Φλέγεται ο Καύκασος: Η σύρραξη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ που κρατά 30 χρόνια

Ραγδαία κλιμακώνονται, τις τελευταίες ώρες, οι  εχθροπραξίες μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και του ορεινού θύλακα Ναγκόρνο – Καραμπάχ, που ελέγχεται από τους Αρμένιους, με τους νεκρούς να φτάνουν τουλάχιστον τους 29.

Χαρακτηριστική είναι η δήλωση της Αλέσια Βαρτανιάν, υψηλόβαθμης αναλύτριας του Crisis Group για την περιοχή του Νότιου Καυκάσου η οποία ανέφερε: «Δεν έχουμε ξαναδεί κάτι τέτοιο μετά την εκεχειρία που επιτεύχθηκε τη δεκαετία του 1990. Οι μάχες διεξάγονται σε όλα τα τμήματα του μετώπου».

Το Ναγκόρνο Καραμπάχ αποτελεί μεν τμήμα του Αζερμπαϊτζάν, οι κάτοικοί του όμως, είναι στην πλειοψηφία τους Αρμένιοι.  Οι δύο χώρες διεκδικούν την συγκεκριμένη περιοχή από τα τέλη της δεκαετίας του ’80.

Η σημερινή Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν ανήκαν στη Σοβιετική Ένωση, η οποία είχε παραχωρήσει τον έλεγχο της διεκδικούμενης περιοχής στους Αζέρους.

Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, οι κάτοικοι του Ναγκόρνο – Καραμπάχ δήλωσαν με ψηφοφορία την επιθυμία τους,  να αποτελέσει η περιοχή τους τμήμα της Αρμενίας, γεγονός που οδήγησε σε εμπόλεμη σύρραξη ως το 1994.

Από τότε, το Ναγκόρνο Καραμπάχ παραμένει τμήμα του Αζερμπαϊτζάν, αλλά ελέγχεται από αρμενικής εθνότητας πληθυσμούς που υποστηρίζουν την απόσχιση και στηρίζονται από την αρμενική κυβέρνηση.

Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο μερών, που πολλές φορές έγιναν υπό τη σκέπη ισχυρών χωρών δεν έχουν οδηγήσει σε κάποια συμφωνία. Πολλές συγκρούσεις έχουν ξεσπάσει ανάμεσα στην Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν τις τρείς αυτές δεκαετίες, με την τελευταία πιο αιματηρή να ξεσπά το 2016.

Οι Αρμένιοι είναι στην πλειοψηφία τους Χριστιανοί ενώ οι κάτοικοι του πλούσιου σε πετρέλαιο Αζερμπαϊτζάν είναι κυρίως Μουσουλμάνοι.

Η Τουρκία έχει στενούς δεσμούς  με το Αζερμπαϊτζάν. Το 1993 μάλιστα, υποστηρίζοντας τους Αζέρους έκλεισε τα σύνορα της με την Αρμενία χωρίς να τα ξανανοίξει.

Η Ρωσία από την πλευρά της , αν και σύμμαχος με την Αρμενία διατηρεί καλές σχέσεις και με το Αζερμπαϊτζάν και έκανε έκκληση για άμεση κατάπαυση του πυρός ενώ η Τουρκία ανακοίνωσε ότι στηρίζει το Αζερμπαϊτζάν.

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ζήτησε να αποχωρήσει αμέσως η Αρμενία από τα εδάφη των Αζέρων που έχει καταλάβει, τονίζοντας ότι ήρθε η ώρα για να τερματιστεί η κρίση του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Αν και το 2019 υπήρξαν κάποια βήματα συνεννόησης μεταξύ των κυβερνήσεων Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν για τη «λήψη στιβαρών μέτρων για να προετοιμαστούν οι λαοί για ειρήνη», οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών, δείχνουν ότι η γεφύρωση στο μεταξύ τους χάσμα είναι δύσκολο να επιτευχθεί.