Τι θα κάνετε; Στήριξη εργαζομένων ή θέσεων εργασίας;

πανδημία έχει δημιουργήσει νέες “σχολές” για τη κρατική στήριξη των εργαζομένων και διαφορετικές προσεγγίσεις για το πως ένα κράτος βοηθά την ανακοπή ενός νέου κύματος ανέργων. Σε αυτή την κρίση, οι ίδιες οι κυβερνήσεις “κλείνουν” τις εταιρείες. Και η πρωταρχική στόχευση των κρατών είναι οι εργαζόμενοι να μην απολυθούν.

Όταν επιβλήθηκε η καραντίνα σε όλη την Ευρώπη, τα κράτη (ως μια έκτακτη πολιτική για να κερδίσουν χρόνο και να μειωθούν τα κρούσματα) υιοθέτησαν την επιδότηση της εργασίας. Θεωρήθηκε ένας άμεσος τρόπος για να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις από το “σοκ” με την ελπίδα όταν τελικά περάσει η υγειονομική κρίση να επιστρέψουν οι οικονομίες σταδιακά σε μια ομαλότητα.

Το θέμα είναι πως μία τέτοια πολιτική διασφαλίζει τις θέσεις εργασίας για λίγο. Και εφόσον η κρίση είναι βραχυπρόθεσμη, δηλαδή λίγων μηνών.

Ο Covid – 19 δεν φαίνεται να εξαφανίζεται από τις ζωές μας σύντομα. Ήδη μετρά επτά με οκτώ μήνες και επομένως μιλάμε για μία κρίση διαρκείας. Υπάρχουν εκτιμήσεις ότι η υγειονομική κρίση δεν θα έχει τελειώσει μέχρι το καλοκαίρι του 2021. Οι οικονομολόγοι προβλέπουν πως η ελληνική οικονομία, αλλά και η ευρωπαϊκή, δεν θα επανέλθει στα επίπεδα του 2019 πριν το 2022.

Τι θα κάνουν λοιπόν οι κυβερνήσεις για να στηρίξουν την αγορά εργασίας σε μία κρίση “υγειονομική” και ειδικά όσους εργάζονται στους κλάδους που πλήττονται περισσότερο; Θα κινηθούν στην ίδια στρατηγική της “έκτακτης” πολιτικής για όσο διαρκέσει η πανδημία;  Δηλαδή να επιδοτούν ένα μέρος των μισθών, να μην εργάζονται και με σκοπό να μην απολυθούν;

Έχει αναπτυχθεί λοιπόν μία νέα “θεωρία”, η οποία συζητείται στα δημόσια οικονομικά φόρουμ. Όσο τα lockdowns επιβάλλονται, σε όλο τον κόσμο, ολοένα και περισσότεροι τομείς πλήττονται και είναι πιο σημαντικό είναι να βρεθεί μια διαφορετική λύση. Να προωθηθεί, δηλαδή, η στήριξη των εργαζομένων, βοηθώντας τους να βρουν εναλλακτικές αντί απλά να περιμένουν να  επιστρέψουν στην παλιά τους δουλειά.

Ο οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί προέβλεψε ένα πολύ δύσκολο χειμώνα, αν δεν βρεθεί η θεραπεία, ενώ ο οικονομολόγος και επικεφαλής του κέντρου European Policy Studies, Ντάνιελ Γκρος, προειδοποίησε πως αυτή η ύφεση δεν είναι σαν τις άλλες και πως τα μέλη της Ευρώπης δεν θα έχουν τις ίδιες επιπτώσεις, με την Ελλάδα να επηρεάζεται αρκετά από τον τουρισμό. Χτύπησε το καμπανάκι πως μετά το πέρας της κρίσης κάποιοι κλάδοι δεν θα επανέλθουν ποτέ και για αυτό το λόγο είναι αναγκαία η αλλαγή της δομής της ευρωπαϊκής οικονομίας, που πρέπει να εστιάσει σε επενδύσεις για το κλίμα και τη  ψηφιοποίηση.

Μάλιστα, άρθρο των Financial Times, ανέφερε πρόσφατα πως η στήριξη ανθρώπων, αντί των  θέσεων εργασίας, λειτουργεί καλύτερα ακόμα και όταν οι απειλούμενες θέσεις είναι χαμηλής εξειδίκευσης, γιατί χάνονται λιγότεροι μήνες εκπαίδευσης, όταν ένας εργαζόμενος αλλάζει δουλειά. Με την πανδημία να επιφέρει δυσανάλογο πλήγμα σε τομείς με χαμηλότερη εξειδίκευση και χειρότερες απολαβές όπως το λιανικό εμπόριο, η φιλοξενία και ο τουρισμός, είναι ολοένα και περισσότερο οι εργαζόμενοι αυτοί που χρειάζονται τη στήριξη και όχι οι εργοδότες.

Τα εισοδήματα από την εργασία μειώθηκαν παγκοσμίως κατά 10,7%, ή κατά 3,5 τρισεκατομμύρια δολάρια, τους εννέα πρώτους μήνες του 2020 σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι, ανακοίνωσε σήμερα η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ILO). Για τους τρεις τελευταίους μήνες του έτους, αναμένεται μείωση των ωρών εργασίας κατά 8,6% σε παγκόσμιο επίπεδο σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι.  Αυτό αντιστοιχεί σε απώλεια 245 εκατομμυρίων θέσεων πλήρους απασχόλησης, σχεδόν διπλάσιος αριθμός σε σχέση με τα 140 εκατομμύρια που υπολογιζόταν τον Ιούνιο.

Αναγκαία η μακροχρόνια στρατηγική για τη στήριξη των εργαζομένων, με αφορμή μία κρίση πρωτόγνωρη, που δε θα μας … χαιρετίσει σύντομα.