Αντέχει ή δεν αντέχει η οικονομία νέο lockdown; Οι φόβοι και οι προσδοκίες

Σκληρά καψόνια εξακολουθεί να κάνει η υγειονομική κρίση στους επαγγελματικούς και πλέον η ελληνική οικονομία “παίζει” ντέρμπι με τα σενάρια ενός νέου lockdown. Με την Αττική να βρίσκεται στο “κόκκινο” των κρουσμάτων,  η επέλαση του νέου κύματος επαναφέρει στο δημόσιο διάλογο τις συζητήσεις για επανάληψη των μέτρων τύπου “Μαρτίου”, κατά τον οποίο μήνα η οικονομική δραστηριότητα μπήκε εντελώς στο πάγο.

Προς το παρόν κρίνεται πιθανότερη η επιλογή της λήψης τοπικών lockdown, όμως το ερώτημα αν η οικονομία θα αντέξει νέο “σοκ” προβληματίζει την αγορά και επιδεινώνει το κλίμα.

Το ζήτημα στάθηκε δε αφορμή για πολιτική αντιπαράθεση με το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να απαντά σε δημόσια τοποθέτηση του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα, ο οποίος ερωτηθείς σχετικά τόνισε πως η ελληνική οικονομία αντέχει ένα δεύτερο lockdown. Ο ΣΥΡΙΖΑ πολιτικοποιεί το θέμα και η Κουμουνδούρου βγάζει ανακοίνωση   τονίζοντας πως “ο κ. Γεωργιάδης χθες είπε ότι δεν αντέχουμε νέο lockdown. Ο κ. Σταϊκούρας σήμερα είπε ότι το αντέχουμε. Κανείς βέβαια στην κυβέρνηση δεν απαντάει στο τι έκανε λάθος και φτάσαμε εδώ” και προσθέτουν “ας συντονιστούν έστω και τώρα στην κυβέρνηση για να στηρίξουν εργαζόμενους και επιχειρήσεις.

Από το οικονομικό επιτελείο εξηγούν πως το υπουργείο Οικονομικών διαθέτει τα απαραίτητα ταμειακά διαθέσιμα (37,7 δισ. ευρώ) για να στηρίξει την οικονομία σε ένα ενδεχόμενο  lockdown. Οι πληροφορίες δείχνουν πως η στρατηγική  κινείται πάνω σε ένα σχέδιο παροχής πρόσθετων οικονομικών μέτρων σε περιοχές που θα επιβληθούν τοπικά lockdown, καθώς η κυβέρνηση “κρατά” ταμειακά πυρομαχικά για όσο διαρκέσει η πανδημία. Βασική επιδίωξη του υπουργείου Οικονομικών είναι η λήψη στοχευμένων μέτρων στήριξης των εργαζομένων και των επιχειρήσεων για την αποφυγή “ασφυξίας” στις τοπικές αγορές.

Λιγότερες προσδοκίες

Ως εκ τούτου, η νέα αυξητική τάση των κρουσμάτων μειώνει τις προσδοκίες για ταχεία ανάκαμψη και οι εκτιμήσεις πλέον δείχνουν πως το 2020 θα κλείσει με ύφεση κοντά στο δυσμενές σενάριο του 8% με ανοδικές τάσεις, αναλόγως των εξελίξεων στην αποτελεσματικότητα του εμβολίου. Τα κόκκινα δάνεια που θα δημιουργήσει η πανδημία υπολογίζονται στα 8-10 δισ. ευρώ, με την Τράπεζα της Ελλάδος να αναθεωρεί προς τα πάνω το μέγεθος της ύφεσης για το 2020 στο 7,5%, “χτυπώντας “ καμπανάκι για τις επιπτώσεις της επιδημικής κρίσης σε όλο το φάσμα της οικονομίας. Μιλώντας σε εκδήλωση του Κύκλου Ιδεών, ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας, και αναφερόμενος στο βαρύ αποτύπωμα που αφήνει ο κορονοϊός, τόνισε ότι το δυσμενές σενάριο παραμένει στο 9,4%, το οποίο είναι πάντα εξαρτώμενο από ενδεχόμενη επιδείνωση της πανδημίας.

Σύμφωνα με μελέτη της Εθνικής Τράπεζας, η πανδημία θα δημιουργήσει στις επιχειρήσεις ένα κενό ρευστότητας περί τα 33 δισ. ευρώ, ενώ η μείωση της απασχόλησης στο σύνολο της οικονομίας αναμένεται να κορυφωθεί το 3ο τρίμηνο, με άνω του 90% από την απώλεια θέσεων εργασίας να προέρχεται από τον επιχειρηματικό τομέα. Tο ποσοστό ανεργίας θα κορυφωθεί το 3ο τρίμηνο, αλλά θα επανέλθει άμεσα σε πτωτική τάση και σε επίπεδα αισθητά χαμηλότερα του 20% το 4ο τρίμηνο του 2020.

Το πακέτο μέτρων της Θεσσαλονίκης επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό κατά 6,8 δισ. ευρώ και εκτιμάται πως θα ενισχύσει την οικονομία κατά 10 δισ. ευρώ, ενώ στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι τα ταμειακά διαθέσιμα μέχρι το τέλος του έτους να μην πέσουν κάτω από τα  33-30 δισ. ευρώ. Βαρόμετρο για τις επόμενες κινήσεις  είναι ο βαθμός των περιοριστικών μέτρων, με τα νέα μέτρα να  κινούνται πάνω στις ήδη υπάρχουσες δέσμες στήριξης των εργαζομένων και των επιχειρήσεων, σε κλάδους που έχουν πληγεί.

Η επιστολή στον Σταϊκούρα

Χθες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την επιστολή προς τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα ( εστάλη σε όλους του υπουργούς Οικονομικών ΕΕ) έστειλε μήνυμα για μέτρα στήριξης “στοχευμένα και προσωρινά”, με τη ρήτρα διαφυγής να ισχύει και το 2021. Επί της ουσίας η Ελλάδα μπορεί να διοχετεύει δαπάνες για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας, χωρίς τους δημοσιονομικούς κανόνες.

Σύμφωνα με τη επιστολή του Αντιπροέδρου της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις και του αρμόδιου Επιτρόπου Πάολο Τζεντιλόνι, στην οποία δίνονται κατευθύνσεις προς τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης ενόψει των προσχεδίων των προϋπολογισμών του 2021, τονίζεται πως τα μέτρα θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες αντιμετώπισης της πανδημίας, δηλαδή σωστά στοχευμένα και προσωρινά όπως και η χρήση και η αποτελεσματικότητά τους ενώ θα πρέπει να επανεξετάζονται σε τακτική βάση. Ανάλογα με την εξέλιξη της πανδημίας τα έκτακτα μέτρα μπορεί να χρειαστεί να προσαρμοστούν και να συνδυαστούν με παρεμβάσεις οι οποίες θα βελτιώσουν τη βάση των οικονομιών, στη στήριξη της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης, ενώ παράλληλα θα παράσχουν μία θετική επίπτωση στη ζήτηση.