Συνταξιούχοι: Ποιοι και πότε θα μοιραστούν 1,55 δισ. ευρώ

Τέσσερα πακέτα αναδρομικών και αυξήσεων ύψους 1,55 δισ. ευρώ θα μοιραστούν μέχρι τέλους του έτους οι συνταξιούχοι, αντί… «13ης σύνταξης». Πρόκειται για αυξήσεις σε συντάξεις, αλλά και την καταβολή αναδρομικών σε εφαρμογή του νόμου Βρούτση καθώς και της πρόσφατης απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας για τους παλιούς συνταξιούχους.

Εξαγγελίες για όλα αυτά αναμένεται να γίνουν από τον Πρωθυπουργό το Σαββατοκύριακο στη Θεσσαλονίκη. Η καταβολή των αναδρομικών εντάσσεται στο πακέτο των μέτρων ενίσχυσης των πολιτών, το οποίο θα ανακοινώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης μαζί με πρόσθετα μέτρα στήριξης της οικονομίας και την ενίσχυση της άμυνας της χώρας σε συνδυασμό με το χρονοδιάγραμμα των φορολογικών ελαφρύνσεων που θα ισχύσουν από το 2021 και εφόσον τελειώσει η περιπέτεια της πανδημίας. Το κεντρικό μήνυμα που θα επιχειρήσει να στείλει με τις εξαγγελίες του ο Πρωθυπουργός θα είναι ότι η κυβέρνηση θα βρίσκεται διαρκώς στο πλευρό των πληττόμενων με μέτρα στήριξης όποτε αυτά απαιτούνται.

Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τα αναδρομικά και τις αυξήσεις που θα λάβουν οι συνταξιούχοι από τον Οκτώβριο έως το τέλος του έτους ισχύουν τα εξής:

1. Παλιοί συνταξιούχοι (απόφαση ΣτΕ)

Τα ποσά που θα καταβληθούν εφάπαξ ύψους 1,4 δισ. ευρώ (για το διάστημα Ιούνιος 2015 – Μάιος 2016) θα είναι λιγότερα από όσα αρχικά υπολογίζονταν, καθώς τα «κομμένα» δώρα και οι περικοπές των επικουρικών συντάξεων βγήκαν εκτός επιστροφών. Τα παλιά αναδρομικών θα δοθούν σε 900.000 δικαιούχους του ιδιωτικού και περίπου 500.000 του δημόσιου τομέα.

Μεγάλοι «χαμένοι» είναι οι χαμηλοσυνταξιούχοι που λάμβαναν κάτω από 1.000 ευρώ μεικτά το 2012, όπως και οι αγρότες. Οσοι λάβουν τα αναδρομικά και δεν είχαν προσφύγει δικαστικά, η απαίτησή τους αποσβένεται και χάνουν το δικαίωμα μελλοντικών διεκδικήσεων. Τα αναδρομικά αυτής της κατηγορίας θα καταβληθούν σε 1,77 εκατ. μονές, διπλές ή πολλαπλές κύριες συντάξεις που ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ. Από αυτές, οι 1,1 εκατ. είναι κύριες συντάξεις δικαιούχων του ΙΚΑ, ενώ 480.000 αφορούν συνταξιούχους του Δημοσίου. Εκτός αναδρομικών μένουν 630.000 συνταξιούχοι του ΟΓΑ που έχασαν τα δώρα και 700.000 συνταξιούχοι με επικουρική σύνταξη.

Νομικοί κλυκλοι εκτιμούν ότι οι αίθουσες των δικαστηρίων θα γεμίσουν και πάλι από δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχους που θα διεκδικούν τα κομμένα δώρα και τις επικουρικές.

Οι 250.000 συνταξιούχοι που έχουν ασκήσει αγωγές δεν θα βρεθούν μπροστά σε κάποιο δίλημμα, καθώς παραμένει εν ενεργεία το δικαίωμά τους να συνεχίσουν να διεκδικούν δικαστικά τα αναδρομικά. Επομένως εισπράττουν το ποσό από τις κύριες συντάξεις και συνεχίζουν τις διεκδικήσεις τους. Η πλειονότητα των συνταξιούχων που δεν έχει προσφύγει στη Δικαιοσύνη πρέπει καταρχήν να υπολογίσει το ύψος της απώλειας από τα δώρα και τις περικοπές των επικουρικών καθώς και τον χρόνο αναμονής, ο οποίος μπορεί να ξεπεράσει τα 4 χρόνια μέχρι η υπόθεση να φτάσει στο Εφετείο

Σύμφωνα με τον δικηγόρο Λουκά Αποστολίδη, που έχει χειριστεί την υπόθεση, «όσοι δεν άσκησαν αγωγές δυνητικά μπορούν να αρκεστούν στην επιστροφή των αναδρομικών μόνο για την παροχή της σύνταξης ή να ασκήσουν αγωγές μέχρι τις 31/12/2020 και με νομική βεβαιότητα να πάρουν αναδρομικά για τις τρεις παροχές: σύνταξη, επικούρηση, δώρα. Νομικοί κύκλοι θεωρούν ότι δίκες που είναι εκκρεμείς θα συνεχιστούν κανονικά ως προς το σκέλος των δώρων και των επικουρικών, ενώ αναμένεται να κατατεθούν και νέες αγωγές από αυτούς που δεν έχουν ήδη προσφύγει στη Δικαιοσύνη. Οι αξιώσεις του 2015 παραγράφονται στις 31 Δεκεμβρίου του 2020. Συνεπώς, απομένουν 4 μήνες, μέσα στους οποίους μπορούν οι συνταξιούχοι να προσφύγουν στα δικαστήρια.

