Ναγκόρνο Καραμπάχ: Κίνδυνος γενίκευσης των εχθροπραξιών – Πώς αντιδρά η διεθνής κοινότητα

Aυξάνεται η ανησυχία για το ενδεχόμενο πρόκλησης γενικευμένης σύρραξης, καθώς εντείνονται οι μάχες μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και του ορεινού θύλακα Ναγκόρνο-Καραμπάχ, που ελέγχεται από τους Αρμένιους.

Η Αρμενική πλευρά κατήγγειλε την κατάρριψη αεροσκάφους της από τουρκικό F-16, ενώ όπως αναφέρει ο Guardian, o αρμένης υπουργό Εθνικής Αμύνης δήλωσε «Δυστυχώς, ο πιλότος πέθανε ηρωικά».

Η Τουρκία πάντως διέψευσε το γεγονός, κάνοντας λόγο για «φτηνή προπαγάνδα».

Η Μόσχα συνδέεται με αμυντική συμμαχία με την Αρμενία, η οποία παρέχει ζωτικής σημασίας υποστήριξη στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ και αποτελεί τη σύνδεσή του με τον υπόλοιπο κόσμο. Η Άγκυρα από την πλευρά της υποστηρίζει τους «συγγενείς» της, όπως αποκαλεί τους τουρκογενείς Αζέρους.

Μεγαλώνει έτσι ο φόβος στην υπάρχουσα σύγκρουση να εμπλακούν μεγάλες περιφερειακές δυνάμεις όπως η Ρωσία και η Τουρκία.

Οι δύο πλευρές σφυροκοπούν η μία την άλλη, με πυραύλους και πυροβολικό, στη χειρότερη έκρηξη βίας αυτής της σύρραξης που κρατά σχεδόν 30 χρόνια.

Όπως σχολιάζει η Αλέσια Βαρτανιάν, υψηλόβαθμη αναλύτριας του Crisis Group για την περιοχή του Νότιου Καυκάσουη χρήση πυραύλων και πυροβολικού θέτει σε υψηλότερο κίνδυνο τους αμάχους και σε μια τέτοια περίπτωση θα ήταν δυσκολότερο να αποκλιμακωθεί η κατάσταση με διπλωματικά μέσα. «Αν υπάρξουν μαζικές απώλειες [αμάχων] θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να περιοριστούν οι μάχες και σίγουρα θα βλέπαμε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο με την πιθανή παρέμβαση της Τουρκίας ή της Ρωσίας ή και των δύο»

Οι Αρμένιοι κατηγορούν την Τουρκία ότι έχει ήδη στείλει στην περιοχή 4.000 Σύρους μισθοφόρους που μάχονται στο πλευρό των Αζέρων, ενώ το Αζερμπαϊτζάν κάνει λόγο για στρατολόγηση από την πλευρά της Αρμενίας εκπαιδευμένων κούρδων μαχητών.

Οι διεθνείς αντιδράσεις

Μπροστά σε αυτόν τον κίνδυνο το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι ξεκινά έκτακτες συζητήσεις στη Νέα Υόρκη. Το σχετικό αίτημα υποβλήθηκε επισήμως από το Βέλγιο αφού πρώτα Γερμανία και Γαλλία είχαν ασκήσει πιέσεις για να προστεθεί το θέμα του Ναγκόρνο Καραμπάχ στην ατζέντα.

Ήδη από την Κυριακή, η Εσθονία, μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας είχε υπογραμμίσει την ανάγκη να υπάρξουν συνομιλίες σχετικές με τη νέα εμπόλεμη σύγκρουση μεταξύ Αζέρων και Αρμενίων.

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, αντίστοιχες πιέσεις άσκησε και η Βρετανία και είναι πιθανό το ενδεχόμενο με το τέλος των συνομιλιών να δημοσιευθεί κάποιο συμπερασματικό κείμενο, είτε από ολόκληρο το Συμβούλιο Ασφαλείας είτε από πλευράς μόνο των ευρωπαϊκών χωρών, σε περίπτωση που δεν υπάρξει απόλυτη σύμπνοια.

Η Ρωσία εν τω μεταξύ έχει κάνει έκκληση για άμεση κατάπαυση του πυρός.

«Καλούμε όλες τις χώρες , ιδιαίτερα τις χώρες που είναι εταίροι μας, όπως η Τουρκία, να κάνουν το παν ώστε να πείσουν τις αντιμαχόμενες πλευρές να τερματίσουν τις εχθροπραξίες και να επιστρέψουν στην ειρηνική διευθέτηση αυτής της παλιάς διένεξης με πολιτικά και διπλωματικά μέσα», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, προσθέτοντας ότι «η ρωσική πλευρά βρίσκεται σε συνεχείς επαφές με το Γερεβάν , το Μπακού και την Άγκυρα σε διάφορα επίπεδα».

Την ίδια στιγμή η Τουρκία, ανακοινώνοντας πως στηρίζει το Αζερμπαϊτζάν ζήτησε να αποχωρήσει αμέσως η Αρμενία από τα εδάφη των Αζέρων που έχει καταλάβει