Μάσκες : Επιστήμονες καταρρίπτουν τα fake news – «Όποιος έχει πάρει απόφαση να είναι αρνητής, δεν αλλάζει γνώμη»

Ένα θέμα, που σίγουρα δεν χρειαζόταν, απασχολεί τη χώρα μας τα τελευταία εικοσιτετράωρα, λιγότερο από μια εβδομάδα πριν το πρώτο κουδούνι της χρονιάς, όπου θα παιδιά θα επιστρέψουν στις αίθουσες φορώντας μάσκες. Πρόκειται για τους αρνητές της μάσκας, οι οποίοι βρίσκονται στο προσκήνιο από την Κυριακή, όταν και πραγματοποίησαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας σε πολλές πόλεις της Ελλάδας.

Πρόκειται για τους ανθρώπους που πιστεύοντας αρχικά και διακινώντας στη συνέχεια fake news διαμαρτύρονται στρέφονται εναντίον των μέτρων για τη μάχη κατά της πανδημίας. Με αυτόν τον τρόπο θέτουν σε κίνδυνο τόσο τον ίδιο τους τον εαυτό, όσο και τους συμπολίτες τους.

Διαβάστε επίσης: Από τους αντιεμβολιαστές στους αρνητές της μάσκας – Το προφίλ των συνωμοσιολόγων στην Ελλάδα

Με τις θεωρίες συνωμοσίας να διαδίδονται γρηγορότερα από τον ίδιο τον φονικό ιό οι επιστήμονες προσπαθούν με κάθε τρόπο να καταρρίψουν τα fake news και να εξηγήσουν γιατί η χρήση μάσκας θα βοηθήσει στο να μπει «φρένο» στην εξάπλωση της πανδημίας.

Σε αυτό το θέμα αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της σημερινής ενημέρωσης ο επίκουρος καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος επιτροπής εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας, Γκίκας Μαγιορκίνης.

«Όσον αφορά στις μάσκες, μας έχει απασχολήσει πολύ τις τελευταίες ημέρες. Οι επιστημονικές αποδείξεις, όπως συρρέουν από την αρχή της πανδημίας, όλο και περισσότερο αναβαθμίζουν τη σημασία τους στην αποτελεσματικότητα του ελέγχου της πανδημίας. Το βλέπουμε και αυτή τη στιγμή με την υποχώρηση που βλέπουμε στο επιδημικό μας κύμα» εξήγησε.

«Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να τονίσω ότι η Ιατρική δεν είναι δόγμα και δεν έχει στεγανά, εξελίσσεται. Ο όγκος και η ισχύς των ενδείξεων που έχουν μαζευτεί τους τελευταίους μήνες για τη χρησιμότητα της μάσκας, δεν έχει προηγούμενο» συμπλήρωσε.

«Το προφίλ ασφάλειας της μάσκας είναι εξαιρετικό. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι δεν έχει ευχάριστο αίσθημα όταν τη φοράμε. Σε κανέναν δεν αρέσει. Αλλά νομίζω ότι πρόκειται για μία σχετικά μικρή θυσία που πρέπει να κάνουμε όλοι μας, προκειμένου να προστατευτούν οι αγαπημένοι μας, η Δημόσια Υγεία, αλλά και η οικονομία μας» κατέληξε.

«Αυτός που έχει αποφασίσει να αρνηθεί τη μάσκα, είναι δύσκολο να αλλάξει γνώμη»

Σε άλλο σημείο, μετά από ερώτηση δημοσιογράφου για τους αρνητές της μάσκας ο κ. Μαγιορκίνης εξήγησε πως «ένας άνθρωπος ο οποίος έχει αποφασίσει με σκληρό αρνητισμό να αρνηθεί τη μάσκα, είναι δύσκολο να αλλάξει γνώμη».

