Μηλιές Πηλίου: Ψυχής άκος

Άνθιμος Γαζής, Γρηγόριος Κωνσταντάς, Δανιήλ Φιλιππίδης: τρεις διαπρεπείς λόγιοι που έζησαν από τα μέσα του 18ου έως τα μέσα του 19ου αιώνα περίπου, τρεις διδάσκαλοι του Γένους, τρία άξια τέκνα των Μηλεών, του γραφικού πηλιορείτικου χωριού.

Οι τρεις αυτές εξέχουσες προσωπικότητες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού έζησαν σε μια εποχή κατά την οποία η ανάπτυξη της βιοτεχνίας και οι εμπορικές επαφές με τη Δυτική Ευρώπη είχαν επιτρέψει στις Μηλιές και το Πήλιο εν γένει να γνωρίσουν την ύψιστη οικονομική ακμή τους.

Καρπός των φιλελεύθερων αντιλήψεων των τριών ανδρών, καθώς και της έντονης επιθυμίας τους να συμβάλουν στην πνευματική αναγέννηση του τόπου τους, υπήρξε η ίδρυση της Σχολής Μηλεών, που άρχισε να λειτουργεί επισήμως τον Αύγουστο του 1815.

Η Μηλιώτικη Σχολή απέκτησε σύντομα μεγάλη φήμη χάρη στο πρόγραμμα σπουδών, το υψηλό επίπεδο διδασκαλίας και την εξαιρετική βιβλιοθήκη της.

Φωτογραφία της Σχολής Μηλεών το 1903

Η Σχολή Μηλεών, στην οποία δίδαξαν ο Γαζής και ο Κωνσταντάς, λειτούργησε έως το 1821 (έναρξη της Επανάστασης στο Πήλιο), υπέστη σοβαρές ζημιές στο μετέπειτα διάστημα και έπαυσε οριστικά να λειτουργεί το 1844, έτος θανάτου του Κωνσταντά.

Μετά την ενσωμάτωση της Μαγνησίας στο ελεύθερο ελληνικό κράτος, το 1881, το κτίριο της Μηλιώτικης Σχολής λειτούργησε ως δημοτικό σχολείο του χωριού.

Η Σχολή Μηλεών, που καταστράφηκε επί Γερμανικής Κατοχής (1943), έφερε στο υπέρθυρό της την επιγραφή «Ψυχής Άκος», δηλαδή «Θεραπεία Ψυχής».

Την ίδια επιγραφή φέρει σήμερα η Βιβλιοθήκη Μηλεών, που στεγάζεται σε ανακαινισμένο διώροφο αρχοντικό του χωριού.

Περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, χιλιάδες τόμους παλαιών εκδόσεων (έντυπα βιβλία από τα τέλη του 15ου αιώνα έως το 1900), κώδικες, χειρόγραφα βιβλία, έγγραφα, επιστολές, εποπτικά όργανα της Σχολής Μηλεών, προσωπικά αντικείμενα του Γαζή και του Κωνσταντά.