Το ύψος των επιστροφών κυμαίνεται για κάθε συνταξιούχο από 550 έως 7.800 ευρώ μεικτά, μεσοσταθμικά έως 1.500 ευρώ.

2. Συνταξιούχοι με 30 συντάξιμα έτη και άνω

Μία ακόμη κατηγορία που αναμένεται να ωφεληθεί είναι 180.000 συνταξιούχοι που έχουν διανύσει περισσότερα από 30 χρόνια ασφάλισης, ενώ ακόμα μεγαλύτερες αυξήσεις θα δουν όσοι προσεγγίζουν τα 40 χρόνια δουλειάς. Η ελάχιστη αύξηση εκτιμάται γύρω στο 2%, ενώ η μέγιστη κοντά στο 12%. Συνεπώς, η μέση αύξηση εκτιμάται γύρω στο 5% – 6% ή στα 70-80 ευρώ/μήνα. Η βελτίωση στα ποσοστά αναπλήρωσης που προέβλεψε ο νόμος Βρούτση δεν οδηγεί μόνο σε αύξηση των συντάξεων, αλλά και στην καταβολή αναδρομικών 12 μηνών, αρχής γενομένης από τον Οκτώβριο 2019, που εκδόθηκε η σχετική απόφαση του ΣτΕ. Τα αναδρομικά υπολογίζονται έως 2.156 ευρώ στην περίπτωση των συνταξιούχων που προσεγγίζουν τα 40 χρόνια ασφάλισης.

Τονίζεται ότι οι παλαιοί συνταξιούχοι που έχουν αποχωρήσει πριν από την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου, δηλαδή πριν από τον Μάιο του 2016, θα έχουν σε μεγάλο βαθμό μόνο λογιστική επίπτωση στη σύνταξή τους, καθώς η δικαιούμενη αύξηση θα απορροφηθεί από την προσωπική διαφορά.

3. Προσωρινές συντάξεις

Αυξήσεις και αναδρομικά από 1.150 ευρώ έως 6.912 ευρώ σε όλες τις προσωρινές συντάξεις οι οποίες έχουν εκδοθεί από τις 13/5/2016 και μετά. Οι αυξήσεις θα είναι έως 285 ευρώ τον μήνα στις προσωρινές συν αναδρομικά από 1.150 ευρώ έως 6.910 ευρώ από τον Οκτώβριο για χιλιάδες εν αναμονή συνταξιούχους που κατέθεσαν αίτηση από 13/5/2016 και δεν έχει εκδοθεί η οριστική τους σύνταξη. Η προσωρινή στα Ταμεία μισθωτών αυξάνεται στο 80% του μέσου μισθού του τελευταίου έτους, αντί 50% που είχε υπολογιστεί στις αιτήσεις από 13/5/2016. Στους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αυτοαπασχολουμένους και τους αγρότες αυξάνεται στο 70% του μέσου μηνιαίου εισοδήματος του τελευταίου 12μήνου, αντί 50% που είχε υπολογιστεί στις αιτήσεις από 13/5/2016.

4. Αναδρομικά σε συνταξιούχους που εργάζονται

Αναδρομικά έως και 9 μηνών και αύξηση 75% στη μηνιαία σύνταξή τους έρχονται – με τις συντάξεις Νοεμβρίου – για τους συνταξιούχους που εργάζονται καθώς θα μειωθεί το «πέναλτι» στο 30% το οποίο μετράει αναδρομικά από τη σύνταξη Μαρτίου 2020. Κερδισμένοι από το νέο μέτρο είναι περίπου 25.000 συνταξιούχοι που ξεκίνησαν να εργάζονται μετά τις 13 Μαΐου 2016 ή συνταξιοδοτήθηκαν μετά την ίδια ημερομηνία και συνεχίζουν εργαζόμενοι. Το συνταξιοδοτικό τους εισόδημα από κύριες και επικουρικές καταβάλλεται μειωμένο κατά 60%. Από τον Μάρτιο του 2020 θα έπρεπε να καταβάλλεται μειωμένο κατά 30%, ωστόσο το νέο πέναλτι δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί.

Συνεπώς δικαιούνται :

n Αύξηση 75% στη μηνιαία σύνταξή τους.

n Αναδρομικά τουλάχιστον 7 μηνών από τη διαφορά, καθώς το νέο, μειωμένο «πέναλτι» μετράει από τη σύνταξη Μαρτίου και σύμφωνα με τον προγραμματισμό αναμένεται να εφαρμοστεί προς Οκτώβριο – Νοέμβριο.

Αλλοι 56.000 εργαζόμενοι συνταξιούχοι ανήκουν στο παλαιότερο – προ νόμου Κατρούγκαλου – καθεστώς, καθώς είχαν ήδη αναλάβει εργασία ως συνταξιούχοι πριν από τον Μάιο του 2016. Οι συγκεκριμένοι συνταξιούχοι, που είχαν αναλάβει εργασία πριν από την έναρξη ισχύος του νόμου Κατρούγκαλου (πριν από τις 13 Μαΐου 2016) και εξαιρέθηκαν από το ψαλίδι του 60% υπαγόμενοι στο προγενέστερο καθεστώς, διατηρούν το ισχύον καθεστώς τους έως την 1η Μαρτίου 2022.