«Έχω δει μεγάλη αλλαγή από την αρχή του καλοκαιριού όσον αφορά τη μάσκα. Δηλαδή εγώ θυμάμαι του Αγίου Πνεύματος μπήκα στο καράβι, σχεδόν κανένας δεν φόραγε και τώρα φοράγανε όλοι» συνέχισε.

«Άρα, λοιπόν, βλέπουμε πολύ θετικά στοιχεία όσον αφορά στη χρήση της μάσκας. Και νομίζω ότι εάν ο κόσμος συνεχίσει με αυτή την υπομονή και φοράει μάσκα, θα ακολουθήσουν και οι άλλοι, όσοι μπορούν. Θεωρώ ότι δεν θα αλλάξουν όλοι. Κάποιος ο οποίος έχει πάρει την απόφαση και το έχει κάνει »σημαία» είναι δύσκολο να αλλάξει».

Λαζανάς: Όποιος θέλει να αυτοκτονήσει, ας μην χρησιμοποιεί μάσκα

Ιδιαίτερα αυστηρός εμφανίστηκε ο παθολόγος-λοιμωξιολόγος, Μάριος Λαζανάς όσον αφορά στη χρήση μάσκας.

Ο καθηγητής, μέλος της επιτροπής του υπουργείου Υγείας, τόνισε: «Όποιος θέλει να αυτοκτονήσει και να το προτείνει σε άλλους για να μην χρησιμοποιεί μάσκα ας το κάνει. Δυστυχώς υπάρχουν ψεκασμένοι».

Αναφερόμενος στη χρήση μάσκας ο κ. Λαζανάς σημείωσε ότι «σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει σύσταση έως υποχρέωση για χρήση της ακόμα και σε ανοιχτούς χώρους. Στην Ελλάδα υπάρχουν οδηγίες που ούτε σωστά εφαρμόζονται ούτε υπάρχουν επαρκείς έλεγχοι. Δεν μπορούμε σε λεωφορεία ή μετρό να μην χρησιμοποιούμε μάσκα. Επειδή καταλαβαίνω ότι η απόσταση δεν εφαρμόζεται γι’ αυτό επιμένω στη χρήση της μάσκας».

Οι επιστήμονες καταρρίπτουν τα fake news για τις μάσκες

Οι θεωρίες αυτές χρησιμεύουν συχνά ως επιχειρήματα μέσα στις διαδηλώσεις «εναντίον της μάσκας» οι οποίες στρέφονται εναντίον των μέτρων για τη μάχη κατά της πανδημίας, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, την ώρα που υπάρχουν τόσες ψευδείς πληροφορίες που αποδομούνται τους τελευταίους μήνες από πολυάριθμους επιστήμονες σ’ ολόκληρο τον κόσμο.

Έλλειψη οξυγόνου και υπερβολικό CO2: ΛΑΘΟΣ

Η λανθασμένη ιδέα ότι υπάρχει κίνδυνος «υποξίας» –όταν υπάρχει έλλειψη οξυγόνου σε επικίνδυνο βαθμό– ο οποίος προκαλείται από τις μάσκες είναι μία από τις πιο διαδεδομένες. Ορισμένοι έχουν αναρτήσει μάλιστα δημοσιεύσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στις οποίες ισχυρίζονται ότι οι μάσκες μπορούν ακόμη και να σκοτώσουν.

Η μάσκα δεν προκαλεί ανεπάρκεια οξυγόνου, εξήγησαν ωστόσο πολυάριθμοι γιατροί στο Γαλλικό Πρακτορείο.

«Η μάσκα δεν είναι κλειστό κύκλωμα, αφήνει το οξυγόνο να περνάει», υπογραμμίζει σύμφωνα με το ΑΠΕ, για παράδειγμα ο καθηγητής Ιβ Κοπιετέ, γιατρός επιδημιολόγος και καθηγητής δημόσιας υγείας στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών (ULB).

