Σοβιετικά τρακτέρ, ελληνικές μάσκες

Η υπόθεση με τις υπερμεγέθεις μαθητικές μάσκες μου θύμισε ιστορία που μου είχε  αφηγηθεί ο διευθυντής της Αυγής και βουλευτής της Αριστεράς Γρηγόρης Γιάνναρος, που έφυγε νωρίς από τον μάταιο κόσμο μας: όταν έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην οικονομία στη Σοβιετική Ένωση, πήγαν τους φοιτητές σε κολχόζ να ενημερωθούν για τα επιτεύγματα της σοβιετικής οικονομίας. Εκεί τους εντυπωσίασε το μέγεθος των τρακτέρ: οι σιδερένιες ρόδες τους ήσαν τεράστιες, πάνω από δύο μέτρα. Συζητούσαν μεταξύ τους οι φοιτητές για την αιτία: για να μη βουλιάζουν τα τρακτέρ στη λασπώδη στέπα, για να μην κινδυνεύουν οι οδηγοί από λύκους, για είναι πολύ δυνατά, τέτοια σκέφτονταν.

Όμως ο  διευθυντής του κολχόζ εξήγησε: «το εργοστάσιο παραγωγής σιδήρου έπιασε το πλάνο· όχι όμως και το εργοστάσιο παραγωγής μηχανών τρακτέρ -έπρεπε λοιπόν να μεγαλώσουν οι ρόδες για να ταιριάξουν με τον μικρότερο αριθμό μηχανών».

Στη δική μας περίπτωση, δεν ευθύνεται η υπερπαραγωγή υφάσματος για τις υπερμεγέθεις μάσκες, υπάρχουν και άλλες αιτίες που οδηγούν σε τερατώδη γραφειοκρατικά αποτελέσματα: γιατί δωρεάν  μάσκες σε όλους τους μαθητές και όχι μόνο στους οικονομικά αδύνατους; Γιατί να μοιραστούν μάσκες και να μη δοθούν χρήματα στους έχοντες ανάγκη; Γιατί η επιχείρηση να σχεδιαστεί και να εκτελεστεί κεντρικά και όχι σε επίπεδο νομού, δήμου ή και σχολείου; Πωλούνται πια παντού μάσκες και απολυμαντικά, στο μικρότερο μαγαζί, στο μικρότερο χωριό. Έπρεπε να τις σχεδιάσει επιτροπή υπουργείου βάσει «διεθνών προδιαγραφών» και να αναλάβει ολόκληρη ΚΕΔΕ την παραγωγή και διάθεση μασκών για ενάμιση εκατομμύριο μαθητές και καθηγητές;

Πρόκειται για προγραμματικό γιγαντισμό, αντίστοιχο των σοβιετικών πλάνων. Που οδηγεί στην απόλυτη ανευθυνότητα: όταν βγήκαν οι πρώτες μάσκες από τις μηχανές, δεν τις είδε κανείς; Εργάτης, μάνατζερ, εργοδότης; Όταν πήγαν στις περιφέρειες, στους νομούς, στους δήμους, κανείς δεν άνοιξε ένα δέμα; Όταν τα δέματα ανοίχθηκαν στα σχολεία, κανένας διευθυντής, κανένας καθηγητής δεν απόρησε για το μέγεθός τους; Μπορεί το ΚΚΕ να έχασε τον εμφύλιο, αλλά αν η φιλελεύθερη κυβέρνηση μοίραζε τρακτέρ αντί για μάσκες, θα ήσαν σοβιετικών διαστάσεων.

Πλήρης αδιαφορία· υπουργών, γραμματέων και φαρισαίων της δημόσιας διοίκησης, εργατών, επιχειρηματιών, καθηγητών. Κανείς  δεν νοιάστηκε για την ουσία, όλοι εκτελούσαν τα «πρωτόκολλα», τους διοικητικούς αλγόριθμους αποστολής/παραλαβής αντικειμένων, όπως οι υπολογιστές εκτελούν τα πρωτόκολλα αποστολής/παραλαβής bytes και bits. Αν στη χιτλερική Γερμανία υπήρχε «κοινοτοπία του κακού», στη δημοκρατική Ελλάδα έχουμε «κοινοτοπία του ωχαδερφισμού».