Εκπληξη

Υπάρχουν δύο βασικοί λόγοι που μπορεί να εξηγήσουν την αδιαφορία ενός εκλεγμένου αξιωματούχου για την περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Ο ένας είναι ότι διαφωνεί με τους ισχύοντες κανόνες. ‘Η τους βρίσκει υπερβολικούς. ‘Η τέλος πάντων αδυνατεί για δικούς του λόγους να τους τηρήσει. Οταν ο Πολάκης κάπνιζε επιδεικτικά μέσα στο υπουργείο και σημειώνονταν αντιδράσεις (μια φορά είχε παρέμβει ακόμη και ο ευρωπαίος επίτροπος), απαντούσε ότι θα κόψει το τσιγάρο όταν το επιλέξει αυτός.

Ο δήμαρχος Αθηναίων δεν εμπίπτει σε αυτή την κατηγορία. Εχει ασφαλώς μια πολύ διαφορετική κουλτούρα από εκείνη του πρώην υπουργού. Οπως και μια αστική ευγένεια. Ο λόγος λοιπόν που συλλαμβάνεται για δεύτερη φορά να αδιαφορεί για τους γραπτούς ή άγραφους κανόνες που ισχύουν την εποχή της πανδημίας πρέπει να είναι άλλος: δεν τους βλέπει. Δεν ζει στο ίδιο σύμπαν με τους κοινούς θνητούς. Δεν κυκλοφορεί στους ίδιους δρόμους μαζί τους, γι’ αυτό και δεν κατανοούσε την ταλαιπωρία των οδηγών όταν γίνονταν οι επεμβάσεις για τον Μεγάλο Περίπατο. «Μα δεν σας αρέσει η ιδέα μου;» τους έλεγε έκπληκτος. Στο μυαλό του υπήρχε μόνο το στίγμα που θα αφήσει στην Ιστορία.

Το ίδιο συνέβη με τα εγκαίνια της Πλατείας Ομονοίας τον περασμένο Μάιο. Ο Κώστας Μπακογιάννης ήταν μαζί με το συνεπαρμένο πλήθος, αλλά δεν το έβλεπε. Ηταν απορροφημένος από τους ύμνους που θα γράψει ο ιστορικός του μέλλοντος για τον οραματιστή που σημάδεψε τη ζωή της πρωτεύουσας – και, ποιος ξέρει, της χώρας. Οταν του επισημάνθηκε στη συνέχεια το παράπτωμά του, έπεσε από τα σύννεφα. Και ζήτησε ειλικρινά συγγνώμη, μιλώντας για ένα πολύ μεγάλο λάθος.

Η συγγνώμη αυτή αφορούσε όμως βασικά τη συμπεριφορά των άλλων, όχι τη δική του. Το λάθος του ήταν ότι δεν προέβλεψε πως θα μαζευόταν αυθόρμητα πολύς κόσμος, όχι ότι δεν έδωσε ο ίδιος το παράδειγμα φορώντας μάσκα. Αυτό εννοούσε και στις αρχές του μήνα όταν, μιλώντας για τις καλοκαιρινές βραδιές του Δήμου Αθηναίων, είπε ότι όλα θα γίνουν «με ασφάλεια, αποστάσεις και κανόνες». Τις αποστάσεις θα τις κρατούν οι άλλοι. Εκείνος και η παρέα του ανήκουν σε άλλο καθεστώς. Εκείνος είναι ο δήμαρχος. Μπορεί λοιπόν να παρακολουθεί τη συναυλία της Αννας Βίσση χωρίς κανένα μέτρο προστασίας. Κι όταν την άλλη μέρα δει τις φωτογραφίες στα social media θα εκπλαγεί και πάλι, ειλικρινά. Και θα ζητήσει ξανά συγγνώμη – ή μπορεί και όχι, δεν έχει άλλωστε και μεγάλη σημασία.

Δεν φταίει αυτός. Ετσι συμπεριφέρονται οι περισσότεροι άνθρωποι που κυκλοφορούν στα μεγάλα σαλόνια της εξουσίας.

Οι εξαιρέσεις είναι λίγες. Ο Κώστας Σημίτης, ας πούμε, αισθανόταν έκπληξη για τον ακριβώς αντίθετο λόγο: μα πώς μπορεί να σας πέρασε από το μυαλό ότι έχω περισσότερα δικαιώματα, ότι απολαμβάνω μεγαλύτερα προνόμια, ότι προηγούμαι καθ’ οιονδήποτε τρόπο οιουδήποτε πολίτη;