Μπορεί αντιθέτως να υπάρξει «μια αίσθηση δυσφορίας η οποία προκαλεί μια εντύπωση ασφυξίας, όμως αυτό είναι ψυχολογικό. Στην περίπτωση ενός υγιούς ανθρώπους, η μάσκα δεν εμποδίζει στο παραμικρό κάποιον να κάνει τις καθημερινές δραστηριότητές του φυσιολογικά», προσθέτει.

Η εξίσου εσφαλμένη ιδέα ότι με τη μάσκα διατρέχουμε κίνδυνο επειδή αναπνέουμε το CO2 που οι ίδιοι εκπνέουμε είναι επίσης πολύ δημοφιλής. Όμως όπως είδαμε η μάσκα δεν κλείνει ερμητικά και αφήνει να κυκλοφορεί ο αέρας.

«Μια μάσκα δεν είναι ένα κλειστό κύκλωμα. Σχεδόν όλος ο αέρας που εκπνέεται διαφεύγει από τη μάσκα συνεπώς δεν αναπνέετε το δικό σας CO2», εξηγεί έτσι ο Σέιν Σαμπέρα, διευθυντής του προγράμματος για τα πνευμονικά νοσήματα του δημόσιου νοσοκομείου του Τορόντο (Καναδάς).

«Φωλιές» για βακτήρια, μύκητες, μούχλα…: ΛΑΘΟΣ

«Οι σοβαρές μυκητιασικές λοιμώξεις (που συνδέονται με τους μύκητες) είναι σπάνιες», εξηγεί η Φρανσουάζ Ντρομέ, υπεύθυνη της μονάδας Μοριακής Μυκητολογίας και του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς Διεισδυτικών Μυκητιάσεων του Ινστιτούτου Παστέρ. «Στις συνιστώμενες συνθήκες χρήσης, δεν υπάρχει κανένας τρόπος να αναπτυχθούν μύκητες στο εσωτερικό μιας μάσκας», διαβεβαιώνει.

«Για να μουχλιάσει μια μάσκα, θα πρέπει να την αφήσεις, για παράδειγμα, υγρή μέσα σε ένα δωμάτιο γεμάτο μούχλα ή μέσα σε κοπρόχωμα για εβδομάδες», προσθέτει υπενθυμίζοντας πως πρέπει να αλλάζουμε μια μάσκα κάθε 4 ώρες.

Καθώς «οι άνθρωποι έχουν φυσιολογικά βακτήρια στο στόμα τους και στις ρινικές κοιλότητες», «όταν μιλάμε, αποβάλλουμε σταγονίδια σάλιου. Μπορεί να υπάρχουν εκεί μύκητες ή βακτήρια που παραμένουν στη μάσκα», εξηγεί επίσης ο Ντάνιελ Πάουα, καθηγητής δημόσιας υγείας στο Εθνικό Αυτόνομο Πανεπιστήμιο του Μεξικού (UNAM).

Όμως «οι περισσότεροι από τους παράγοντες αυτούς δεν προκαλούν ασθένεια, επειδή είναι βακτήρια τα οποία έχουμε μέσα στο στόμα», προσθέτει.

Αφήνουν τον ιό να περάσει: ΛΑΘΟΣ

Η θεωρία σύμφωνα με την οποία οι μάσκες αφήνουν τον ιό να περάσει είναι κι αυτή πολύ δημοφιλής και συχνά λέγεται πως τα κενά στις μάσκες είναι μεγαλύτερα από τον ιό.

Από τη μια πλευρά, «το μέγεθος του ιικού σωματιδίου δεν έχει σημασία. Αυτό που μετράει είναι το μέγεθος των σταγονιδίων που περιέχουν τον ιό», σταγονίδια που σε μεγάλο βαθμό φιλτράρονται από τη μάσκα, εξηγεί ο δρ. Τζούλιαν Λίμποβιτς, καθηγητής μικροβιακής ανοσολογίας στο A&M University του Τέξας.

