Ο άγνωστος Χ του 2021

Ο βαθμός εμβολιασμού της κοινωνίας θα είναι η κρίσιμη μεταβλητή για την πορεία της οικονομίας το 2021, έλεγε αυτή την εβδομάδα στέλεχος του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, απαντώντας, επί της ουσίας, στο ερώτημα που θέτουμε όλοι μας: Πότε και πού θα σταματήσει η ύφεση για να επανέλθει η ανάπτυξη και η κανονικότητα; Πράγματι, αν δεν ξεκινήσει ο εμβολιασμός μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού δεν πρόκειται να επανέλθει η οικονομική ζωή στους ρυθμούς που ξέραμε, πριν ξεσπάσει η πανδημία. Πότε θα γίνει κάτι τέτοιο; Και αυτό εξακολουθεί να είναι θολό, παρότι ενδείξεις για την πορεία των ερευνών των φαρμακευτικών εταιρειών δείχνουν ένα φως στο βάθος του τούνελ που βρίσκεται μπροστά μας.

Μιά «πυξίδα», ωστόσο, για όλα αυτά τα αγωνιώδη ερωτήματα μπορούν να προσφέρουν οι νεότερες εκτιμήσεις των ειδικών για την πανδημία και την οικονομία, όπως καταγράφηκαν την περασμένη εβδομάδα, μέσα από τις αναλύσεις τους, τις δηλώσεις τους και τις προειδοποιήσεις τους, έχοντας, βεβαίως, κατά νου, πως οτιδήποτε προβλέπεται σήμερα μπορεί να διαψευσθεί από τις εξελίξεις αύριο. Τι υπονόησαν και τι είπαν, λοιπόν, οι ειδικοί:

• Οτι ο μαζικός εμβολιασμός μεγάλων στρωμάτων του πληθυσμού θα ξεκινήσει, περίπου, από τα μέσα του 2021 και μετά. Αυτό είναι το καλό σενάριο. Η αρχική αισιοδοξία από την πορεία των δοκιμών του εμβολίου, για μία άμεση έγκριση και διάθεσή του, έχει δώσει σήμερα τη θέση της σε πιο συγκρατημένες προβλέψεις.
• Οτι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος στη χώρα μας να επιβληθεί νέα καραντίνα, κάτι που θα κριθεί μέσα στο επόμενο δεκαπενθήμερο. Αυτό θα εξαρτηθεί από τον βαθμό αποτελεσματικότητας των περιοριστικών μέτρων που έχουν ληφθεί, συμπεριλαμβανομένων όσων ανακοινώθηκαν χθες, και από την εξέλιξη στον ρυθμό αύξησης των κρουσμάτων. Η επιβολή μιας νέας γενικής καραντίνας είναι προφανές ότι θα αποτελέσει ένα ακόμη βαρύ πλήγμα για την οικονομική δραστηριότητα, την απασχόληση και τα εισοδήματα των νοικοκυριών. Ομως, ακόμη και ένα μίνι lockdown το προσεχές διάστημα είναι ικανό να προκαλέσει ένα ντόμινο λουκέτων στην αγορά, αύξηση της ανεργίας και καθίζηση της οικονομίας.
• Οτι η οικονομική δραστηριότητα δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να επανέλθει ούτε το 2021 στα επίπεδα που ήταν το 2019 πριν ξεσπάσει η καταιγίδα. Η επιστροφή προβλέπεται για το 2022 και εφόσον συντρέξουν μια σειρά από θετικές προϋποθέσεις σχετικά με την αποτελεσματικότητα της οικονομικής πολιτικής που θα εφαρμοσθεί και από τις άμυνες της οικονομίας. Αρα, το 2021 θα είναι ένα ιδιαίτερα δύσκολο έτος για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, όπως άλλωστε προέβλεψε και ο Κ. Μητσοτάκης παρουσιάζοντας τις βασικές παραμέτρους της οικονομικής πολιτικής το περασμένο Σαββατοκύριακο από τη Θεσσαλονίκη. Αλλες ελαφρύνσεις δεν πρόκειται να υπάρξουν το 2021, πλην αυτών που εξήγγειλε ήδη ο Πρωθυπουργός.

Τι θα υπάρξει από εδώ και πέρα; Μια διαρκής εναλλαγή περιοριστικών μέτρων για μείωση των ρυθμών εξάπλωσης της πανδημίας και μέτρων στήριξης των πληττόμενων στην οικονομία. Η αποτελεσματικότητα των πρώτων έχει να κάνει με τον βαθμό υπευθυνότητας των πολιτών και τα αντανακλαστικά της κυβέρνησης. Για την αποτελεσματικότητα των δεύτερων αποκλειστικά υπεύθυνη είναι η κυβέρνηση.