Μπορέλ προς Τουρκία: Αποκλιμάκωση και διάλογος αλλιώς κυρώσεις

Μήνυμα στην Άγκυρα, ότι οφείλει να προχωρήσει σε άμεση αποκλιμάκωση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο, ώστε να ξεκινήσει ο διάλογος, διαφορετικά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εξετάσει τις συνέπειες, έστειλε, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ.

Μιλώντας στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, σημείωσε πως οι σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία βρίσκονται σε σημείο καμπής, και κάλεσε την Αγκυρα να υποχωρήσει από τη διαμάχη στην ανατολική Μεσόγειο και να τηρήσει στοιχειώδεις αρχές ανθρωπίνων δικαιωμάτων εντός της χώρας.

Οι δεσμοί με την Ευρώπη «βρίσκονται σε σημείο καμπής ιστορικά, ενδεχομένως να κινηθούν προς τη μία πλευρά ή την άλλη, αναλόγως του τι θα συμβεί τις επόμενες μέρες», τόνισε ο κ. Μπορέλ.

«Αλληλεγγύη σε Ελλάδα και Κύπρο»

Ο κ. Μπορέλ εξήγησε ότι ο ίδιος, θα συνεχίσει να προσπαθεί να δημιουργήσει χώρο για διάλογο με την Τουρκία, όσο δύσκολο και αν αυτό καθίσταται από τη συμπεριφορά της, προειδοποιώντας ότι «οτιδήποτε άλλο θα υπονόμευε επίσης την προοπτική για την επανάληψη των συνομιλιών για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού».

Υπενθύμισε δε ότι η ΕΕ έχει ταχθεί με αλληλεγγύη στο πλευρό της Ελλάδας και της Κύπρου.

Συγκεκριμένα, ο Ύπατος Εκπρόσωπος δήλωσε τα εξής: «δυστυχώς, οι εντάσεις συνέχισαν να αυξάνονται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Έχω περάσει τους τελευταίους μήνες – συμπεριλαμβανομένων των καλοκαιρινών μου διακοπών – προσπαθώντας να διευκολύνω τις προσπάθειες αποκλιμάκωσης. Ωστόσο, είναι σαφές ότι χρειάζονται περισσότερες προσπάθειες. Η τελευταία κίνηση της Τουρκίας για διακοπή της σεισμικής εξερεύνησης στην υφαλοκρηπίδα της Ελλάδας είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ας ελπίσουμε ότι θα οδηγήσει σε περαιτέρω βήματα προς τον διάλογο».

«Απαράδεκτες οι απειλητικές ενέργειες και δηλώσεις της Τουρκίας»

Συμφωνα με το ΚΥΠΕ, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, υπενθύμισε στους ευρωβουλευτές ότι «οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας ήταν στην πρώτη γραμμή των συζητήσεων των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στη έκτακτη συνάντηση των Υπουργών στις 14 Αυγούστου, καθώς και στη σύνοδο του Gymnich, και θα συνεχίσουμε την επόμενη εβδομάδα στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, και στη συνέχεια το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα έχει το θέμα στην ημερήσια διάταξη τους στο τέλος του μήνα».

«Οι πρόσφατες εξελίξεις δείχνουν ότι η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο απαιτεί την επείγουσα και συλλογική μας δέσμευση. Οι απειλητικές ενέργειες και δηλώσεις της Τουρκίας είναι απαράδεκτες», ξεκαθάρισε.

«Η Τουρκία πρέπει να απέχει από μονομερείς ενέργειες. Αυτό είναι ένα βασικό στοιχείο που επιτρέπει τον διάλογο να προχωρήσει», τόνισε ο Μπορέλ.

«Η θέση μας είναι πολύ ξεκάθαρη: είμαστε αποφασισμένοι να υπερασπιστούμε τα συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να είμαστε σε πλήρη αλληλεγγύη με την Ελλάδα και την Κύπρο. Η άμεση αποκλιμάκωση είναι απαραίτητη για την επανάληψη του διαλόγου και των διαπραγματεύσεων, που είναι ο μόνος δρόμος προς τη σταθερότητα και τις μόνιμες λύσεις», σημείωσε, απευθυνόμενος στην ολομέλεια του ΕΚ.

«Ως Ύπατος Εκπρόσωπος, θα συνεχίσω επίσης τις προσπάθειές μου για να δημιουργήσω χώρο για διάλογο με την Τουρκία για τα ευρύτερα ζητήματα που διακυβεύονται, όσο δύσκολο κι αν είναι δεδομένης της συμπεριφοράς της Τουρκίας», τόνισε.

Παραμένουν στο  τραπέζι οι κυρώσεις αν η Τουρκία δε συμμορφωθεί

Υπενθυμίζει δε ότι «οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ ήταν ξεκάθαροι για τις πιθανές συνέπειες, ελλείψει προόδου στη συνεργασία με την Τουρκία. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα τις εξετάσει υπό το φως των πιο πρόσφατων εξελίξεων από τη στιγμή που θα συναντηθούν».

