Το Προσφυγικό, η λύση και η έλλειψη

Μπορεί η Ελλάδα να λύσει το προσφυγικό ζήτημα; Οχι. Για την ακρίβεια, δεν μπορεί όχι να το λύσει, αλλά ούτε να το διαχειριστεί έστω στοιχειωδώς. Για έναν απλό λόγο: Δεν έχει τα μέσα κι ενδεχομένως τη βούληση, πολιτική και όχι μόνο. Γι’ αυτό και προς τα έξω «βγαίνει» ότι δεν έχει στρατηγική. Αυτό που στην πραγματικότητα συμβαίνει είναι ότι το πρόβλημα την ξεπερνά, όπως την ξεπερνούσε και στο παρελθόν.

Με τη διαφορά πως κάποιες δηλώσεις τότε (όπως το κλασικό «λιάζονται στις πλατείες» κ.λπ., κ.λπ.) καθιστούσαν το ζήτημα γραφικό, πέραν από μη αντιμετωπίσιμο, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα να χάνεται το δάσος, ενώ γινόταν πλάκα με το δέντρο. Ωστόσο, το θέμα μόνο αστείο δεν είναι. Και σίγουρα δεν προσφέρεται για χαβαλέ. Κι όποιος τον έκανε, ας απολογηθεί. Αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μας.

Το θέμα είναι πως οι εικόνες που εξελίσσονται στη Μόρια κι όπου αλλού – στη Σάμο η κατάσταση είναι ίδια και χειρότερη – είναι εξευτελιστικές. Και τσιτάτα του στυλ «ως εδώ» και «δεν πάει παραπέρα» δεν έχουν κανένα περιεχόμενο, αφού δεν λύνουν το πρόβλημα. Τι πρέπει να γίνει; Αυτό που χρειάζεται είναι: α) λεφτά, β) πολιτική διαχείρισης και γ) στρατηγική επιβολής των αποφάσεων στην Τουρκία. Αλλά προσοχή: σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Στην πρώτη περίπτωση, για να στηθούν οι δομές εκείνες που θα εξασφαλίζουν ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης σε όσους πρόσφυγες βρίσκονται ήδη σε ευρωπαϊκό έδαφος, αλλά και σε όσους θα τα καταφέρουν στο μέλλον να έρθουν.

Στη δεύτερη περίπτωση, για να αντιμετωπισθούν οι σημερινές διαστάσεις του προβλήματος αναλογικά από όλες τις χώρες – μέλη της ΕΕ. Μια χώρα – η Ελλάδα, η Ιταλία ή η Μάλτα – δεν μπορεί να τις διαχειριστεί. Ολες μαζί, μπορούν.

Στην τρίτη περίπτωση, για να λυθεί το ζήτημα σε βάθος χρόνου. Γιατί αυτό συνεπάγεται πραγματική λύση. Με τα κατάλληλα και απαραίτητα ανταλλάγματα. Αλλά και τα «αντίποινα», οικονομικά και άλλα, στην περίπτωση παραβίασης των συμφωνιών.

Ολα τα παραπάνω, ωστόσο, προϋποθέτουν κάτι κρίσιμο: Ισχυρές ευρωπαϊκές ηγεσίες. Που θα μπορούν να επιβάλουν τις αποφάσεις. Που δεν θα «εκβιάζονται» από διμερείς εμπορικές συμφωνίες, δεν θα υπολογίζουν πρόσκαιρα πλεονάσματα και εξισορροπημένους προϋπολογισμούς και δεν θα λειτουργούν έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού τους ενδοευρωπαϊκές και άλλες συμμαχίες.

Η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια ανθρωπιστική τραγωδία, που πρέπει με κάθε τρόπο να τελειώσει. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει ευρωπαίος ηγέτης αυτή τη στιγμή, με το απαραίτητο πολιτικό ανάστημα, για να επιβάλει τη λύση.