Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος Δ’)

Ο Ηρόδοτος ονομάστηκε από τον Κικέρωνα pater historiae (πατέρας της ιστορίας), επειδή πρώτος σχεδίασε ένα μεγάλο ιστορικό έργο με εσωτερική ενότητα και εργάστηκε επ’ αυτού επιτυχώς, αντίθετα με τους προγενέστερους λογογράφους, που είχαν γράψει απλούς γενεαλογικούς καταλόγους πόλεων ή μεγάλων οικογενειών.

Το έργο του Ηροδότου διαιρέθηκε από τους αλεξανδρινούς γραμματικούς σε εννέα βιβλία, στα οποία δόθηκαν τα ονόματα των εννέα Μουσών.

Στην εισαγωγική φράση του έργου του, ο Ηρόδοτος ορίζει ως σκοπό της περιγραφής του «αυτά που έγιναν από τους ανθρώπους να μη σβήσουν με τον καιρό, και μεγάλα και αξιοθαύμαστα επιτεύγματα, που επιτελέστηκαν άλλα από τους Έλληνες και άλλα από τους βαρβάρους, να μη χάσουν τη φήμη τους, και ακόμα ποια ήταν η αιτία που πολέμησαν μεταξύ τους».

Σύμφωνα με πέρσες αφηγητές που μνημονεύει ο Ηρόδοτος, η κληρονομική έχθρα ανάμεσα στις δύο ηπείρους ξεκίνησε από αρπαγές γυναικών.

Οι Φοίνικες άρπαξαν την Ιώ από το Άργος, κατόπιν μερικοί Έλληνες την Ευρώπη από την Τύρο.

Οι τελευταίοι δεν αρκέστηκαν σε αυτό, αλλά εκστράτευσαν στην Αία της Κολχίδας και άρπαξαν τη Μήδεια.

Η απάντηση των Ασιατών ήλθε μια γενιά αργότερα, με την αρπαγή της Ελένης από τον Πάρη.

Έχοντας ολοκληρώσει την παρουσίαση των μυθικών αφηγήσεων και κρατώντας απέναντι σε όλα αυτά κριτική απόσταση, ο Ηρόδοτος ξεκινά τη διήγησή του από τον άνθρωπο που, εξ όσων γνώριζε ο ίδιος, άρχισε τις αδικίες εις βάρος των Ελλήνων: ο Κροίσος, ο βασιλιάς της Λυδίας, ήταν ο πρώτος που υποδούλωσε ελληνικές πόλεις και τις υποχρέωσε να του καταβάλλουν φόρο.

Η δύναμη του Κροίσου βρίσκεται στο απόγειό της, όταν τον επισκέπτεται ο Σόλωνας.

Στις συζητήσεις των δύο ανδρών, του πλούσιου Ανατολίτη και του σοφού Αθηναίου, αποκαλύπτονται τα προβλήματα της σχέσης ανάμεσα στις ανθρώπινες αξίες και τη θεϊκή δύναμη.

Η λυδική ιστορία στο έργο του Ηροδότου τελειώνει με την πτώση του Κροίσου, που την προκάλεσαν οι Πέρσες: Λυδοί μεν δη υπό Πέρσησι εδεδούλωντο.

Τώρα εμφανίζονται στο προσκήνιο οι Πέρσες, για χάρη των οποίων γίνεται μια διεξοδική αναδρομή στο παρελθόν.

Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος Α’)

Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος Β’)

Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος Γ’)