«Ελπίζω, λοιπόν, για την υποστήριξή σας στις προσπάθειές μου να δημιουργήσω τον επειγόντως αναγκαίο χώρο για να συνεργαστώ με την τουρκική ηγεσία για να επιτευχθεί μια αποκλιμάκωση που, με τη σειρά της, θα επιτρέψει την εξεύρεση μόνιμων λύσεων στα υποκείμενα προβλήματα των σημερινών κρίσεων», δήλωσε απευθυνόμενος στους ευρωβουλευτές.

«Οτιδήποτε άλλο θα υπονόμευε επίσης την προοπτική για την επανάληψη των συνομιλιών για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού», ξεκαθαρίζει. Σημείωσε δε ότι ο ίδιος συζήτησε το θέμα της επανάληψης συνομιλιών για το Κυπριακό με το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, τις οποίες προσδιόρισε για το διάστημα μετά τις εκλογές στην τουρκοκυπριακή κοινότητα.

«Η ΕΕ – και εγώ, ως Ύπατος Εκπρόσωπος – θα συνεχίσουμε να κάνουμε ό, τι μπορούμε για να υποστηρίξουμε τις προσπάθειες επίτευξης συνολικής διευθέτησης υπό την αιγίδα του ΟΗΕ σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ και το κεκτημένο της ΕΕ», τόνισε ο Ζοζέπ Μπορέλ.

Ανησυχία και για τις εσωτερικές εξελίξεις στην Τουρκία

«Όσον αφορά τις εσωτερικές εξελίξεις στην Τουρκία, η ανησυχητική οπισθοδρόμηση στον τομέα του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών ελευθεριών εξακολουθεί να εγείρει βαθιά ανησυχία. Εξακολουθούμε να μην βλέπουμε την Τουρκία να τηρεί την υπόσχεσή της να λάβει αποτελεσματικά μέτρα για την ενίσχυση της ανεξαρτησίας και της αμεροληψίας του δικαστικού σώματος»,  σημείωσε.

«Η σοβαρή οπισθοχώρηση της Τουρκίας από τις αξίες και τις μεταρρυθμίσεις της ΕΕ και οι τεταμένες σχέσεις με πολλά κράτη μέλη οδήγησαν το Συμβούλιο να αποφασίσει το 2018 πάγωμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και αναστολή εργασιών για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης. Με τις σοβαρές εξελίξεις στις δράσεις εξωτερικής πολιτικής της Ανατολικής Μεσογείου και της Τουρκίας από το περασμένο φθινόπωρο, τα πράγματα έχουν γίνει ακόμη πιο ανησυχητικά και περίπλοκα. Αντιμετωπίζουμε με πολλούς τρόπους μια αποδόμηση στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας», τόνισε ο κ. Μπορέλ.

Για τις ευρωτουρκικές σχέσεις

«Είναι σαφές ότι οι λύσεις δεν θα προέλθουν από μια ολοένα και πιο αντιφατική σχέση. Η Τουρκία είναι ένας σημαντικός γείτονας για την Ευρωπαϊκή Ένωση – και θα παραμείνει έτσι, η γεωγραφία δεν θα αλλάξει – και είναι βασικός εταίρος σε πολλά θέματα (για παράδειγμα στη μετανάστευση), είναι υποψήφια χώρα για ένταξη και μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού της αγκαλιάζει τις αξίες μας και προσβλέπει στην ΕΕ ως κοινωνικό μοντέλο. Είναι όμως σαφές ότι οι εξελίξεις στην Τουρκία και τις δράσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και πέραν αυτής θέτουν υπό αμφισβήτηση πώς θα αναπτυχθούν οι σχέσεις μας στο μέλλον», πρόσθεσε.

«Χρειαζόμαστε μια σταθερή σχέση που να βασίζεται σε μια κοινή ατζέντα εταιρικής σχέσης που σέβεται τα αμοιβαία συμφέροντα και βασίζεται σε αξίες. Αυτό απαιτεί από εμάς να εξετάσουμε την πλήρη σχέση με έναν ολοκληρωμένο τρόπο», κατέληξε ο Ύπατος Εκπρόσωπος.

Από την πλευρά του ο Μίκαελ Ροθ, Υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γερμανίας, τόνισε ότι η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο είναι ιδιαίτερα εύθραυστη, τα προβλήματα παραμένουν άλυτα, του μεταναστευτικού περιλαμβανομένου, ενώ «η Τουρκία δεν ανταποκρίνεται στις ευθύνες της στην περιοχή».

Εξήγησε δε ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα πρέπει να στείλει δύο ξεκάθαρα μηνύματα: «πρώτον ότι η ΕΕ στέκεται με «απεριόριστη αλληλεγγύη με την Ελλάδα και την Κύπρο» και ότι «δεν μπορεί να υπάρξει στρατιωτική λύση – πολιτική λύση μόνο».

Τέλος σημείωσε ότι οι ηγέτες θα εξετάσουν το «τι θα συμβεί στην περίπτωση που δεν υπάρξει αποκλιμάκωση».