόμμα.

Εχει ψήγματα ειρωνείας το ότι την ημέρα που ο Ανδρέας Παπανδρέου ίδρυσε το ΠΑΣΟΚ, προκαλώντας ρωγμές ιστορικών διαστάσεων στο ελληνικό πολιτικό σκηνικό, ο Τσίπρας προσπαθούσε να εφυσυχάσει όσους έφθασαν στην Κουμουνδούρου έπειτα από μια μεγάλη ή μικρότερη διαδρομή στο ΠΑΣΟΚ. Κατά πληροφορίες, αυτή τη φορά δεν επιχείρησε να αντιγράψει τον Ανδρέα, ο οποίος ακόμη και στον κατευνασμό των πικραμένων στελεχών  ακολουθούσε τη δική του μοναδική συνταγή, αλλά για πολλούς ο Ανδρέας Παπανδρέου είναι και εκεί, μέσα από την προσπάθεια διαρκείας του Τσίπρα να τον μιμηθεί. Στον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι λίγοι όσοι θεωρούν ότι αυτό είναι ακόμη ένα λάθος από την πλευρά του, όχι επειδή ο Ανδρέας δεν αντιγράφεται ή αντιγράφεται μόνον ως κακέκτυπο, αλλά γιατί ο Τσίπρας θα έπρεπε να φροντίσει να αφήσει το δικό του αποτύπωμα ως… Τσίπρας. Οι κακεντρεχείς στην Κουμουνδούρου λένε ότι ο Τσίπρας θα επιδιώξει καθ΄ οδόν προς το Συνέδριο να δημιουργήσει ένα αρχηγικό κόμμα, στο πρότυπο του Ανδρέα Παπανδρέου, ενώ θα έπρεπε να είναι ο εαυτός του, δημιουργώντας κι εκείνος ένα πολιτικό πρότυπο.

Η συζήτηση προφανώς δεν είναι φρέσκια, έχει ξεκινήσει πριν ακόμη το άλμα του 2015 στην εξουσία, όταν ο Τσίπρας βρέθηκε ακόμη και στις κινήσεις και την εκφορά του λόγου να προσπαθεί να «κοπιάρει» τον Ανδρέα. Ηταν η εποχή που είχε αποφασίσει να διαχωρίσει τις περιόδους του ΠΑΣΟΚ και έσπευδε να δηλώσει «παρών» σε εκδηλώσεις μνήμης για τον ιδρυτή του και το έργο του. Για πολλούς δεν ήταν τίποτε περισσότερο από μια απόπειρα να λεηλατήσει το στελεχικό δυναμικό και τις δεξαμενές του ΠΑΣΟΚ που είχε συνθλιβεί πολιτικά από το βάρος του Μνημονίου.

Τη μεταβολή Τσίπρα, βέβαια, ήταν δύσκολο να ακολουθήσουν άλλα στελέχη της Κουμουνδούρου τα οποία είχαν γαλουχηθεί σε ένα σκληρό αντι-παπανδρεϊσμό, αλλά ο ίδιος είχε βρει διάφορες ταυτότητες για το «παλαιό» ή το «πατριωτικό» ΠΑΣΟΚ που μπορούσε να εκφράσει. Στα τηλεοπτικά σποτ εμφανιζόταν περίπου ως συνεχιστής της Δημοκρατικής Παράταξης και σχεδόν πολιτικός κληρονόμος του Παπανδρέου, επιδιώκοντας να ηγεμονεύσει στον χώρο της Κεντροαριστεράς. Πέρυσι, λίγο πριν από τις εθνικές κάλπες, όταν ήταν ξεκάθαρο ότι και η τελευταία κεντροαριστερή ψήφος είχε το δικό της ειδικό βάρος, είχε σπεύσει να βγάλει προσωπική ανακοίνωση, που ξένισε για τον κυνισμό της ακόμη και τους συνεργάτες του:

«Σαν σήμερα έφυγε από τη ζωή ο Ανδρέας Παπανδρέου, που κατάφερε να συσπειρώσει τη μεγάλη πλειοψηφία του δημοκρατικού και προοδευτικού κόσμου». Πλέον, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θυμάται την κυβερνητική συνεργασία με τη ΝΔ του Κώστα Μητσοτάκη, το 1989, και την αντι-παπανδρεϊκή υστερία στην οποία βασίσθηκε (μέχρι Ειδικού Δικαστηρίου) – η ιστορία θεωρούν στην Κουμουνδούρου ότι γράφεται αλλιώς και ο ΣΥΡΙΖΑ προβάλλει ως το αντίπαλον δέος της Δεξιάς. Τα διχαστικά διλήμματα είναι η νέα συνταγή, με επίκληση και στους αγώνες του Ανδρέα.

Στην πραγματικότητα, πίσω από την εικόνα προβάλουν και ζητήματα αισθητικής. Το ζιβάγκο της δεκαετίας του ΄70 δεν σχετίζεται με το σύγχρονο ξόρκι στη γραβάτα, ούτε στο Μέγαρο Μαξίμου έδρευαν στα χρόνια του Ανδρέα σύμβουλοι – παρατρεχάμενοι. Αν ο Τσίπρας θέλει να ηγηθεί του προοδευτικού χώρου πρέπει να βρει σφραγίδα γνησιότητας.