Από την άλλη πλευρά, η χειρουργική μάσκα δεν λειτουργεί σαν σουρωτήρι, αλλά σαν φίλτρο σύμφωνα και με άλλες φυσικές αρχές (αδράνεια και ηλεκτροστατική έλξη…) ούτως ώστε να εμποδίζει όσο το δυνατόν περισσότερα σταγονίδια, ακόμη και μικρά, να περάσουν, σύμφωνα με τον Ζαν-Μισέλ Κουρτί, καθηγητή Φυσικής στη Σορβόννη και ερευνητή στο εργαστήριο Kastler Brossel.

Σύμφωνα με τις προδιαγραφές του υπουργείου Υγείας, οι μάσκες που πωλούνται στο ευρύ κοινό πρέπει να φιλτράρουν τουλάχιστον το 70% των σωματιδίων – όλων των μεγεθών.

Και «οι μάσκες δεν είναι ανάγκη να είναι 100% αποτελεσματικές για να έχουν σημαντικό ρόλο στην επιβράδυνση της επιδημίας», υπογραμμίζει ο ιολόγος Μπέντζαμιν Νόιμαν του A&M University του Τέξας.

Ο ΠΟΥ θεωρεί τη χρήση μάσκας αποτελεσματικό μέτρο για να περιορισθεί η διάδοση του ιού, επιπλέον της φυσικής αποστασιοποίησης και του πλυσίματος των χεριών. Είναι ακόμη πιο αποτελεσματικό αν ένας πληθυσμός φοράει μαζικά μάσκες, διότι έτσι αυτοί που τις φορούν προστατεύουν ο ένας τον άλλον.

«Πονοκέφαλος» σε κυβέρνηση και ειδικούς για τους αρνητές μάσκας

Όλα αυτά την ώρα που οι εκπαιδευτικοί προετοιμάζονται να υποδεχτούν τους μαθητές τη Δευτέρα 14 Σεπτεμβρίου εφαρμόζοντας όλες τις οδηγίες του ΕΟΔΥ προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος διασποράς του ιού στα σχολεία, μερίδα γονέων οι οποίοι δηλώνουν «πολέμιοι της χρήσης μάσκας» στα σχολεία, δυναμιτίζουν το κλίμα προκαλώντας την οργή των ειδικών.

Οι οδηγίες του ΕΟΔΥ, του υπουργείου Παιδεία και της Επιτροπής των λοιμωξιολόγων για τη χρήση μάσκας από μαθητές και εκπαιδευτικούς σε όλους τους κλειστούς χώρους των σχολικών μονάδων είναι ξεκάθαρες.

Οι λοιμωξιολόγοι, όσο πλησιάζουμε στην ημέρα όπου θα χτυπήσει το πρώτο κουδούνι στα σχολεία, τόσο περισσότερο προσπαθούν να πείσουν τους αρνητές της μάσκας για την ανάγκη να χρησιμοποιείται από τους μαθητές, ακόμη και στις μικρές ηλικίες.

Οι αντιδράσεις που έχουν υπάρξει για τη χρήση μάσκας, έχουν προκαλέσει έντονο προβληματισμό και στις τάξεις των εκπαιδευτικών, ζητώντας δέσμη μέτρων για να διασφαλιστεί ότι θα εφαρμοστεί το μέτρο χωρίς «παρατράγουδα».

Μετά τις πρόσφατες εικόνες με τις διαδηλώσεις γονείς, εκπαιδευτικού χτυπούν καμπανάκι τονίζοντας ότι δεν αποκλείεται να δούμε γονείς που να απαιτούν να μπουν τα παιδιά τους στο σχολείο χωρίς μάσκα .

Σε κάθε περίπτωση τόσο το υπουργείο Παιδείας, όσο και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος αλλά και οι ειδικοί επισημαίνουν πως βασική προτεραιότητα όλων είναι η ασφαλής επιστροφή των παιδιών στα σχολεία και αυτή θα γίνει τηρώντας όλα τα μέτρα αυτοπροστασίας.

Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδας, Θανάσης Κικινής ζητά προστασία από την πολιτεία μπροστά στο κίνημα των αρνητών της μάσκας. «Έχουμε δεχθεί επιστολές με απειλές γονέων με ένδικα μέσα για να μην φορέσουν τα παιδιά τους μάσκα» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Κικινής.

«Ζητάμε νομική θωράκιση για να μην τρέχουμε στα αυτόφωρα» πρόσθεσε ο κ. Κικινής.

Χαρδαλιάς: Υποχρεωτική για όλους τους μαθητές η μάσκα

Σύμφωνα, δε, με τον υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας, Νίκο Χαρδαλιά, η χρήση μη ιατρικής μάσκας είναι υποχρεωτική για τους μαθητές σε όλες τις τάξεις, τους εκπαιδευτικούς και το λοιπό προσωπικό, καθώς και για τους επισκέπτες των σχολικών μονάδων.

Ειδικά για τους μαθητές από το Νηπιαγωγείο έως την Γ΄  Δημοτικού, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην εκπαίδευση και εξοικείωση με την ενδεδειγμένη χρήση της μάσκας.

Η χρήση μη ιατρικής μάσκας είναι υποχρεωτική

• Σε όλους τους εσωτερικούς χώρους των σχολικών μονάδων
• Στους εξωτερικούς χώρους των σχολικών μονάδων όταν υπάρχει συνωστισμός όπως, ενδεικτικά, κατά την προσέλευση και αποχώρηση από τη σχολική μονάδα, καθώς και στην περίπτωση συνωστισμού σε κυλικεία εξωτερικού χώρου.
• Στα μέσα μεταφοράς μαθητών και
• Κατά την περίοδο προσαρμογής στο Νηπιαγωγείο, από υγιή σταθερό συνοδό (γονέα, κηδεμόνα ή άλλο πρόσωπο).
• Κατά τη διαδικασία υποστήριξης από εκπαιδευτικό παράλληλης στήριξης, Ειδικό Βοηθητικό Προσωπικό (ΕΒΠ) ή σχολικό νοσηλευτή, καθώς και στις σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης και στα Κέντρα Εκπαιδευτικής Και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (ΚΕΣΥ), προκρίνεται η διαφανής, ολοπρόσωπη προστατευτική προσωπίδα ή ειδική υφασμάτινη μάσκα, με διαφανές πρόσθιο τμήμα στο μέρος του στόματος για τους μαθητές ή το προσωπικό, για τις περιπτώσεις όπου η χειλανάγνωση αποτελεί μέσο επικοινωνίας. Οι συνοδοί μαθητών στα ΚΕΣΥ φέρουν υποχρεωτικά μια ιατρική μάσκα.
• Η χρήση της χειρουργικής μάσκας έναντι της απλής υφασμάτινης, μπορεί να προκριθεί από τον θεράποντα ιατρό για παιδιά με υποκείμενα νοσήματα.

Ποιοι εξαιρούνται

Από την υποχρεωτική χρήση μη ιατρικής μάσκας εξαιρούνται μαθητές με γνωσιακή, αναπτυξιακή, ψυχική διαταραχή ή διαταραχή συμπεριφοράς καθώς και οι μαθητές με σοβαρό νευρολογικό ή μυϊκό ή άλλο νόσημα που τους εμποδίζει να χειριστούν την μάσκα τους, οι οποίοι προσέρχονται κανονικά στο σχολείο αφού προσκομίσουν τα απαραίτητα σχετικά δικαιολογητικά.

Επίσης, για τους μαθητές σχολικών μονάδων Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης και στους μαθητές που προσέρχονται στα ΚΕΣΥ, συστήνεται η χρήση μάσκας μόνο εφόσον είναι εφικτό και συμβατό με τον βαθμό και το είδος της αναπηρίας ή ειδικής εκπαιδευτικής ανάγκης.