Το «μαρτύριο της σταγόνας» των επιλεκτικών φοροελαφρύνσεων

Η έκφραση «το μαρτύριο της σταγόνας» που παρουσιάζει τον τρόπο βασανισμού με το συνεχές και ακανόνιστο στάξιμο νερού στο μέτωπο  χρησιμοποιείται μεταφορικά για κάθε αργή και βασανιστική διαδικασία. Κάτι που εφαρμόζουν όλες σχεδόν οι ελληνικές κυβερνήσεις με τις γνωστές εξαγγελίες για μειώσεις  φόρων, ασφαλιστικών εισφορών, ΕΝΦΙΑ, ΦΠΑ. Ενισχύουν μεν την καλή ψυχολογία, αλλά αφήνουν σχεδόν ίδια την πραγματικότητα. Αυτό το «μαρτύριο της σταγόνας» θυμίζουν οι θετικές εξαγγελίες για νέα μείωση (μετά από εκείνη του περασμένου Ιουνίου κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες)  των εργατικών και εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες από την 1 Ιανουαρίου 2021, την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για ένα έτος και την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ σε 26 μικρά νησιά.

Στην πράξη οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα θα δουν αύξηση στους μισθούς τους από 10 έως 112 ευρώ το 2021. Για παράδειγμα, ένας μισθωτός με μικτές απολαβές 1.000 ευρώ από τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών θα δει περί τα 12 ευρώ αύξηση το μήνα και μηδενικό όφελος από την εισφορά αλληλεγγύης. ΄Ενας μισθωτός με μηνιαίες μικτές αποδοχές 2.000 ευρώ θα κερδίσει το μήνα από τη μείωση των εισφορών 24 ευρώ και από την εισφορά αλληλεγγύης 27 ευρώ, δηλαδή σύνολο 51 ευρώ.

Γιατί θυμίζουν «σταγόνα»; Οι εξαγγελίες συνοδεύονται από υπολογισμούς και εκτιμήσεις για τις ευνοϊκές επιδράσεις στους μισθούς και στο κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων, οι οποίες, όμως, απλώς «δροσίζουν» το καυτό μέτωπο των εργαζομένων από τα χτυπήματα που έχουν δεχθεί τόσα χρόνια.

Τα χτυπήματα της «φορολογικής σφήνας», δηλαδή η φορολογία εισοδήματος και των ασφαλιστικών εισφορών, είναι βαριά. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το ποσοστό των μικτών αποδοχών των εργαζομένων που απορροφά το Δημόσιο σε φόρους και εισφορές, είναι 40,8% στην Ελλάδα έναντι 36% κατά μέσον όρο στις χώρες ΟΟΣΑ (στοιχεία 2019).

Τι σημαίνει αυτό;  Από τα 100 ευρώ των συνολικών μικτών αποδοχών του μισθωτού, το κράτος παρακρατεί μέσω φόρων και εισφορών τα 40,9 ευρώ και απομένουν καθαρά στον μισθωτό 60,1 ευρώ….

Υπενθυμίζεται ότι το 2010, έτος επιβολής και εφαρμογής του πρώτου Μνημονίου, οι οι φόροι και ασφαλιστικές εισφορές αποτελούσαν το 34,2% του ΑΕΠ και το 2015 το 39,6%. Δηλαδή, η «φορολογική σφήνα», η οποία πλήττει σοβαρά την απασχόληση και την ανάπτυξη, αυξάνεται και ενισχύεται, μολονότι ήδη από το 2000 η Τράπεζα της Ελλάδος διαπίστωνε και προειδοποιούσε για το μεγάλο μέγεθος της επιβάρυνσης. Τώρα, με τις εξαγγελίες αυτές, από την 1 Ιανουαρίου 2021 οι μεν εργαζόμενοι και οι εργοδότες θα δουν αυξήσεις όμως η οικονομία υποφέρει από τις διαχρονικές στρεβλώσεις, όπως από την υπερφορολόγηση και την υψηλή επιβάρυνση από τις ασφαλιστικές εισφορές.

Αν και η σημερινή κυβέρνηση είχε προγραμματίσει σημαντικά μόνιμα μέτρα ενίσχυσης της οικονομίας, των επενδύσεων  με ενίσχυση του εισοδήματος, την προώθηση μεταρρυθμίσεων και αύξηση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας, μετά τη δημοσιοποίηση της μελέτης Πισσαρίδη και μέχρι  την υλοποίησή της ( ακόμα είναι άγνωστο το πότε) επιδίδεται σε εξαγγελίες έκτακτων μέτρων ανακούφισης, κυρίως των πληττόμενων από την πανδημία, ενώ παραμένει άθικτο σχεδόν το προβληματικό υπόβαθρό της («μαύρη εργασία», παραοικονομία, φοροεισπρακτική ανικανότητα κλπ).

Αυτό, λοιπόν, το «μαρτύριο της σταγόνας» συνεχίζεται ενώ ακόμα είναι έντονος ο απόηχος από τις  διαπιστώσεις του πορίσματος Πισσαρίδη, ότι δηλαδή «η υπέρμετρη επιβάρυνση της μισθωτής εργασίας από φόρους και εισφορές ειδικά στη μεσαία εισοδηματική κλίμακα, έχει αρνητικές συνέπειες στην ανταγωνιστικότητα, την παραμονή εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού στη χώρα και τα κίνητρα για επίσημη εργασία,  μειώνει τα κίνητρα για παραγωγή, εξωθεί εργαζόμενους στην παραοικονομία ή στην αλλοδαπή, και καθυστερεί τη στροφή της οικονομίας προς την εξωστρέφεια».

Η πανδημία έχει παρατείνει το “μαρτύριο της σταγόνας”. Και τώρα λέμε: φταίει ο Covid-19.

Πριν τι έφταιγε; Μετά τι θα φταίει;