Κλιματική αλλαγή : Το πλουσιότερο 10% του πλανήτη ευθύνεται για πάνω από τις μισές εκπομπές άνθρακα

Το πλουσιότερο 1% του παγκόσμιου πληθυσμού ήταν υπεύθυνο για τις εκπομπές υπερδιπλάσιας ποσότητας διοξειδίου του άνθρακα σε σχέση με το φτωχότερο 50% των κατοίκων του πλανήτη για το διάστημα 1990 έως 2015, σύμφωνα με νέα έρευνα.

Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα αυξήθηκαν κατά 60% κατά την 25ετή περίοδο, όμως η αύξηση των εκπομπών του πλουσιότερου 1% ήταν τριπλάσια σε σχέση με την αύξηση των εκπομπών του φτωχότερου 50%.

Η έκθεση, που συντάχθηκε από την Oxfam και το Περιβαλλοντικό Ινστιτούτο της Στοκχόλμης, προειδοποιεί ότι η ανεξέλεγκτη υπερκατανάλωση και ο εθισμός των πλουσίων στις μετακινήσεις υψηλής καύσης άνθρακα, εξαντλούν τον «προϋπολογισμό άνθρακα» του πλανήτη.

Αυτού του είδους η συγκέντρωση εκπομπών άνθρακα στα χέρια των πλουσίων σημαίνει ότι όχι μόνο έχουμε φέρει τον πλανήτη στο χείλος ης κλιματικής καταστροφής μέσω της καύσης ορυκτών καυσίμων, αλλά ταυτόχρονα έχουμε αποτύχει να βελτιώσουμε τις ζωές δισεκατομμυρίων ανθρώπων, τονίζει ο Τιμ Γκορ, επικεφαλής πολιτικής, υπεράσπισης και έρευνας στην Oxfam International.

«Ο παγκόσμιος προϋπολογισμός άνθρακα έχει κατασπαταληθεί για να επεκτείνει την κατανάλωση των ήδη πλουσίων, αντί να βελτιώσει την ανθρωπότητας», δήλωσε χαρακτηριστικά στον Guardian. «Η ποσότητα άνθρακα που μπορεί να προστεθεί στην ατμόσφαιρα είναι πεπερασμένη, αν θέλουμε να αποφύγουμε τις χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι ο άνθρακας χρησιμοποιείται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο».

Το πλουσιότερο 10% του παγκόσμιου πληθυσμού, που αποτελείται από περίπου 630 εκατομμύρια άτομα, ευθύνεται περίπου για το 52% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα για την 25ετή περίοδο που εξέτασε η μελέτη.

Παγκοσμίως, το πλουσιότερο 10% συγκροτείται από τα άτομα που έχουν εισόδημα που ξεπερνά τα $35.000 ανά έτος, ενώ το πλουσιότερο 1% αποτελείται από εκείνους που αποκομίζουν περισσότερα από $100.000 ανά έτος.

Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα συσσωρεύονται στην ατμόσφαιρα προκαλώντας υπερθέρμανση, ενώ η άνοδος της θερμοκρασίας κατά περισσότερο από 1,5 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προ-βιομηχανικά επίπεδα, θα μπορούσε να προκαλέσει εκτεταμένες καταστροφές στα φυσικά οικοσυστήματα. Αυτή η συγκέντρωση επιτρέπει στον πλανήτη έναν πεπερασμένο «προϋπολογισμό» άνθρακα, δηλαδή κρίνει τις ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα που είναι ασφαλές να παράγουμε, ένα περιθώριο που, όπως προειδοποιούν οι επιστήμονες, θα εξαντληθεί εντός δεκαετίας αν συνεχίσουμε με τους ίδιους ρυθμούς.

Αν παραμείνουν ανεξέλεγκτες για την επόμενη δεκαετία, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα του πλουσιότερου 10% του πλανήτη, θα είναι αρκετές ώστε να προκαλέσουν αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμούς Κελσίου, ακόμη και αν όλος ο υπόλοιπος πλανήτης περιορίσει αμέσως στο μηδέν τις εκπομπές του, τονίζει η έκθεση.

Η Oxfam υποστηρίζει ότι το να επιτρέψουμε στους πλούσιους να συνεχίσουν να εκπέμπουν ακραία μεγαλύτερες ποσότητες άνθρακα από τους φτωχούς, θα είναι άδικο. Αν και ο πλανήτης κινείται προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και σταδιακά απομακρύνεται από τα ορυκτά καύσιμα, κάθε είδος εκπομπών που εξακολουθεί να είναι απαραίτητο κατά τη μετάβαση θα αξιοποιηθεί καλύτερα αν προοριστεί στη βελτίωση της πρόσβασης των φτωχών σε βασικά αγαθά.

«Ο καλύτερος δυνατός, ηθικά υπερασπίσιμος στόχος είναι όλη η ανθρωπότητα να ζει μια αξιοπρεπή ζωή. Όμως ο προϋπολογισμός άνθρακα έχει χρησιμοποιηθεί από τους ήδη πλούσιους, προκειμένου να γίνουν πλουσιότεροι», τονίζει ο Γκορ.

Επιπλέον, αναφέρει ότι οι μετακινήσεις είναι ένας από τους κύριους παράγοντες της αύξησης εκπομπών, με τους κατοίκους των πλουσιότερων χωρών να οδηγούν όλο και περισσότερο ρυπογόνα αυτοκίνητα, όπως είναι τα SUV, και να ταξιδεύουν συχνότερα αεροπορικώς. Η Oxfam ζητά υψηλότερους φόρους σε είδη πολυτελείας με υψηλές εκπομπές, όπως μια εισφορά συχνών πτήσεων, προκειμένου οι επενδύσεις να κατευθυνθούν στη δημιουργία εναλλακτικών επιλογών με χαμηλές εκπομπές άνθρακα και στη βελτίωση της ζωής των φτωχών.

«Αυτό δεν αφορά εκείνους που πηγαίνουν μια φορά το χρόνο διακοπές με την οικογένειά τους, αλλά τα άτομα που κάνουν πτήσεις μεγάλων αποστάσεων κάθε μήνα. Πρόκειται για μια αρκετά μικρή ομάδα ανθρώπων», εξηγεί ο Γκορ.

Αν και η κρίση του κοροναϊού προκάλεσε μια προσωρινή πτώση των εκπομπών, οι συνολικές επιπτώσεις στον προϋπολογισμό άνθρακα είναι κάθε άλλο παρά αμελητέες, σύμφωνα με τον Γκορ, αφού οι εκπομπές έχουν ανακάμψει μετά την άρση των lockdown. Ωστόσο, η εμπειρία της πανδημίας θα έπρεπε να κάνει τους ανθρώπους να καταλάβουν ότι πρέπει να είναι σε εγρήγορση για να αποτρέψουν μελλοντικές καταστροφές, τονίζει.

Η ανισορροπία των εκπομπών άνθρακα γίνεται ακόμη πιο συγκλονιστική, αν λάβουμε υπόψη μας ότι το φτωχότερο 50%, που δεν συμμετέχει σχεδόν καθόλου στην ενίσχυση της κλιματικής κρίσης, είναι και εκείνο που αναμένεται να βιώσει εντονότερα τις επιπτώσεις της.

Πηγή: www.theguardian.com