Ελληνική εκπαίδευση : Εμμονές και αυταπάτες

Καλεσμένος μιας από τις δεκάδες εκπομπές που είχα τη χαρά και την τιμή να επιμεληθώ στο ραδιοφωνικό σταθμό ΒΗΜΑ FM 99,5 προ ετών ήταν ο πρώην υπουργός και νυν πρόεδρος του σωματείου «Διάζωμα», Σταύρος Μπένος.

Κατά τη διάρκεια της ηχογράφησης εκείνης της εκπομπής, τον Οκτώβριο του 2015, είχα την ευκαιρία να συζητήσω με τον αγαπητό κ. Μπένο και εκτός ραδιοφωνικού αέρα, προπάντων για τις τότε πολιτικές εξελίξεις, όπως αυτές προδιαγράφονταν μετά το περίφημο δημοψήφισμα εκείνου του καλοκαιριού και τη δεύτερη εκλογική επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ μέσα στον ίδιο χρόνο, το Σεπτέμβριο του 2015.

Η αναζήτηση των αιτίων της –πρόσκαιρης όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων– επικράτησης του ΣΥΡΙΖΑ στα πολιτικά πράγματα της χώρας μάς είχε οδηγήσει στον εντοπισμό των σημαντικότερων λαθών που είχαν διαπράξει το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ στα χρόνια της Μεταπολίτευσης.

Αφού άκουσα με πολλή προσοχή και ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις θέσεις του κυρίου υπουργού, εξέφρασα την προσωπική μου άποψη ότι τα δύο κόμματα που είχαν κυβερνήσει τη χώρα επί τέσσερις ολόκληρες δεκαετίες είχαν βαρύτατες ευθύνες όχι μόνο για το προφανές, την κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και τη διαβόητη κρίση που τότε μας ταλάνιζαν, αλλά και –κυρίως– για τη χρεοκοπία της εκπαιδευτικής πολιτικής που είχαν εφαρμόσει στο διάβα του χρόνου, για την πασιφανή αδυναμία του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας να επιτελέσει τον καίριο παιδευτικό ρόλο του.

Ύστερα από μία ολόκληρη πενταετία, με μια νέα –φιλελεύθερη κατ’ όνομα– κυβέρνηση στο τιμόνι της χώρας και με την ελληνική κοινωνία θεωρητικώς σοφότερη και ωριμότερη μετά τις μεγάλες δοκιμασίες που αναγκάστηκε να υπομείνει την τελευταία δεκαετία εξαιτίας των διαχρονικών λαθών της, θα περίμενε κανείς ότι η κατάσταση στον τομέα της εκπαίδευσης θα ήταν κάπως καλύτερη, ότι θα είχε αρχίσει –αν μη τι άλλο– να πνέει άνεμος αισιοδοξίας και αναδημιουργίας στα εκπαιδευτικά πράγματα.

Δυστυχώς, η πραγματικότητα είναι διαφορετική.

Άλλη μια φορά γινόμαστε μάρτυρες άγονων εκπαιδευτικών συλλαλητηρίων και αδικαιολόγητων καταλήψεων, άλλη μια φορά η πολιτική ηγεσία αντιδρά άτολμα, χωρίς ευκρινές σχέδιο και με χαρακτηριστική καθυστέρηση, άλλη μια φορά πρωταγωνιστούν οι συνδικαλιστικές ενώσεις και οι κομματικές νεολαίες, άλλη μια φορά οι μαθητές και οι μαθήτριες γίνονται αθύρματα στα χέρια αφρόνων και επιτηδείων.

Την ίδια στιγμή, ενόσω δεκάδες δημόσια σχολεία παραμένουν κλειστά, τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια λειτουργούν κανονικότατα και η «παραπαιδεία» ζει και βασιλεύει.

Την ίδια στιγμή, ενόσω παρακολουθούμε αδρανείς και απαθείς –ως κοινωνικό σώμα– τις καθιερωμένες «ασκήσεις επαναστατικής γυμναστικής», εκπαιδευτικά ζητήματα μείζονος σημασίας, όπως η αξιολόγηση των διδασκόντων και η προαγωγή της αριστείας ως πάθους για γνώση και δημιουργία, παραπέμπονται στις ελληνικές καλένδες.

Την ίδια στιγμή, ενόσω προβάλλονται ανεδαφικά αιτήματα και χάνονται ώρες μαθημάτων που ποτέ δε θα αναπληρωθούν, τα δημόσια «σχολειά», όπως αρέσκονται να τα αποκαλούν οι δήθεν υπέρμαχοι της δημόσιας εκπαίδευσης, υποβαθμίζονται και απαξιώνονται ακόμα περισσότερο στη συνείδηση όλων.

Η νοσηρή αυτή κατάσταση στα εκπαιδευτικά πράγματα, όπως εγώ τουλάχιστον την αντιλαμβάνομαι και την εξέθεσα ανωτέρω, καθρεφτίζει την εν γένει παθολογία της ελληνικής κοινωνίας των μεταπολιτευτικών χρόνων, την περιφρόνηση θεσμών και αξιών από τους παλαιότερους αλλά και από τους νεότερους, τις στραβοτιμονιές και την ανεπάρκεια των αρμοδίων για τη χάραξη και την εφαρμογή της εκπαιδευτικής πολιτικής τις τελευταίες δεκαετίες.

Ας μην έχουμε αυταπάτες: ουσιαστική βελτίωση στον εκπαιδευτικό τομέα δεν πρόκειται να δούμε όσο η ελληνική κοινωνία, στην πλειονότητά της ασφαλώς, εξακολουθεί να κατατρύχεται από ιδεολογικές εμμονές και να παρασύρεται από εύηχα και εύπεπτα –πλην όμως έωλα– συνθήματα.