Αν ξαναγεμίσουν τα αεροπλάνα…

Η ελληνική οικονομία κατέγραψε ύφεση-ρεκόρ της τάξης του 15,2% στο δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, υπό την προφανή επίδραση του κλειδώματος πλήθους δραστηριοτήτων και των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης που εφαρμόστηκαν για τον έλεγχο της πανδημίας.

Ηταν τέτοια η ένταση των μέτρων που η ύφεση ξεπέρασε το προηγούμενο μεταπολεμικό ρεκόρ -13% το οποίο είχε καταγραφεί στο τρίτο τρίμηνο του 1974, όταν κηρύχθηκε επιστράτευση υπό το βάρος της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο.

Ωστόσο, η καταγραφείσα μεγάλη υποχώρηση της οικονομικής δραστηριότητας στο δεύτερο τρίμηνο του 2020 κινήθηκε εντός των προβλέψεων και κοντά στον μέσο ευρωπαϊκό όρο, σε καλύτερα επίπεδα από τη Γαλλία, την Ισπανία και αυτήν ακόμη τη συγγενή ως προς το μέγεθος πορτογαλική οικονομία.

Διακεκριμένοι οικονομικοί αναλυτές, όπως ο Παναγιώτης Καπόπουλος της Alpha Bank, αποδίδουν εξαιρετική σημασία στο γεγονός ότι η επίπτωση της υποχώρησης του τουριστικού ρεύματος κατά 70% δεν προκάλεσε απώλειες μεγαλύτερες του 6,5% στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν και θέλουν να πιστεύουν ότι τα επεκτατικά δημοσιονομικά μέτρα που θα ακολουθήσουν θα αμβλύνουν την επίπτωση της πανδημίας στην οικονομία.

Θα προτιμούσαν η δομή τους να είναι τέτοια ώστε να πολλαπλασιάσει την ευεργετική τους επίδραση στην οικονομία και να επιδράσει ακόμη πιο κατευναστικά. Υποθέτουν έτσι ότι, στον βαθμό που το φθινοπωρινό και χειμερινό πανδημικό κύμα ελεγχθεί και δεν υπάρξει «θερμό επεισόδιο» στο Αιγαίο, η οικονομική δραστηριότητα θα ανακτά σταδιακά δυνάμεις και δυνατότητες, κερδίζοντας έδαφος έναντι των συνεπειών του εαρινού «κλειδώματος».

Σύμφωνα λοιπόν με τις τρέχουσες εκτιμήσεις, αν ελεγχθούν οι μεγάλοι κίνδυνοι που πηγάζουν από την εξέλιξη τόσο της πανδημίας όσο και της ελληνοτουρκικής κρίσης, η ύφεση στο τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους θα περιοριστεί κοντά στο 6% και στο τέταρτο τρίμηνο στη ζώνη του 0%, με αποτέλεσμα συνολικά το ετήσιο ποσοστό της ύφεσης να μην υπερβεί τη ζώνη του 8%.

Εκτιμήσεις που αν επιβεβαιωθούν διαμορφώνουν μια καλή αφετηρία ανάκαμψης για το 2021. Οι ίδιοι αναλυτές πιστεύουν ότι, στον βαθμό που ελεγχθούν οι υγειονομικοί και γεωπολιτικοί κίνδυνοι, τα πάντα στην επόμενη χρονιά θα κριθούν από την έκταση και την ένταση της ανασφάλειας που πιθανόν να διατηρηθεί στους ευρωπαίους πολίτες.

Αν οι Ευρωπαίοι υπερνικήσουν τους φόβους τους, μπουν στα αεροπλάνα και αρχίσουν να ταξιδεύουν και πάλι, οι συνέπειες θα αμβλυνθούν τάχιστα και ο τουριστικός τομέας θα ανακάμψει γρήγορα στη διάρκεια της επόμενης χρονιάς.

Η όποια επιφύλαξή τους για τα ταξίδια και τις μετακινήσεις εδράζεται στην προηγούμενη αρνητική εμπειρία της Νότιας Κορέας και συνολικά της Ανατολικής Ασίας μετά την εμφάνιση του Sars το 2003, όπου οι ταξιδιώτες ήταν διστακτικοί να μπουν στα επιβατηγά αεροπλάνα για αρκετό διάστημα.

Παρά λοιπόν το πλήθος των κινδύνων, η ελληνική οικονομία φαίνεται να διατηρεί παράθυρα ευκαιριών ανάκαμψης. Αρκεί να ελεγχθούν οι υγειονομικές και γεωπολιτικές πηγές ανισορροπίας και να αρχίσουν οι Ευρωπαίοι να ταξιδεύουν…