Η «αναθεωρητική» Τουρκία

Πολλοί ειδικοί καθηγητές εδώ και στο εξωτερικό καθώς και έγκυροι αναλυτές αποκαλούν την Τουρκία «αναθεωρητική» δύναμη σε σχέση με τις διεθνείς σχέσεις στη σύγχρονη εποχή. Αξίζει να εξετάσουμε το πραγματικό περιεχόμενο αυτής της «αναθεώρησης».

Η Τουρκία εμφανίζεται καταρχήν να στέκεται επικριτικά απέναντι σε διεθνείς συμβάσεις και συμφωνίες, τις οποίες είτε έχει αποδεχθεί και επικυρώσει (Λωζάννη) είτε όχι (Σύμβαση Δικαίου Θάλασσας). Στην πρώτη περίπτωση η στάση της εμπεριέχει ριζοσπαστικές ανατροπές για ολόκληρη την πολιτική αρχιτεκτονική της περιοχής. Κακώς εμείς περιορίζουμε τις τουρκικές αιτιάσεις στα ζητήματα που σχετίζονται με τις μεταξύ μας σχέσεις. Ο αναθεωρητισμός της νέας τουρκικής ηγεσίας αμφισβητεί ουσιαστικά το σύνολο των διεθνών διευθετήσεων που έγιναν σχετικά με το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και των εδαφών που την απάρτιζαν. Αναθεώρηση της Λωζάννης πρακτικά σημαίνει δημιουργία ερωτηματικών για την υπόσταση κρατών που σήμερα είναι κυρίαρχα και πρωταγωνιστικά στον διεθνή στίβο (Αίγυπτος, Αραβική Χερσόνησος, Ιορδανία κ.ά.). Γιατί να ενοχλούν εμάς τέτοιοι αναθεωρητισμοί κι όχι τους άλλους;

Στο θέμα των διεθνών συμβάσεων, στις οποίες η Τουρκία δεν έχει προσχωρήσει, οφείλουμε να προχωρήσουμε μονομερώς στην κατοχύρωση δικαιωμάτων (υφαλοκρηπίδα, ΑΟΖ, αιγιαλίτιδες ζώνες), αφήνοντας την Τουρκία στη συνέχεια να αποφασίσει για το είδος των αντιδράσεών της. Να κατοχυρώσει δηλαδή τις όποιες της αντιρρήσεις ή ενστάσεις, είτε με νομικές προσφυγές είτε μέσω κινήσεων σε διεθνή φόρα. Αν επιλέξει στρατιωτικές κινήσεις, θα είναι ολοφάνερο ποιος θα φέρει την ευθύνη των σχετικών κινήσεων.

Αλλα σημεία αναθεωρητικών κινήσεων είναι οι κινήσεις επιβολής συμπεριφοράς σε γείτονες μέσω επίδειξης στρατιωτικής ισχύος. Ενα είδος δηλαδή φινλανδοποίησης (επιβολής εξωτερικών πολιτικών) με όπλο τη στρατιωτική απειλή. Αυτό έγινε ήδη φανερό στην πρόσφατη απαίτηση της Τουρκίας να καταργηθεί η συμφωνία με την Αίγυπτο που έγινε δίχως τη δική της συναίνεση! Πέραν της προφανούς προσβολής της εθνικής αξιοπρέπειας μιας ανεξάρτητης χώρας, η συμπεριφορά αυτή λειτουργεί δίχως την παραμικρή ανταποδοτικότητα. Ρωτήθηκε η Ελλάδα για τη συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης; Πώς λοιπόν χώρες που μεσολαβούν για διάλογο και συναίνεση αγνοούν αυτή την πραγματικότητα; Αν λοιπόν συζητούμε για ισοτιμία και για διάλογο δίχως προαπαιτούμενα, θα πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν μας όλες αυτές τις πραγματικότητες.

Αν λοιπόν η συζήτηση είναι για επικοινωνία ανάμεσα σε ισότιμους παίκτες της διεθνούς σκακιέρας, αυτά όλα πρέπει να τεθούν στο τραπέζι εκ προοιμίου. Εκεί επάνω τίθενται και ζητήματα τεχνικών διαπραγμάτευσης. Δεν πας εκεί στριμωγμένος στη γωνία, με θέσεις από τις οποίες δεν μπορείς να υποχωρήσεις. Κινείσαι με δεδομένα μαξιμαλιστικές κι εσύ απαιτήσεις. Αν τεθούν σε αμφισβήτηση περιοχές δικής σου κυριαρχίας (Φούρνοι, Αγαθονήσι), θέτεις θέματα δικών σου εδαφικών διεκδικήσεων στο Βόρειο Αιγαίο. Οπως και περιουσίες Ελλήνων σε Κωνσταντινούπολη και Μικρά Ασία. Επίσης το ζήτημα μετατροπής ναών σε τζαμιά. Διεκδικείς δηλαδή. Δεν διαμαρτύρεσαι.

Κι εφόσον το ζήτημα φθάσει σε δικαστική διευθέτηση, για να αποφευχθεί η βίαιη σύγκρουση, θα είσαι έτοιμος να δεχθείς την τελική νομική απόφαση. Αφού βέβαια προηγουμένως έχεις αναπτύξει τις δικές σου διεκδικήσεις κι έχεις ενημερώσει τον λαό σου για τα όποια ενδεχόμενα αποτελέσματα. Ή για την εναλλακτική επιλογή της πολεμικής αναμέτρησης.