Σε νέο ιστορικό χαμηλό κατρακύλησε την Πέμπτη η τουρκική λίρα, μετά τις εξαγγελίες της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed).

Το νόμισμα της Τουρκίας υποχώρησε έως 0,7% στο 7,5574 σε σχέση με το δολάριο – το χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών.

Από την αρχή του έτους η λίρα έχει χάσει το 21% της αξίας της.

Οι προκλήσεις για το νόμισμα της γειτονικής χώρας εντάθηκαν περαιτέρω εξαιτίας της προαναγγελίας της Federal Reserve περί διατήρησης του βασικού επιτοκίου στο εύρος 0% – 0,25% έως τουλάχιστον το 2023, κάτι το οποίο αναμένεται να ασκήσει σημαίνουσες πιέσεις στα νομίσματα των αναδυόμενων χωρών, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας.

Οι εξελίξεις αυτές ασκούν πιέσεις πίεση στην κεντρική τράπεζα της Τουρκίας να αυξήσει τα επιτόκια στις 24 Σεπτεμβρίου. Με τον πληθωρισμό να τρέχει με ρυθμό κοντά στο 12%, οι αναλυτές λένε ότι η νομισματική πολιτική παραμένει πολύ χαλαρή για να βοηθήσει τη λίρα.

Στο πλαίσιο των προσπαθειών των Τούρκων αξιωματούχων, έχει ενεργοποιηθεί ο κρατικός τραπεζικός μηχανισμός, με τις κρατικές τράπεζες να πωλούν δολάρια και να αγοράζουν λίρα για να ανακόψουν το κατρακύλισμα του τουρκικού νομίσματος.

Όπου φύγει φύγει οι ξένοι επενδυτές από τις τράπεζες

Στο μεταξύ σήμερα οι μετοχές των ιδιωτικών τουρκικών τραπεζών δέχθηκαν ισχυρότατο πλήγμα μετά το μαζικό sell-off από τους ξένους επενδυτές.

Οι εκροές από τους τραπεζικούς τίτλους, από τους αγαπημένους μεταξύ των διεθνών επενδυτών στα χρόνια της ευφορίας, έχουν φτάσει έως τώρα το 2020 τα 5,6 δισ. δολ., καταγράφοντας επίπεδα-ρεκόρ.

Οι τουρκικές τράπεζες μπορεί να είναι κερδοφόρες και να παραμένουν καλά κεφαλαιοποιημένες, αλλά μια πτώση κατά 21% στη λίρα και οι ανησυχίες σχετικά με πολιτικές που δίνουν προτεραιότητα στη στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης έναντι μιας αύξησης στα επιτόκια που θα περιόριζε παραγωγή και κατανάλωση, αποτρέπουν τους ξένους θεσμικούς.

Ετσι διευρύνεται το discount που καταγράφουν στο χρηματιστήριο οι μετοχές των τραπεζών έναντι του βιομηχανικού κλάδου.

Société Générale: Χωρίς τέλος ο κατήφορος για την τουρκική λίρα φέτος

Σε έκθεσή της για τις προοπτικές των αναδυόμενων αγορών, η Société Générale προβλέπει ότι οι πιέσεις στο τουρκικό νόμισμα θα συνεχιστούν.

Σύμφωνα με τη Société Générale, η έλλειψη αξιόπιστου και συνεπούς πλαισίου στόχευσης του πληθωρισμού υπονομεύει την εμπιστοσύνη των επενδυτών, παρότι η κεντρική τράπεζα εξακολουθεί να δαπανά τα συναλλαγματικά αποθέματα για να διατηρήσει την τουρκική λίρα και πιο πρόσφατα έχει επιστρέψει στην καθημερινή χάραξη πολιτικής μέσω ρυθμιστικών παρεμβάσεων.

Κύριος λόγος αυτής της αποχώρησης των επενδυτών είναι η νομισματική πολιτική που ακολουθεί η κεντρική τράπεζα της χώρας και οι γεωπολιτικές εντάσεις. Όπως σημειώνει η γαλλική τράπεζα, οι προοπτικές για την τουρκική λίρα είναι γεμάτες προκλήσεις λόγω της στάσης της νομισματικής πολιτικής που εξακολουθεί να είναι χαλαρή (το πραγματικό επιτόκιο είναι σε αρνητικό επίπεδο της τάξεως του -1,6%), των χαμηλών αποθεματικών συναλλάγματος (καθαρά αποθεματικά εκτός των συμφωνιών ανταλλαγής νομισμάτων -swaps- της κεντρικής τράπεζας στα -29,8 δισ. δολάρια) και τους αυξημένους γεωπολιτικούς κινδύνους.

Παρότι έχει ενισχύσει τη ρευστότητα και έχει αυξήσει το πραγματικό επιτόκιο χρηματοδότησης, από το -5,1% στο -1,6%, το πραγματικό επιτόκιο χρηματοδότησης θα πρέπει να αυξηθεί σε θετικό έδαφος, ώστε να μπορέσει να συγκρατήσει την πτώση της τουρκικής λίρας, σημειώνει η τράπεζα.

Σύμφωνα με το βασικό σενάριο της γαλλικής τράπεζας, η πτώση στην τουρκική λίρα θα συνεχιστεί στο υπόλοιπο του 2020, με την ισοτιμία της λίρας έναντι του δολαρίου να φτάνει τις 7,7 και αυτό μπορεί να αναγκάσει την κεντρική τράπεζα να αυξήσει το πραγματικό επιτόκιο.

Μόνο όταν η πραγματική απόδοση της τουρκικής λίρας εισέλθει σε θετικό έδαφος θα μπορέσει να σταθεροποιηθεί η ισοτιμία το 2021 και να οδηγηθεί σε ανάκαμψη έναντι του δολαρίου.

Ορατός ο κίνδυνος για capital controls

Στο πλαίσιο αυτό, την Τετάρτη, ο οίκος αξιολόγησης Moody’s προέβη στην υποβάθμιση των προγραμμάτων καλυμμένων ομολόγων πέντε τουρκικών τραπεζών, ενώ μία ημέρα νωρίτερα είχε προχωρήσει στην επί τα χείρω αναθεώρηση της αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας συνολικά 13 τουρκικών τραπεζών.

Σύμφωνα με το αιτιολογικό του αμερικανικού οίκου, τα τουρκικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα είναι «πολύ πιθανό» να σταματήσουν τις αποπληρωμές ομολόγων, λόγω του σπιράλ προβλημάτων που αντιμετωπίζουν (σ.σ. μειωμένα αποθέματα σε ξένο συνάλλαγμα, κατάρρευση της αξίας του εγχώριου νομίσματος).

Μάλιστα, οι προοπτικές παραμένουν αρνητικές, κάτι το οποίο αντανακλά καθοδικούς κινδύνους που συνδέονται με την πιθανότητα επιβολής capital controls και περιορισμών στις ροές ξένων κεφαλαίων.

Headlines