Δεν είπα αυτό

Εξ ορισμού οι πολιτικοί κινούνται σε ένα τοξικό περιβάλλον. Σε ένα περιβάλλον ακραίας κακοπιστίας. Δεν εννοώ ότι όλους εμάς τους υπόλοιπους μας ραίνουν στο διάβα μας με ροδοπέταλα, αλλά και δεν μας ακολουθεί κατά πόδας, επί εικοσιτετραώρου βάσεως, ένας ολόκληρος ελεγκτικός μηχανισμός, σε διαρκή εγρήγορση να συλλέξει και να περάσει από ψιλό κόσκινο τι είπαμε, πώς το είπαμε, εάν εννοούσαμε αυτό που είπαμε, εάν υπονοούσαμε κάτι άλλο από αυτό που είπαμε ή εάν αφήσαμε να εννοηθούν περισσότερα με όσα παραλείψαμε να πούμε. Καλά, δεν αξίζει και να τους ψυχοπονέσουμε: η πλειονότητα των πολιτικών αμείβεται αδρά για να υποστεί αυτήν την ταλαιπωρία· είμαι σίγουρος ότι οι ψηφοφόροι τους, με τα μισά λεφτά, θα ήταν πρόθυμοι να υποστούν τόσα και άλλα τόσα. Είναι μεγάλο λάθος, επίσης, να θεωρήσουμε ότι ο ελεγκτικός μηχανισμός εξυπηρετεί αποκλειστικά τα συμφέροντα εκείνων που επιθυμούν να ζημιώσουν το όποιο κόμμα του συγκεκριμένου πολιτικού. Απεναντίας. Βουτηγμένα στο φαρμάκι είναι συνήθως τα βέλη εξ οικείων και μοιραία πυρά τα φίλια. Ισχύει διαχρονικά η ρήση του Ουίνστον Τσόρτσιλ: «Εξω από το κόμμα μου είναι οι αντίπαλοί μου. Μέσα στο κόμμα μου είναι οι εχθροί μου».

Υπάρχει άραγε κάτι πιο θλιβερό από την άστοχη δήλωση ενός πολιτικού; Υπάρχει. Η αναδιατύπωση της άστοχης δήλωσης ενός πολιτικού. Η διευκρίνιση, το μάζεμα, το «δεν είπα αυτό» ή το κλασικό αντανακλαστικό κάθε μοιχού που πιάνεται στα πράσα: «Αγάπη μου, δεν είναι αυτό που νομίζεις». Μονάχα την περασμένη εβδομάδα καταγράψαμε δύο ανάλογα θλιβερά περιστατικά στην εγχώρια πολιτική σκηνή – ένα από την κυβέρνηση, ένα από την αντιπολίτευση – και αναμφίβολα η καταγραφή μας απείχε μακράν από την πλουσιότερη συγκομιδή των τελευταίων ετών. Το φαινόμενο είναι σχεδόν καθημερινό. Ο ιστορικός του μέλλοντος – ο πλακατζής, εξυπακούεται – θα βγάλει περισσότερο ζουμί από τις αναδιατυπώσεις των δηλώσεων, παρά από τις πρωτογενείς δηλώσεις· θα κατανοήσει καλύτερα τα απωθημένα αυτής της χώρας, τα ενοχικά σύνδρομα, τις υστερικές της αντιδράσεις· την ακτινογραφία μιας κοινωνίας που ιδρώνει και ξεφυσάει λες και υποφέρει διαρκώς από δέκατα.

Μήπως πάνε και οι πολιτικοί μας γυρεύοντας; Μήπως τα θέλει ο κώλος τους; Ενας αντικειμενικός παρατηρητής θα διαπίστωνε εύκολα ότι οι πολιτικοί μας ανεξαρτήτως παράταξης – το «χτικιό» είναι οριζόντιο – συμπεριφέρονται σαν απροκάλυπτοι και ξεδιάντροποι «γλείφτες» των εν δυνάμει ψηφοφόρων τους. Είτε επιλέγουν είτε επιλέγονται από ένα εκλογικό target group – ισχύει και ο συνδυασμός των επιλογών -, φροντίζουν για την πολιτική τους επιβίωση ευθυγραμμίζοντας το δημόσιό τους προφίλ με τις ανάγκες και τις απαιτήσεις του target group. Εάν παρ’ ελπίδα αναγκαστούν να μεταπηδήσουν σε άλλο target group, μεριμνούν και για την έγκαιρη προσαρμογή του δημόσιου προφίλ τους: έτσι εξηγούνται και κάτι μυστήριες διαγραφές λογαριασμών από το Facebook ή από το Twitter. Πώς σκίζαμε παλιά τις φωτογραφίες όσων χωρίζαμε; Στο πιο εκσυγχρονισμένο.

Τι θέλει λοιπόν το λατρεμένο μου target group; Θέλει Θεία Κοινωνία; Στήνομαι πουρνό-πουρνό στην ουρά και, για δες σατανική σύμπτωση, πέφτω πάνω και στον φωτογράφο ενός εκκλησιαστικού site. Θέλει Μόρια στις φλόγες; Γράφω έναν ύμνο σαββοπούλειας αθυροστομίας για την εφηβεία και τις ορμές της. Ανάλογα με τις «παραγγελιές» του target group κουρδίζω κι εγώ το μπαγλαμαδάκι μου. Το πρόβλημα ξεκινάει από τη στιγμή που το κόμμα μου δείχνει να μη συμμερίζεται τον οίστρο μου. Τι κάνω τότε; Στέκομαι όρθιος απέναντι στο εκτελεστικό απόσπασμα; Δεν σφάξανε. Αναδιπλώνομαι, τα μασάω, τα μπαλώνω. Είπαμε: ό,τι λαχταράει το target group μου – αλλά να βρει και το όνομά μου στο ψηφοδέλτιο.