Εθνικές ακροβασίες

Το τηλεφώνημα από τον Νίκο Δένδια στην Κουμουνδούρου, λίγη ώρα πριν από την πτήση για τη Νέα Υόρκη και τη συνάντηση στον ΟΗΕ με τον Γκουτέρες, δεν έγινε για λόγους πολιτικής αβροφροσύνης, ούτε επειδή υπήρχε σχετικό αίτημα από τον «σκιώδη υπουργό» στα διπλωματικά, Γιώργο Κατρούγκαλο. Η παρέμβαση Στόλτενμπεργκ είχε δημιουργήσει δεδομένα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν εσωτερικές αναταράξεις, με επιχείρημα έναν διάλογο με την Αγκυρα – που αποτελεί μεν ζητούμενο, αλλά κανείς ακόμη δεν ξέρει εάν και πώς θα ξεκινήσει. Ο ΣΥΡΙΖΑ, κατόπιν οδηγιών και του Αλέξη Τσίπρα, ζητούσε ήδη εξηγήσεις για τη σφήνα του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ, παρά τις διαψεύσεις από το υπουργείο Εξωτερικών, αλλά και το Μαξίμου, ότι βρισκόμαστε στην αφετηρία διμερών συζητήσεων με επιδιαιτητή τη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Ο Δένδιας κατέστησε σαφές ότι η αναγγελία Στόλτενμπεργκ είναι μετέωρη και έγινε χωρίς συνεννόηση με την Αθήνα. Επίσης, ότι δεν ξέρει ακόμη καμία από τις προτάσεις του γενικού γραμματέα για έναν μηχανισμό αποκλιμάκωσης των εντάσεων μεταξύ των συμμάχων, προκειμένου να αποφευχθούν ατυχήματα. Στην Κουμουνδούρου εκτιμούν την κίνηση του υπουργού Εξωτερικών να ενημερώσει πάραυτα την αξιωματική αντιπολίτευση, ώστε οι αντιδράσεις να μην ξεφύγουν και από το εθνικό πλαίσιο, αλλά κινούνται με τη βεβαιότητα ότι ο Δένδιας ακόμη κι αν αγνοούσε την προχθεσινή παρέμβαση Στόλτενμπεργκ, γνώριζε την πρωτοβουλία του για τα «πρωτόκολλα ασφαλούς πλοήγησης» των συμμάχων – που στο τέλος της ημέρας οδηγούν σε διάλογο στα ελληνοτουρκικά.

Μία γραμμή πληροφόρησης λέει ότι ο Τσίπρας, παράλληλα με το ανακάτεμα της εσωκομματικής σούπας, ενδιαφέρεται και για τα εθνικά – ως αυτονόητη κίνηση για να τονώσει ένα αρχηγικό προφίλ. Συνεπώς, η δική του ενημέρωση είναι άμεση και με λεπτομέρειες, ενώ σχεδιάζει να αναλάβει και προσωπικά ο ίδιος πρωτοβουλίες. Μπορεί οι δίαυλοι με την Ανγκελα Μέρκελ να μην είναι ανοικτοί, όπως τις ημέρες του Μαξίμου, αλλά φρόντισε να συναντηθεί με τον γερμανό πρεσβευτή. Ενας άλλος λόγος για την προσωπική ανάμειξη έχει να κάνει και με την ανησυχία ότι μια κλιμάκωση στα ελληνοτουρκικά μπορεί να προκαλέσει ένα διχαστικό κλίμα χωρίς  προηγούμενο στον μικρόκοσμο του ΣΥΡΙΖΑ. Η κλωστή που κρατάει «διεθνιστές» και «πατριώτες» στην Κουμουνδούρου είναι εξαιρετικά λεπτή – και οι ασκήσεις ισορροπίας που θα απαιτηθούν μπορεί να είναι δύσκολες ακόμη και για πεπειραμένους ακροβάτες. Για την εμπλοκή Στόλτενμπεργκ, η προεδρική εντολή είναι ο ΣΥΡΙΖΑ να κινηθεί συγκρατημένα, αλλά καταγγελτικά. Η θέση που διατυπώνεται είναι ότι η κυβέρνηση και ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρέπει να επιδιώξουν η ένταση με την Αγκυρα να παραμείνει διαχειριστικά στο πεδίο ελέγχου και διαμεσολάβησης της Ευρωπαϊκής Ενωσης και να μην αναλάβει την μπαγκέτα το διαχρονικά «φιλοτουρκικό» ΝΑΤΟ, πολύ περισσότερο ως διαιτητής στο τραπέζι των συζητήσεων.

Οι Πρέσπες έχουν πείσει τον Τσίπρα ότι τα εθνικά μπορεί να σου προκαλέσουν τραύματα, αλλά μπορεί να σε γεμίσουν και παράσημα. Είναι κατανοητό, εάν θεωρηθεί ότι έφθασε ένα βήμα από το Νομπέλ Ειρήνης και ότι στο Βερολίνο εξακολουθούν να λένε τα καλύτερα για την αξιοπιστία του. Το δισεπίλυτο πρόβλημα, ωστόσο, είναι ότι όλα αυτά δεν οδηγούν σε άμεσα εκλογικά κέρδη – το φθινόπωρο έρχεται με την «ψαλίδα» να επιβεβαιώνει την πολιτική κυριαρχία Μητσοτάκη.

Μπροστά σε αυτή την εικόνα, ο Τσίπρας έχει αποφασίσει να κερδίσει χρόνο, μέσα από ένα λίφτινγκ στον κομματικό μηχανισμό και το οργανόγραμμα της Κουμουνδούρου, ώστε να ενσωματωθούν χωρίς σοβαρές αναταράξεις και οι κεντροαριστεροί που αισθάνονται και αντιμετωπίζονται ακόμη ως «μουσαφιραίοι». Μετά θα κινηθεί στο όνομα της «μεγάλης προοδευτικής παράταξης», απευθύνοντας προκλήσεις για ένταξη ή προσέγγιση με ένα κόμμα που – μέσω καταστατικών αλλαγών – θα έχει γίνει κι επισήμως αρχηγικό. Ετσι κι αλλιώς, όλες οι τάσεις της Κουμουνδούρου, όπως προκύπτει και από τις διαδοχικές συνεδριάσεις των κομματικών οργάνων των τελευταίων ημερών, αποδέχονται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο Τσίπρας…