Σύνοδος Κορυφής: Νέο προσχέδιο για την Τουρκία – Ολοκληρώθηκε η πενταμερής με Αθήνα και Λευκωσία

Νέο προσχέδιο συμπερασμάτων για την Τουρκία αναμένεται να κατατεθεί στο τραπέζι της Συνόδου Κορυφής μετά την ηχηρή αντίδραση Αθήνας και Λευκωσίας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ηγέτες των 27 κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συμμετάσχουν στο δείπνο, όπου θα συζητηθούν τα υπόλοιπα θέματα που βρίσκονταν στην ατζέντα, και στη συνέχεια αναμένεται να ξεκινήσει εκ νέου η συζήτηση για τις ευρωτουρκικές σχέσεις καθώς και την τουρκική παραβατικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.

Dinner during first day of #EUCO has started now with discussion on Nagorno-Karabakh and poisoning of Alexej Navalny

— Barend Leyts (@BarendLeyts) October 1, 2020

Στις Βρυξέλλες εξελίσσεται ένα θρίλερ για γερά νεύρα, καθώς Αθήνα και Λευκωσία μπλόκαραν το αρχικό προσχέδιο, ζητώντας αρκετές διορθώσεις και αλλαγές στο ζήτημα της Τουρκίας. Όπως είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας, το προσχέδιο συμπερασμάτων δεν έγινε αποδεκτό γιατί δεν ήταν ισορροπημένο.

Στο πλαίσιο αυτό, Μέρκελ και Μακρόν ανέλαβαν «ψυχολογικό μασάζ» σε Αθήνα και Λευκωσία προκειμένου να εξευρεθεί λύση και να αρθεί το αδιέξοδο, με τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με την Ανγκελα Μέρκελ, τον Εμάνουελ Μακρόν, τον Νίκο Αναστασιάδη, τον Σαρλ Μισέλ και την Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν να ολοκληρώνεται λίγο πριν τις 10 (ώρα Ελλάδος).

Στο αρχικό προσχέδιο δεν υπήρχε αναφορά για κυρώσεις, σημειωνόταν παρά μόνο ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία και τα μέσα που έχει στη διάθεση της προκειμένου να διασφαλίσει το σεβασμό και την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας και της Κύπρου.

Στο προσχέδιο, επίσης, προβλεπόταν και πολυμερής Σύνοδος για την Ανατολική Μεσόγειο, ενώ υπήρχε και μια παράγραφος για την Κύπρο όπου καλείται η Άγκυρα να σταματήσει όλες τις θαλάσσιες δραστηριότητες στην περιοχή.

Γιατί αρνήθηκαν Ελλάδα και Κύπρος

Η ελληνική και κυπριακή πλευρά εξέφρασαν τη διαφωνία τους με το προσχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής. Οι διαβουλεύσεις προκειμένου να εξευρεθεί κοινό έδαφος είναι έντονες, με τις συζητήσεις να συνεχίζονται κατά τη διάρκεια καθώς και μετά το δείπνο.

Μιλώντας στην ΕΡΤ, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας, εξήγησε πως το βασικό κείμενο που προτάθηκε ως πρώτη βάση συζήτησης δεν είναι αποδεκτό από την Ελλάδα. «Ο λόγος είναι ότι δεν ήταν ισορροπημένο» εξήγησε ο κ. Πέτσας και συμπλήρωσε πως «χρειάζεται να οικοδομηθεί ένα σχέδιο συμπερασμάτων που θα έχει τουλάχιστον τέσσερις πυλώνες», οι οποίοι και θα οδηγήσουν σε ένα σχέδιο συμπερασμάτων «αποδεκτό από όλους».

Σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, ο πρώτος πυλώνας είναι η έμπρακτη αλληλεγγύη σε Ελλάδα και Κύπρο, έναντι της τουρκικής προκλητικότητας.

Ο δεύτερος είναι η ΕΕ να καλεί την Τουρκία να σταματήσει αμέσως κάθε παράνομη εξορυκτική δραστηριότητα στην κυπριακή ΑΟΖ και φυσικά να τερματίσει τις υπόλοιπές προκλητικές της ενέργειες στην Αν. Μεσόγειο.

Στη συνέχεια, σύμφωνα με τον κ. Πέτσα, οι υπόλοιποι δύο πυλώνες είναι αλληλένδετοι και έχουν να κάνουν: Με το καρότο «όταν η Τουρκία αποδείξει με συνέπεια και συνέχεια ότι εννοεί την αποκλιμάκωση», καθώς και με το μαστίγιο «αν η Τουρκία δεν δείξει έμπρακτα την αποκλιμάκωση με συνέπεια και συνέχεια».

Μάλιστα, σύμφωνα με τον κ. Πέτσα, δεν πρέπει να έχουμε μόνο μια πλευρά πάνω στο τραπέζι, δηλαδή του καρότου ή του μαστιγίου, αλλά και οι δύο να είναι πάνω στο τραπέζι.

Τι ανέφερε το αρχικό προσχέδιο

Σύμφωνα με το προσχέδιο που απέρριψε η Ελλάδα αναφέρεται ότι: Η ΕΕ είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία στη διάθεσή της προκειμένου να διασφαλίσει τον σεβασμό της κυριαρχίας Ελλάδας και Κύπρου.

«Με την προϋπόθεση ότι διατηρούνται εποικοδομητικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση ζητημάτων στην Ανατολική Μεσόγειο» οι ηγέτες της ΕΕ συμφωνούν να «δρομολογήσουν μια θετική πολιτική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας με ιδιαίτερη έμφαση στον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης και στη διευκόλυνση του εμπορίου» καθώς και «υψηλού επιπέδου διαλόγους» και «συνεχή συνεργασία σε θέματα μετανάστευσης σύμφωνα με τη δήλωση ΕΕ-Τουρκίας για το 2016».

Σημειώνεται πως πολλά από αυτά τα σημεία ήταν μεταξύ των βασικών αιτημάτων της Άγκυρας.

Στο προσχέδιο περιλαμβάνεται και η πρόταση του Σαρλ Μισέλ καλώντας σε «πολυμερή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο» και αναθέτει στον ανώτατο διπλωμάτη της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, να επεξεργαστεί τις λεπτομέρειες. Επιπλέον, το κείμενο «χαιρετίζει τα πρόσφατα βήματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης από την Ελλάδα και την Τουρκία».

Για την Κύπρο, το κείμενο τονίζει ότι οι τουρκικές δραστηριότητες στα ύδατά της «πρέπει να σταματήσουν» και καλεί την Άγκυρα να ξεκινήσει διάλογο με τη Λευκωσία για την επίλυση της θαλάσσιας διαφοράς. Το προσχέδιο συμπερασμάτων υποστηρίζει επίσης την «ταχεία επανέναρξη των διαπραγματεύσεων» υπό την αιγίδα του Ηνωμένου Βασιλείου για τη δημιουργία μιας «δικοινοτικής ομοσπονδίας» στη Μεγαλόνησο.